Xi Jinping: Klopt het dat er een staatsgreep aan de gang is in China?

Volgens wilde geruchten op het internet zou Chinees president Xi Jinping in Peking gearresteerd zijn na zijn reis naar Kazachstan.

Op 14 september zakte de Chinese leider Xi Jinping voor het eerste sinds de uitbraak van het coronavirus af naar het buitenland. Hij bezocht Kazachstan om de 22ste vergadering der staatsleiders van de Shanghai Cooperation Organization (SCO) bij te wonen. Daar had hij onder andere een onderhoud met de Russische dictator Vladimir Poetin. Xi verscheen echter niet bij het avondmaal met de andere staatshoofden, maar trok zich terug en verliet het land niet lang daarna met enige haast.

Dat leidde toen al tot verschillende geruchten op het internet. Zou er een probleem zijn op het thuisfront of maakte Xi zich zorgen over een eventuele COVID-besmetting die hij zou opgelopen hebben? De afgelopen dagen kwamen er echter nog een pak geruchten bij. Enkele bronnen beweren zelfs dat er een staatsgreep plaatsvond in China tijdens de afwezigheid van Xi. Deze geruchten worden echter vooral verspreid door buitenlandse Chinese media met een sterke anti-Communistische Partij van China-vooringenomenheid en kleine Indiase nieuwssites. Voorlopig werd er nog niets bevestigd door betrouwbare bronnen binnen China.

Volgens de geruchten zou voormalig Chinees president Hu Jintao en gewezen premier Wen Jiabao de invloedrijke en gerespecteerde oud-politicus Song Ping overtuigd hebben om de Central Guard Bureau (CGB) van het land over te nemen. Dit orgaan zorgt voor de bescherming van hoge functionarissen. Vervolgens zouden de samenzwerende politici erin geslaagd zijn om de absolute autoriteit van Xi over het Chinese Volksbevrijdingsleger (PLA) af te schaffen. Daaropvolgend zou Xi gearresteerd zijn op een luchthaven nabij Peking nadat hij met spoed arriveerde vanuit Kazachstan. De Chinese leider zou volgens de geruchten momenteel onder huisarrest staan terwijl er druk onderhandeld wordt over een nieuwe overheid in Peking.

80 kilometer aan militair konvooi rond Peking

Het enige “bewijs” voor de heftige claims bestaat er in dat er de afgelopen dagen duizenden vluchten in het land plotseling werden afgeschaft. Ook zou de hogesnelheidstrein in verschillende delen van het land stilgelegd zijn zonder verklaring. Er werd voorlopig nog geen uitleg gegeven waarom dit het geval is, maar sommige experts menen dat dit al vaker voorgevallen is sinds de uitbraak van COVID.

There are so many rumors about Xi Jinping and a possible house arrest and or coup etc. But it’s all just rumor and conjecture at the moment, one thing that is true is that many flights have been cancelled and train services suspended without reason, interesting times pic.twitter.com/zcZWGvggDl

— Winston Sterzel (@serpentza) September 24, 2022

Nog volgens de geruchten zou Song Ping van Peking een fort gemaakt hebben om loyalisten van Xi af te schrikken. Er werd de afgelopen dagen dan ook een militaire konvooi met een lengte van 80 kilometer opgemerkt buiten Peking. Maar nogmaals volgens experten zouden dit soort troepenbewegingen vaker voorkomen. Op 16 oktober vindt dan ook mogelijk een militaire parade voor het 20ste Nationale Congres van de Communistische Partij plaats, waarbij Xi een ongeziene derde termijn als president zou aanvaarden. Een van de belangrijkste redenen waarom de veteranen van de partij hem zouden willen afzetten met een coup, volgens de geruchten.

There are random military convoys on Chinese transport networks all the time. I am 99,9% sure there is no coup.

— Yuan Yi Zhu (@yuanyi_z) September 23, 2022

Voorlopig blijft het wachten op een bevestiging van een betrouwbare bron vanuit Peking. Verschillende experten blijven sceptisch maar geven aan dat de geruchten plausibel kunnen zijn. Het geeft nogmaals aan hoe weinig we eigenlijk weten over wat er zich afspeelt binnen de hoogste machtskringen van China.

Feitencontrole: heeft China een staatsgreep en staat Xi Jinping onder huisarrest? Dit is wat we weten

Geruchten over een staatsgreep tegen de Chinese president Xi Jinping doen de ronde op sociale media, maar experts hebben benadrukt dat er tot nu toe geen concreet bewijs is van een staatsgreep of enige verstoring in China.

Het internet gonst van berichten die zeggen dat er ‘iets aan de hand is’ in China, met gissingen die variëren van een politieke of militaire staatsgreep tegen president Xi Jinping tot mogelijke militaire activiteiten in West-China.

Het bewijsmateriaal dat voor dergelijke gissingen wordt aangehaald, omvat berichten over geannuleerde passagiersvluchten in delen van China, Xi die al enige tijd niet in het openbaar is gezien en beelden van naar verluidt militaire voertuigen die richting de hoofdstad Peking rijden.

