Wat een ‘smeergeld’ van meerdere miljoenen dollars voor oliesupertanker zegt over het Iran-beleid van Trump
Indignatie redactie
6 min. lezen
De regering Trump heeft diplomatieke druk, gerechtelijke stappen, economische sancties – en zelfs koude, harde contanten – gebruikt om een kolossale Iraanse olietanker te bemachtigen die zich al maanden in Afrika en het Midden-Oosten ronddraait.
De buitengewone inspanning om het schip te grijpen is tot nu toe op niets uitgelopen. Zelfs een nieuwsgierig aanbod van het ministerie van Buitenlandse Zaken om van de kapitein een multi-miljonair te maken, viel plat.
Maar het kat-en-muisspel tussen Iran en de Trump-regering boven het schip – de Adrian Darya 1 genoemd en beladen met 2,1 miljoen vaten olie – is kenmerkend voor een steeds confronterende relatie. En net als het lot van de supertanker en zijn bemanning, blijft het resultaat van de spanningen tussen de VS en Iran onduidelijk.
De inspanningen van de regering Trump om de Adrian Darya te veroveren, is een klein deel van haar campagne voor ‘maximale druk’ – gericht op het verminderen van de olie-export van Iran naar nul, het verstikken van de economie en het dwingen van de leiders tot onderhandelingen met president Donald Trump. Trump trok de VS terug uit de nucleaire deal van 2015 tussen Iran en andere wereldmachten en zei dat het niet genoeg heeft gedaan om het ballistische rakettenprogramma van de Islamitische Republiek en de steun voor terrorisme te beteugelen.
Experts zeggen dat het vermogen van Iran om de Darya buiten het lange bereik van de Amerikaanse regering te houden, de tekortkomingen van de Amerikaanse strategie illustreert. En het komt wanneer de leiders van Iran opnieuw de onderhandelingen met Washington hebben afgewezen en hebben gezegd dat Trump eerst de Amerikaanse sancties moet opheffen.
Op zaterdag heeft Iran zijn naleving van de nucleaire deal verder verminderd, door te zeggen dat het is begonnen met het injecteren van uraniumgas in geavanceerde centrifuges en dat het land niet langer zal voldoen aan de limieten van de deal voor zijn nucleaire onderzoek en ontwikkeling.
“De Iraniërs capituleren niet,” zei Barbara Slavin, directeur van het Future of Iran Initiative bij de Atlantic Council, een denktank voor buitenlands beleid in Washington. “Ze zeggen niet … ‘Alstublieft, meneer Trump, kunnen we een ontmoeting met u hebben?'”
Sluitingsvenster: Iran waarschuwt ‘niet veel tijd meer’ om nucleair akkoord te redden
In plaats daarvan heeft Iran zijn eigen agressieve strategie gelanceerd, een Amerikaanse drone neergehaald, naar verluidt andere schepen die door de Straat van Hormuz passeren, saboterend en met behulp van omslachtige scheepvaartroutes en verhulde transponders om zijn eigen olie te verplaatsen.
De Adrian Darya – voorheen Grace 1 genoemd – begon zijn huidige reis medio april, beginnend in de belangrijkste exportterminal van Iran, waar hij blijkbaar vol was met lichte ruwe olie, zei Samir Madani, mede-oprichter van TankerTrackers.com, een bedrijf dat gebruikt satellietbeelden en andere hulpmiddelen om ruwe oliezendingen te volgen. De transponder van het schip was destijds “verhuld”, zei hij, en zijn bedrijf kon er geen afbeeldingen van krijgen vanwege het slechte weer.
“Ze dook toen weer op, terug uit het gebied van Iran, maar wachtte rond in de Perzische Golf tot rond mei,” zei hij. “Toen vertrok ze, zeilend helemaal rond Afrika” en blijkbaar op weg naar de Middellandse Zee.
De concurrerende playbooks van de twee naties botsten in juli in de buurt van Gibraltar, toen de Britse koninklijke marine de Adrian Darya in beslag nam, eerder de Grace 1 genoemd. Britse en Amerikaanse functionarissen vermoedden dat het schip op weg was naar Syrië, in strijd met Europese sancties op de verkoop van olie aan de brutaal Assad-regime in dat door oorlog verscheurde land.
De Trump-regering probeerde het schip uit Gibraltar in beslag te nemen en zei dat het schip en zijn olie onderworpen waren aan Amerikaans verval op basis van vermeende schendingen van bankfraude en witwasstatuten en andere misdaden.
Maar ambtenaren in Gibraltar tartten de Amerikaanse legale beweging en lieten de olietanker op 16 augustus vrij. De kapitein van het schip, een 43-jarige Indiase man genaamd Akhilesh Kumar, stuurde de supertanker langzaam weg van Gibraltar en in internationale wateren, volgens Madani .
