In Engeland raakte een weduwnaar van 97 in een ziekenhuis besmet met Covid-19. Hij was daar voor andere klachten opgenomen. Na de test werd hij geïsoleerd en mochten zijn kinderen hem niet meer bezoeken. Toen een zoon zich te heftig verzette, belde het ziekenhuis de politie. De familie kreeg éénmaal daags een telefoontje van een arts — als het meezat. Tot de man stierf. Zo zijn er duizenden verhalen over mensen die gedwongen alleen sterven.
‘Niet te missen kans’
Niet iedereen was dan ook even gelukkig met wat een gerenommeerde econome over de pandemie zei: ‘Deze crisis is een niet te missen kans…’ Dat was de Italiaans-Amerikaanse Mariana Mazzucato, hoogleraar aan het University College London, schrijfster van succesvolle boeken over economie en adviseur van landen als Zuid-Afrika. Vorig jaar werd ze geïnterviewd door de Belgische krant De Tijd. ‘We moeten Covid-19 met beide handen aangrijpen om de wereld te verbeteren en groener te maken’, vond ze.
Mevrouw Mazzucato kwam vorig jaar ook al in opspraak, toen ze schreef dat na de pandemie zogeheten ‘klimaatlockdowns’ onvermijdelijk zouden zijn als er niet ‘doortastend werd opgetreden’. Die lockdowns zouden onder meer inhouden dat je niet verder dan een beperkte afstand van je huis zou mogen gaan, en geen vlees meer mocht eten.
‘We weten nu hoe het moet’, had ze eraan toegevoegd.
Wereldwijde lockdowns voor klimaatdoelstellingen
Mazzucato was niet de enige, noch de eerste, met een dergelijke visie. In maart 2021 kopte de Engelse krant The Guardian: ‘Global lockdown every two years needed to meet Paris CO2 goals — study.’ Er stak onmiddellijk een storm op van reacties, vooral van zogeheten klimaatsceptici, die zich gesterkt zagen in hun wantrouwen jegens klimaatbeleid. Dat ontging deze politiek über-correcte krant niet: binnen een paar uur werd de kop online vervangen door een afgezwakte versie.
Een jaar eerder al kwamen Klaus Schwab van het Wereld Economisch Forum (WEF) en Prins Charles met een oproep de toen nog verse pandemie aan te grijpen om de wereldeconomie te ‘resetten’.
‘Dit is een uitgelezen kans om geheel nieuwe, duurzame industrieën te creëren,’ aldus Prins Charles. ‘The time to act is now!‘, riep hij, de belegen mantra uit de kast trekkend van klimaat-onheilsprofeten als voormalig Amerikaans presidentskandidaat Al Gore.
Covid-19: de Grote Reset
Klaus Schwab is oprichter en voorzitter van het WEF, dat jaarlijks in Davos een conferentie organiseert voor wereldleiders, topmensen uit het bedrijfsleven en Greta Thunberg. Hij zorgde er mede voor dat de term Great Reset in zwang raakte, en schreef er zelfs een boek over: Covid-19: The Great Reset. Behalve wat sleetse kretologie over voorspoed, milieu en gelijkheid staat daar goedbeschouwd weinig concreets in.
Of het zou de oproep moeten zijn om subsidies op fossiele brandstoffen op te heffen. Dat is inmiddels gebeurd. De energieprijzen zijn sedertdien geëxplodeerd; alternatieve bronnen zijn volkomen ontoereikend. In plaats van de beloofde ‘gelijkheid’ is daardoor de kloof tussen arm en rijk juist groter geworden.
Samenzweringstheorieën
Vanaf het begin was er veel kritiek van meer behoudende politici en media op deze plannen, vooral dat ze een onevenredig zware wissel trekken op de economie. Maar er ontstonden ook de wildste samenzweringstheorieën. Dat was te verwachten, gezien zowel het Orwelliaanse karakter van de term Great Reset als het totale gebrek aan ter zake doende kennis van ongekozen beroepspessimisten als Prins Charles, Sir David Attenborough en Greta Thunberg.
Een bekende theorie is dat vrijheidsbeperkende Covid-19-maatregelen, en nu dan klimaatmaatregelen, zijn bekokstoofd door een machtsbeluste elite om die Great Reset te bewerkstelligen. Nog verder gaan theorieën dat het virus zelfs met dat doel gecreëerd zou zijn. Niet zelden door Joden…
Zulke samenzweringstheorieën floreren zowel onder extreemlinks als extreemrechts. Beide drijven immers op anti-establishmentideeën. Maar voor liberaal-progressieve media en denktanks is maar één kant schuldig: rechts en vooral extreemrechts. Wie twijfelt aan de noodzaak om klimaatdoelstellingen te halen en de wereld daarvoor op zijn kop te zetten en tot faillissement te drijven, is voor deze progressieven per definitie extreemrechts. Dat geldt a fortiori voor mensen die beweren dat er klimaatlockdowns in het vat zitten: die beschouwen ze bijkans als fascisten.
