Indignatie redactie 
De EU wil de strijd tegen het witwassen van geld intensiveren. Daartoe heeft zij nu een pakket maatregelen gepresenteerd waarvan de uitvoering een aanzienlijke aantasting van de vrijheid van de burger zou betekenen. Peter Helmes commentaar.
En het vermoedt – onuitgesproken – contante betalers als crimineel of oneerlijk. Hier is geen bewijs voor; En er moet aan worden herinnerd dat de grote fraudeschandalen van de afgelopen tijd, zoals de cum-ex-belastingfraude of de fraude bij Wirecard, zonder contant geld waren. En ondanks alle pogingen: contant en giraal betalen blijft populair bij Duitsers. Voor de meesten van ons betekent contant geld zoiets als gedrukte vrijheid.
“Strijd tegen witwassen” – De digitale euro komt dichterbij
Uiteraard is dit voor Europa’s monetaire waakhond reden genoeg om een digitale versie van de euro te promoten; omdat contant geld en contanten moeilijk te controleren zijn zolang particuliere portemonnees worden beschermd tegen nieuwsgierige blikken. Aangezien de “transparante burger” van de EU-politiek – niet alleen daar – een modelburger voor ogen heeft, draait “Brussel” nu de duimschroeven aan en wil “meer transparantie” creëren in financiële aangelegenheden – wat natuurlijk niemand uitspreekt, maar wat de nietsvermoedende burger “Bestrijding van het witwassen van geld” noemt, wordt op het oog gedrukt:
Het “digitale europroject” gaat nu van start, zoals ECB-baas Lagarde op 14 juli 2021 op Twitter aankondigde. De testfase van 24 maanden is bedoeld als een duidelijke ommezwaai in de richting van digitalisering. Het doel is om de impact op de economische cyclus van de EU te analyseren. Lagarde legde uit :
“Het is negen maanden geleden dat we ons rapport over een digitale euro publiceerden. Gedurende deze tijd hebben we verdere analyses uitgevoerd, input gevraagd van burgers en experts en enkele experimenten uitgevoerd – met bemoedigende resultaten. Dit alles bracht ons ertoe om een versnelling hoger te schakelen en het project van de digitale euro te starten. Met ons werk willen we ervoor zorgen dat burgers en bedrijven ook in het digitale tijdperk toegang hebben tot de veiligste vorm van geld, centralebankgeld”.
Anderen lopen voor op het gebied van digitale valuta – naast Zweden is het China. Peking test sinds maart 2020 de digitale staatsvaluta Chinese Digital Currency Electronic Payment (DCEP). De Amerikaanse groep Facebook wil eind dit jaar zijn munteenheid Libra invoeren.
En ook in Duitsland nemen de mogelijkheden, het gebruik en de acceptatie van giraal betalen toe. 2018 markeerde een keerpunt in Duitsland: vorig jaar werd er voor het eerst meer met kaarten verkocht dan met contant geld in de detailhandel.
Ja, we worden allemaal digitaler. Voorstanders van een wereld zonder contant geld denken dat we straks toch al geen munten en biljetten meer nodig hebben. Ze beloven lagere kosten en voordelen bij het bestrijden van misdaad. Of de wereld echt eerlijker zal worden zonder contant geld, is een kwestie van geschil. Er zijn echter (nog) geen concrete plannen om contant geld in het eurogebied af te schaffen.
Nieuw pakket maatregelen van de Europese Commissie met vier wetsvoorstellen
Geen wonder dat “Brussel” aan een verandering werkt. De Europese Commissie deed onlangs een (zeer serieus) voorstel:
- Ten eerste moet er een nieuw EU-agentschap worden opgericht ter bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme.
- Ten tweede is er een uniforme EU-regels voor de bestrijding van witwassen en de financiering van terrorisme.
- Ten derde wordt voorzien in een geactualiseerde richtlijn met bepalingen die in nationaal recht moeten worden omgezet. Dit omvat de regelgeving over de nationale toezichthouders en de centrale meldpunten in de EU-lidstaten.