Ongeveer een week later, toen de Adrian Darya naar de oostelijke Middellandse Zee slingerde, ontving Kumar een opmerkelijke e-mail.
“Dit is Brian Hook … Ik werk voor staatssecretaris Mike Pompeo en dien als de Amerikaanse vertegenwoordiger voor Iran,” las de 26 augustus-krant. “Ik schrijf met goed nieuws.” Hook bevestigde VANDAAG aan de VS dat hij de e-mail heeft verzonden, die voor het eerst werd gemeld door de Financial Times.
Hook ging verder met het aanbieden van de kapitein van het schip enkele miljoenen dollars, als hij ermee instemde het schip naar een haven te sturen waar de VS het kon grijpen.
“Met dit geld kun je elk leven leiden dat je wenst en welgesteld zijn op oudere leeftijd”, schreef Hook in een tweede e-mail. “Als je ervoor kiest om dit gemakkelijke pad niet te nemen, zal het leven veel moeilijker voor je zijn.”
De kapitein reageerde blijkbaar niet op Hook’s e-mail. En op 30 augustus bestrafte het Amerikaanse ministerie van Financiën het schip en Kumar. USA VANDAAG kon Kumar niet contacteren voor commentaar of om te bevestigen dat hij de e-mails heeft gelezen.
Het semi-officiële persbureau van Iran bestempelde de verhuizing als een poging tot “omkoping” en de minister van Buitenlandse Zaken, Javad Zarif, bespotte het als wanhopig.
“Omdat ze gefaald hebben in piraterij, nemen de VS hun toevlucht tot regelrechte chantage – lever ons de olie van Iran en ontvang enkele miljoenen dollars of word zelf gesanctioneerd,” tweette Zarif op woensdag.
Het aanbod van Hook van Amerikaanse belastingbetalerfondsen is toegestaan onder een programma van het ministerie van Buitenlandse Zaken genaamd Rewards for Justice, dat geld verstrekt aan personen die de VS helpen terroristische aanvallen te voorkomen of daders te vangen. Hook heeft deze week publiekelijk aangekondigd dat het State Department tot $ 15 miljoen zou toekennen aan iedereen die de VS hielp de financiële operaties van het Iraanse Revolutionaire Garde Corps te verstoren, een elitaire militaire eenheid die door de regering Trump is aangewezen als een terroristische groep.
“Het is de eerste keer dat de Verenigde Staten een beloning hebben aangeboden voor informatie die de financiële activiteiten van een overheidsinstantie verstoort,” vertelde Hook aan verslaggevers. “We hebben deze stap gezet omdat de IRGC meer als een terroristische organisatie werkt dan een regering.”
Slavin zei dat Hook’s e-mail aan Kumar “amateuristisch” en ongekend was.
“Ik heb nog nooit zoiets in mijn leven gezien,” zei ze.
“Het las echt als een Nigeriaanse comeback: stuur me je bankrekeninggegevens en je wordt morgen miljonair,” voegde Slavin eraan toe, verwijzend naar de beruchte buitenlandse e-mailzwendel. “Wiens idee het was, ik kan het me niet eens voorstellen.”
Vanaf 4 september was de Adrian Darya ongeveer 60 mijl uit de Syrische kust, volgens TankerTrackers.com. Satellietbeelden tweeten vrijdag door Trump’s nationale veiligheidsadviseur John Bolton leek het schip slechts een paar mijl voor de kust van Syrië te laten zien. Het was niet duidelijk of de olievracht was gelost.
Iran zei zaterdag dat het een afzonderlijke sleepboot in de buurt van de Straat van Hormuz in beslag nam, een belangrijke waterweg voor olietransport. Er stonden 12 Filippino’s aan boord. Het was niet meteen duidelijk onder welke nationale vlag de boot voer.
Madani, de mede-oprichter van het bedrijf, zei dat de bemanning van plan is om sommige of alle olie te lossen, hetzij via een Syrische haven of een schip-tot-schip-transfer, en vervolgens door het Suezkanaal te gaan en terug naar Iran. Hij zei dat hij niet zeker weet waarom de Trump-regering zo gefocust lijkt op dit specifieke schip, maar de druk ervan heeft Iran er niet van weerhouden olie via andere schepen en andere routes naar Syrië te sturen.
Het is onwaarschijnlijk dat de VS het schip binnenkort in beslag kunnen nemen, zei Andrew Serdy, een expert op het gebied van maritiem recht aan de Universiteit van Southampton in Zuid-Engeland.
“De boot kan niet in beslag worden genomen in de territoriale zee van een vreemde natie”, zei hij. De enige plaats waar de VS de door Iran onder de vlag varende Adrian Darya1 realistisch konden veroveren, zou in zijn eigen territoriale wateren liggen op enkele duizenden mijlen afstand: de oostkust van de VS .