Het ‘narratief’ komt van rechts
Lees bijvoorbeeld dit rapport van het eufemistisch genaamde en veel geciteerde internationale Instituut voor Strategische Dialoog (ISD): Klimaatlockdown en cultuuroorlog: hoe Covid-19 een nieuw narratief tegen klimaatactie op gang bracht. Hierin wordt zelfs over ‘extreme far-right’ gesproken. In de colofon vermeldt het ISD een indrukwekkende lijst sponsors uit de hele wereld. Universiteiten, overheden, stichtingen, bedrijven, noem maar op. Inclusief de onvermijdelijke Bill Gates en George Soros.
De speurneuzerij in het rapport naar rechtse en conservatieve sites, organisaties en bekende personen is op zich best aardig, maar andere zaken vallen meer op. Zoals het uitgangspunt van de aan hun armoedige profiel te oordelen onbeduidende opstellers van het rapport: het idee van klimaatlockdowns is volledig uit de lucht gegrepen. Het zou uit de koker komen van rechtse ‘klimaatontkenners’. Die geloven dat vrijheidsbeperkende maatregelen tegen Covid-19 of klimaatstijging alleen maar worden genomen om de bevolking onder de duim te houden en te controleren.
Zulke gekken bestaan in overvloed, daar hoef je de televisie maar voor aan te zetten. Maar ik mis in dit rapport de veel redelijker opvatting dat een klimaatlockdown in de ogen van veel politici en onheilsprofeten simpelweg een heel goed idee is. EU-klimaatpaus Frans Timmermans — de man van duizend miljard — zou er meteen voor te porren zijn. Zonder dat hij daarbij noodzakelijk snode gedachten heeft, of stiekem een socialistisch-kapitalistische wereldorde nastreeft — ook een van die samenzweringstheorieën die in het rapport worden genoemd.
Zoals het World Economic Forum per tweet opmerkte, bleken lockdowns in het kader van de pandemie het klimaat in grote steden zeer effectief te verbeteren. Dit alles schuurt natuurlijk met het ISD-rapport, waarin de term samenzweringstheorie maar liefst 31 keer voorkomt. Misschien onder het motto Never let the truth spoil a good story.
Als niet-conservatieve media, individuen of andere organisaties rechtstreeks refereren aan klimaatlockdowns, dan heet dat in dit rapport een ‘misleading headline’ (The Guardian), of een ‘ongelukkig getoonzette tweet’ (WEF).De eindconclusie is een merkwaardige omdraaiing van zaken. Van wat begon met niet mis te verstane toespelingen op klimaatlockdowns — bijvoorbeeld van invloedrijke wetenschappers als bovengenoemde Mariana Mazzucato — maakt het rapport een ‘narratief van extreemrechts’, dat mensen op wil hitsen tegen klimaatactie.
De euromane nieuwszender Euronews bejubelt het rapport, en doet er nog een schepje bovenop. Sociale media worden opgeroepen alles wat refereert aan klimaatlockdowns te verwijderen.
Het klimaatdoel heiligt de middelen
Maar het kan altijd nog gekker. Journalist Justin Worland van het bekende en ooit niet onaardige Amerikaanse Time Magazine, schreef: ‘De pandemie veranderde alles, nu is het de beurt aan het klimaat.’ Tien pagina’s zotteklap, waarin onder meer wordt aangedrongen op klimaatlockdowns. Een van zijn argumenten was dat de enorme stijging van misdaadcijfers in Amerikaanse steden zou worden veroorzaakt door klimaatstijging: Worland was research gaan doen en had geconstateerd dat mensen elkaar sneller de hersens inslaan op warmere dagen.
Zoals bekend hebben klimaatactivisten, als de aarde gered moet worden, totaal lak aan democratie. Ook veel politici vinden dat alles moet wijken voor ‘netto nul’. Het is mij eerlijk gezegd dan ook een raadsel wat er zo wild of extreemrechts zou zijn aan het idee dat er klimaatlockdowns komen. Sterker nog: voor economisch minderbedeelden zijn die er al, met wat benzine of een treinkaartje doet dezer dagen. Wie van hen kan nog voor zijn plezier van A naar B?