Er is echter geen officieel commentaar op deze gissingen, noch enig bevestigd rapport over militaire bewegingen naar de hoofdstad. 

Hier delen we wat er op sociale media wordt gezegd, met name in India, en wat de feiten zijn die we zeker weten. 

Staat Xi Jinping voor een staatsgreep?

Twitter-accounts met enkele duizenden volgers hebben gedeeld dat er een staatsgreep heeft plaatsgevonden tegen Xi. Ook zijn er foto’s van een opvolger verschenen. Geen van deze updates is echter afkomstig van geverifieerde of geloofwaardige accounts en de meeste van deze accounts zijn van anonieme gebruikers.

https://twitter.com/FrontalForce/status/1573591183443763205?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1573591183443763205%7Ctwgr%5E4e93b6960aad89cbaa42e72a01238570400f97c9%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.outlookindia.com%2Finternational%2Ffact-check-is-china-having-a-coup-and-is-xi-jinping-under-house-arrest-here-is-what-we-know-news-225623

Er zijn ook video’s opgedoken van vermeende militaire bewegingen.

“Deze video van militaire voertuigen die naar Peking verhuizen, komt onmiddellijk na het aan de grond houden van 59 procent van de vluchten in het land en de opsluiting van hoge functionarissen. Er is veel rook, wat betekent dat er ergens binnen de CCP brand is. China is onstabiel”, zegt auteur Gordon G Chang.

This video of military vehicles moving to #Beijing comes immediately after the grounding of 59% of the flights in the country and the jailings of senior officials. There’s a lot of smoke, which means there is a fire somewhere inside the #CCP. #China is unstable. https://t.co/hSUS3210GR

— Gordon G. Chang (@GordonGChang) September 24, 2022

De schrijver van defensiezaken Saurav Jha deelde op Twitter dat er eerder op zaterdag geen vluchten waren boven de Tibetaanse Autonome Regio Cihna.

“Van directe zorg voor ons hier in India. Veel vluchten naar Lhasa Gonggar worden ook geannuleerd. We moeten zien of er een toename is in het militaire luchtverkeer boven het Tibetaanse plateau of niet,” zei Jha, zinspelend op mogelijke militaire activiteiten in West-China dat grenst aan China, waar India en China al meer dan twee jaar verwikkeld zijn in een militaire impasse.

Nothing civilian or with its transponder on seems to flying over TAR at the moment. #XiJinping pic.twitter.com/5KbqJ7D7Fr

— Saurav Jha (@SJha1618) September 24, 2022

Wat hebben experts gezegd?

De meeste China-experts hebben benadrukt dat er geen tekenen van de staatsgreep zijn buiten commentaar op sociale media, vooral in Indiase kringen.

China-expert Aadil Brar merkte op dat Xi waarschijnlijk in quarantaine zit na zijn terugkeer van de top van de Shanghai Cooperation Organization (SCO), wat zijn afwezigheid van openbare aangelegenheden op dit moment zou verklaren. 

Brar heeft ook vluchtgegevens gedeeld waaruit blijkt dat er geen onderbreking van vluchten is. Hij deelde verder beelden van openbare briefings door hoge Chinese functionarissen, wat suggereert dat de overheid normaal functioneert. 

https://twitter.com/aadilbrar/status/1573657239747018753?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1573657239747018753%7Ctwgr%5E4e93b6960aad89cbaa42e72a01238570400f97c9%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.outlookindia.com%2Finternational%2Ffact-check-is-china-having-a-coup-and-is-xi-jinping-under-house-arrest-here-is-what-we-know-news-225623

Journalist Zakka Jacob benadrukte dat Xi een krachtige institutionele greep op China heeft, wat een staatsgreep onwaarschijnlijk maakt.

“Veel geruchten vanmorgen over een militaire staatsgreep in China. Tot nu toe niets geloofwaardigs. Militaire staatsgrepen zijn onwaarschijnlijk in China omdat het Volksbevrijdingsleger onder de Centrale Militaire Commissie valt. Xi, als secretaris-generaal van de Communistische Partij aan het hoofd van de CMC. Het leger is dat van de partij, niet van de regering”, aldus Jacob in een tweet.

Journalist en auteur Ananth Krishnan zei ook dat er tot nu toe geen bewijs is voor een staatsgreep. 

“Hoewel de Chinese politiek de zwartste zwarte doos is, ben ik vandaag in Peking geen enkel bewijs tegengekomen om de geruchten op de sociale media te staven”, zei Krishnan op Twitter, erop wijzend dat de geruchten zijn opgedoken in de aanloop naar de cruciale Chinese Communistische Partij waarin Xi naar verwachting een ongekende derde termijn veilig zal stellen. 

De in Hong Kong gevestigde South China Morning Post heeft helemaal niets gemeld over een staatsgreep of politieke onrust in China. Het heeft de afgelopen 24 uur tientallen tweets gepost over verschillende kwesties met betrekking tot China en de wereld, maar zelfs geen hint in de verte over de vermeende ontwikkeling in Peking.