- Ten vierde geldt in de hele EU een bovengrens voor contante betalingen van 10.000 euro. Ook cryptovaluta’s zoals Bitcoin moeten strenger worden gereguleerd, zodat transacties met deze valuta in de toekomst volledig kunnen worden getraceerd.
De verkeerde manier
Maar dit heet “het paard van achteren in toom houden”. En het lijkt meer op een afleidingsmanoeuvre, waarmee de EU de aandacht wil afleiden van de mislukkingen in de strijd tegen het witwassen van geld en de verantwoordelijkheid bij “de consumenten” wil leggen. Er is een ernstige beschuldiging dat de EU niet genoeg doet tegen het witwassen van geld. Vijfcijferige contante betalingen zijn waarschijnlijk een zeldzaamheid voor de meeste consumenten. In bepaalde gebieden kunnen bovengrenzen echter problemen veroorzaken, bijvoorbeeld bij het kopen van een gebruikte auto. Veel verkopers zijn terughoudend om te vertrouwen op de belofte dat het geld zal worden overgemaakt. Ook worden hoge huurwaarborgen vaak contant betaald.
En nogal wat burgers bewaren spaargeld in de vorm van grote bedragen thuis of op een goed beveiligde plek. Daar is niets illegaals aan. Het geld werd verdiend, belast, gespaard. Wie in de toekomst zijn geld weer in omloop wil brengen, zou met de nieuwe regeling meer onder druk komen te staan om zich te verantwoorden of zelfs onder (onterechte) verdenking komen te staan.
Na een recente controle concludeerde de Europese Rekenkamer dat er duidelijke tekortkomingen waren. Zo werd er onvoldoende coördinatie op EU-niveau geconstateerd bij maatregelen ter voorkoming van witwassen en bij het ingrijpen nadat een risico was geconstateerd. “De zwakke punten van de EU in de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme moeten worden weggewerkt en het toezicht door de EU moet aanzienlijk worden versterkt”, eiste hoofdaccountant Mihails Kozlovs na afloop.
De EU-commissie stelt dat hoge contante betalingen moeilijk te achterhalen zijn en daarom een goede gelegenheid zijn voor criminelen om geld wit te wassen. Een cashcap maakt het voor criminelen moeilijker om de illegale herkomst van hun inkomen te verdoezelen. Het financieren van terrorisme zou net zo moeilijk worden gemaakt als zwartwerk. Want in tegenstelling tot elektronische stortingen of overschrijvingen laten contante transacties nauwelijks sporen na. Een bovengrens voor het betalen van biljetten en munten zou dus criminele activiteiten kunnen beteugelen. Volgens de Brusselse autoriteit is een EU-brede limiet van 10.000 euro hoog genoeg om de euro als wettig betaalmiddel niet in twijfel te trekken. Tegelijkertijd wordt de belangrijke rol van contant geld erkend.
Aan de andere kant betwijfelt Bundesbank-bestuurslid Johannes Beermann echter of een contante bovengrens een geschikt middel is om criminaliteit te bestrijden: “Tot nu toe is er geen wetenschappelijk onderbouwd bewijs dat het doel van de bestrijding van witwassen wordt bereikt met contante bovengrenzen.”
De belangrijkste consumentenadvocaat van Duitsland, Klaus Müller, waarschuwde jaren geleden dat een geldlimiet “de poort zou openen naar absolute controle over consumenten”. Er moet rekening worden gehouden met het recht op anoniem winkelen.
Conclusie: Een bovengrens voor contante betalingen is een volstrekt ongeschikt middel in de strijd tegen illegale geldstromen. De Vereniging van Duitse Banken beschouwt een dergelijke limiet als een ‘symbolische, politieke beslissing’ met weinig effect. Daarnaast verstoort een cashcap de grondrechten. Het beperkt de mogelijkheden om ons geld als ruilmiddel te gebruiken.
Wij burgers konden niet meer vrij over ons bezit beschikken. Een dergelijke aantasting van onze vrijheden is niet proportioneel. In plaats van dubieuze methoden te gebruiken tegen het witwassen van geld en onschuldige burgers, zou de misdaad die natuurlijk aan alle witwassen voorafgaat, intensiever moeten worden bestreden.
Dus, geef ons geld af !!!
