Taylor Swift lijkt tegenwoordig een onstuitbare kracht te zijn. Alles wat de Amerikaanse popzanger en kersverse miljardair doet, is nieuws. Ze is ook regelmatig het onderwerp van nepnieuwskoppen of regelrechte complottheorieën. Wat trekt zoveel ‘Swifties’ in haar aan en waarom worden er zoveel vreemde verhalen over haar verzonnen? Onderzoeker Simone Driessen (ESHCC) is medeoprichter van een internationaal onderzoeksnetwerk over Taylor Swift en heeft alle antwoorden.
Hoe groot is Taylor Swift eigenlijk, als je haar vergelijkt met andere popiconen?
Hoewel ik denk dat het nog te vroeg is om te zeggen dat ze de beste aller tijden is, kun je haar zeker vergelijken met Madonna, Beyoncé of Kylie Minogue op hun hoogtepunt. Maar dat gezegd zijnde, wat er de afgelopen weken gebeurt, is ongekend. Haar wereldtournee is enorm en volledig uitverkocht. En ja, Beyoncé kan hetzelfde zeggen, maar bij Swift is het allemaal net iets groter.
Simone Driessen is universitair docent Media & Populaire Cultuur aan de Erasmus School of History, Culture and Communication. Ze promoveerde op onderzoek naar de loyaliteit van fans van mainstream popmuziek, waaronder die van de Backstreet Boys. Ze is ook een van de oprichters van een internationaal onderzoeksnetwerk over Taylor Swift en haar fans.
Hoe is zij – begonnen als een redelijk gemiddelde countryzangeres – zo groot geworden?
Door voortdurend een nieuwe look aan te nemen, eigenlijk. Dit is vrij letterlijk: bij elke tournee nam ze een iets andere identiteit aan of gebruikte ze een andere kleur. voor het album Lover gebruikte ze bijvoorbeeld veel pastelkleuren en zachte maar levendige kleuren zoals roze en lichtblauw. Het album Folklore bevat daarentegen veel grijstinten. Ze vond zichzelf dus voortdurend opnieuw uit. Dit betekende dat haar fans met haar mee konden groeien, en als gevolg daarvan staat ze nu op het podium als een volwassen vrouw, en niet als een 34-jarige die een 14-jarige speelt.
Ook maakt ze heel slim gebruik van sociale media. Voor zo’n spraakmakende beroemdheid heeft ze een behoorlijk mysterieus privéleven, maar ze laat wel allerlei paaseieren – verborgen boodschappen – achter waar haar fans vervolgens naar op zoek gaan. Dit kunnen songteksten zijn die verwijzen naar bijvoorbeeld de release van haar volgende album of naar een gebeurtenis in haar leven. Soms zien fans dingen die er niet zijn, maar sommige berichten zijn berichten die ze heel opzettelijk heeft geplant.
De laatste tijd lijkt ze ineens een enorme invloed buiten haar muziek te hebben; waarom is dat?
Ja, het is echt gek, want dat heeft ze nooit gewild. Ze bleef heel lang politiek stil, terwijl haar ‘collega’s’, zoals Lady Gaga, Katy Perry en Beyoncé, zich al veel langer uitspreken. Je moet ook onthouden dat het best eng voor haar was om zich politiek uit te spreken – je kunt daardoor veel fans verliezen. Om een voorbeeld te geven: The Chicks (voorheen The Dixie Chicks) hadden aan de vooravond van de oorlog in Irak negatieve opvattingen over George Bush. Dit leidde ertoe dat ze door verschillende radiostations op de zwarte lijst werden geplaatst, minder kaartjes verkochten en sponsorovereenkomsten verloren.
Swift zelf begon zich pas in 2018 uit te spreken. In eerste instantie was ze nog heel voorzichtig: ze spoorde fans niet eens aan om op een bepaalde kandidaat te stemmen, maar maakte simpelweg duidelijk dat ze voor bepaalde waarden staat. Ze riep op tot een meer feministisch perspectief in de Amerikaanse politiek en sprak haar steun uit voor de LGBT-gemeenschap. Dit gebeurde in de aanloop naar de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen, twee jaar na het presidentschap van Trump. Dat zorgde dus wel voor opschudding, vooral in de countrymuziekscene.