Indignatie redactie 
De internationale media gonsden van de verhalen over Evo Morales die aftrad als president van Bolivia. Velen hebben gesuggereerd dat zijn verdrijving het resultaat was van een ‘staatsgreep’, terwijl verschillende internationale media de term niet hebben gebruikt.
Agradezco a nombre de mi pueblo las muestras espontáneas de apoyo a nuestro gobierno democrático que fue derrocado por el golpe cívico-político-policial que ha instaurado en Bolivia un régimen de facto apoyado en la violencia y la represión. #NoAlGolpeEnBolivia pic.twitter.com/A8huMSQwVf
— Evo Morales Ayma (@evoespueblo) November 11, 2019
VAN SCHULDEN VAN FRAUDE TOT ONTSLAG
De laatste Boliviaanse verkiezingen werden gehouden op 20 oktober, wat resulteerde in de overwinning van Morales met weinig verschil van minder dan tien punten . Oppositie-eenheden beweerden dat de verkiezingen waren beladen met onregelmatigheden, beschuldigingen die werden weerspiegeld door nationale instanties zoals het Supreme Electoral Tribunal, vakbondsorganen zoals de Central Obrera Boliviana (de grootste in het land) en internationale entiteiten zoals de OAS (Organisatie van Amerikaanse staten).
Terwijl de stemmen werden opgeteld, werd er bijna 83% van de stemmen zwaar gecontroleerd. Bijna 24 uur later werden de definitieve resultaten gepubliceerd waaruit bleek dat wat aanvankelijk een kleine kloof was geweest, was verruimd ten gunste van Morales, die een absolute meerderheid had bereikt en bijgevolg voor de vierde keer tot president werd uitgeroepen. De resultaten werden fel bestreden door oppositietroepen die uit protest de straat op kwamen. Deze groepen beweerden dat de verkiezingen “aangetast waren door nietigheid” en dat “ze niet kunnen getuigen van de integriteit van de verkiezingsresultaten”, waarbij ze de beslissing aan de kaak stellen als gevolg van verkiezingsfraude. De protesten in veel gebieden werden gewelddadig, met vernietiging en plunderingen gemeld in de belangrijkste steden die 346 gewonden en 3 doden achterlieten.
Voor de sociale chaos en de verklaring van het Supreme Electoral Tribunal riep Evo Morales op tot nieuwe verkiezingen om de onrust te kalmeren. Desondanks bleef de situatie verslechteren. Geweld ging door op straat toen de veiligheidstroepen van de staat in hun kazerne opriepen en weigerden de opstandige demonstranten te onderdrukken.
Bovendien heeft Williams Kaliman, een commandant van de Boliviaanse strijdkrachten die loyaal is aan Morales, een verklaring uitgegeven waarin hij de president opzegt ontslag te nemen en tegelijkertijd een beroep op de groepen op straat doet om vreedzaam te blijven . Morales, talloze linkse politieke bewegingen en een groot deel van de internationale pers beschouwen wat er gebeurde als een ‘staatsgreep’. Talrijke politici, zowel regeringsfunctionarissen als tegenstanders, leden aanslagen en plunderingen op hun eigendom, waaronder het huis van Morales zelf doorzocht. Morales kondigde vervolgens zijn ontslag aan om de vrede te waarborgen en een einde te maken aan het aanhoudende geweld tegen zijn politieke partners. Tegelijkertijd veroordeelde hij wat er was gebeurd als een staatsgreep georganiseerd door het leger en de politie.
Hermanas y hermanos, parto rumbo a México, agradecido por el desprendimiento del gobierno de ese pueblo hermano que nos brindó asilo para cuidar nuestra vida. Me duele abandonar el país por razones políticas, pero siempre estaré pendiente. Pronto volveré con más fuerza y energía.
— Evo Morales Ayma (@evoespueblo) November 12, 2019
DE REGERING EN DE INTERNATIONALE SITUATIE
De laatste jaren is de situatie in Latijns-Amerika radicaal veranderd. De linkse partijen die Zuid-Amerika hadden gedomineerd, hebben opeenvolgende verkiezingen verloren, waarbij socialistische regeringen alleen hun greep op de macht behouden in geïsoleerde gevallen zoals Venezuela, Cuba en Bolivia.
De regering van Morales in Bolivia ervoer een heel andere realiteit dan die van het socialisme in de rest van de landen van de regio, door het bbp jaarlijks met ongeveer 6% te verhogen en het bbp per hoofd van de bevolking tussen 2005 en 2013 te verdubbelen en het snelst groeiende land in de Zuid-Amerikaanse regio. Bolivia profiteerde van een stijging van de grondstofprijzen, met name (naast Chili en Argentinië) met een van de grootste lithiumafzettingen ter wereld. Het land was ook een grote exporteur van aardgas, met als grootste afnemers Argentinië en Brazilië. Tegelijkertijd slaagde het erin om zelfvoorziening op voedselgebied (met uitzondering van suiker) te realiseren en besparingen te genereren door verhoogde belastingen die volgens het IMF werden geïnvesteerd in de publieke sector en sociale uitgaven, wat bijdroeg tot stabiliteit en vorming een “financieel kussen”.
In tegenstelling tot het socialisme van Venezuela, waar de staat zich vooral in de particuliere sector had bemoeid, was er in Bolivia een gemengd economisch systeem dat de particuliere sector geen schade toebracht maar de staat nog steeds machtigde, waardoor ze de armoede in het land met 1/3 konden verminderen . De politieke uitputting met de regerende partij was echter het gevolg van de vermeende aanval van Morales op de katholieke kerk (die massaal aanwezig is in Bolivia), zijn promotie van de bevordering van indigenisme en hispanophobia, beschuldigingen van corruptie (hoewel deze onbewezen blijven) en zijn poging zijn greep op de macht te behouden. Morales had zijn invloed op verschillende sectoren van de samenleving geleidelijk aan versterkt in de loop van zijn 14-jarige heerschappij. Sinds 2017 werd Morales geconfronteerd met ernstige politieke obstakels om te proberen de grondwet te wijzigen om hem voor onbepaalde tijd te laten herverkiezen, iets dat uiteindelijk werd geratificeerd door het Hooggerechtshof.
Op internationaal niveau heeft Bolivia zichzelf gepositioneerd als een “anti-imperialistische” natie, het bevorderen van regionaal socialisme, het verdedigen van de regering van Maduro in Venezuela en het handhaven van zijn aanwezigheid in USAN (Unie van Zuid-Amerikaanse Naties) ondanks het feit dat de meeste lidstaten besloten te vertrekken de organisatie uit protest tegen haar links leunende ideologie.
De aanwezigheid van Morales in Zuid-Amerika was ongemakkelijk voor Washington vanwege zijn steun aan Venezuela en verzet tegen de invloed van de Verenigde Staten. Zijn regering was ook een gevaarlijk voorbeeld van een relatief succesvol socialismemodel dat misschien door andere landen in de regio was overgenomen.
Para un presidente indígena que representa al pueblo humilde, la Policía se amotina y da golpe mientras las FFAA piden su renuncia. Para políticos neoliberales que ostentan poder económico, Policía y FFAA reprimen al pueblo que defiende la democracia con justicia, paz e igualdad.
— Evo Morales Ayma (@evoespueblo) November 12, 2019
