Na ECB nu ook IMF voor invoeren negatieve rente

In mijn vorige column, heb ik de theorie van Harvard-econoom Kenneth Rogoff weerlegd, waarin hij het volgende beweert: “Centrale banken kunnen makkelijker een negatieve rente invoeren als consumenten geen mogelijkheid hebben om in contant geld te vluchten. In een tijdperk waarin de rente al bijna op nul procent staat is het belangrijk om ook een effectieve negatieve rente te kunnen hanteren”. Als verontruste burger heb ik uitgelegd waarom ik zijn argumenten bestrijdt. Ik heb mij nog eens wat verder in de materie van ‘negatieve rente’ verdiept en vond een artikel op de officiële website van het IMF(Internationale Monetaire Fonds): https://blogs.imf.org/2019/02/05/cashing-in-how-to-make-negative-interest-rates-work/ Mijn verbazing is groter geworden nu ik zie dat behalve een toon aangevende econoom nu ook een organisatie, die zich bezig houdt met samenwerking op monetair gebied en bestrijding van financiële crises en kredietverlening voor staten met betalingsproblemen, de mogelijkheid bestudeert om ons een negatieve rente te presenteren. Ik denk nog altijd dat weinigen zich beseffen hoe dichtbij die situatie al is. Bij een volgende recessie zal deze “test” ongetwijfeld ingevoerd worden. Alles onder het mom van we(= centrale banken) moeten wat. Althans zo gaan de beleidsmakers dat aan ons straks uitleggen. De laatste decennia weten wij niet beter dat centrale banken de redders zijn van een economie die in een recessie geraakt. Ik noem het kunstmatige inseminatie. Het bevruchten van onze samenleving met onnatuurlijke middelen. De samenleving wordt dus lui gemaakt, we hoeven ons niet meer zelf in te spannen om ons in leven te houden, de overheid zorgt goed voor zijn burgers. Geef ze brood en spelen en ze houden zich koest. De ideale verzorgingsstaat.

Gaat samenleving de truuk doorzien?

Langzaam raken we in het stadium dat een groeiend deel van de samenleving de tactiek van onze beleidsmakers(overheden en centrale banken) doorziet. Zie de opkomst van het populisme en de gele hesjes. Aan de ene kant voelt het fijn maar aan de andere kant krijgen we bedenkingen bij die bemoeizuchtige overheid die alles voor ons wil regelen. Nogmaals, de ideale verzorgingsstaat. Het kost wat, maar dan heb je ook wat, zo is hun credo. We betalen ons scheel aan belastingen en heffingen voor ontelbare diensten. We worden daarbij slim aan het lijntje gehouden door een belastingverlaging op het inkomen maar aan de andere kant bij het uitgeven van ons inkomen worden we weer zwaarder belast via de BTW-verhoging. Een beleid van een beetje van dit en een beetje van dat, wat al jarenlang wordt volgehouden. Creëer een complexe samenleving die zichzelf flink bezig houdt en zorg dat geen tekorten ontstaan. Overheden zetten voor hun begrotingstekorten staatsleningen in de markt en burgers kunnen terecht bij een overvloed van financiële kredietverleners of gewoon bij de eigen bank wanneer een hypotheek moet worden afgesloten.

Van globalisering naar planetisering

We leven in een tijdperk waarin welvaart is gecreëerd met krediet, een schuld-gedreven welvaartsmaatschappij. Met de hoogste kredietbubbel sinds mensenheugenis. Door de globalisering met z’n open grenzen hebben economieën wereldwijd kunnen profiteren van het aanhaken van opkomende economieën, zoals China, India enzovoorts. Ook China heeft zichzelf net als de VS en Europa flink in de schulden gestoken om mee te doen in de globalisering waarbij immigratie in de ontwikkelde landen moet zorgen voor verdeling van welvaart en arbeid. Maar is nu de globalisering aan zijn einde? Onze aardkloot is niet groter helaas en Elon Musk heeft nog geen samenleving gecreëerd op Mars zodat een verdere planetisering er voorlopig (nog) niet inzit. Het ziet er naar uit dat we aan het einde zijn van onze mondialisering en op onze schreden moeten terug keren naar een houdbare samenleving waarbij afbouw van de schuldenberg en afname van de CO2 uitstoot van mondiaal belang worden om het voortbestaan van de mensheid te garanderen. Misschien wel de grootste omwenteling sinds mensenheugenis. Veel signalen wijzen die kant op.

Orwell

Kom ik terug bij het IMF en de beweringen van econoom Rogoff dat we een tijdperk van negatieve rente mogen verwachten en mogelijk een cashloze samenleving. Het is in hun visie het enige middel om een financiële meltdown te voorkomen. Hun visie maar niet de mijne. Want stel je voor dat we met ons allen gaan betalen voor het zogenaamd “veilig” stallen van ons geld op de bank. Ja oké, we hebben nu eenmaal een betalingssysteem gecreëerd van elektronisch bankieren en dat vinden we maar wat handig in dit digitale tijdperk. Betalen met pinpas of zelfs al contactloos, en in de toekomst met ingenaaide onderhuidse chip van minuscule afmeting. Gemak dient de mens. Het is George Orwell die ons in 1984 heeft gewaarschuwd voor de “Big Brother is watching us” samenleving. Af en toe hebben we van die grote zieners op onze aardkloot die we pas jaren later serieus nemen. In 1984 werd Orwell makkelijk weggezet als een fantast.

Chinese toestanden?

Nu zien we de gevolgen op ons afkomen van een samenleving die onder totale controle komt van overheid en centrale banken met hun bankenkartel. Dankzij ons world-wide-web met digitale en elektronische verwerkingssystemen. Het is tijd voor bezinning. Willen wij in onze westerse samenleving gecontroleerd worden zoals in China waar de arme burgers strafpunten behalen bij het begaan van lichte (verkeers)overtredingen? Daar registreren camera’s in grote steden via gezichtsherkenning en dergelijke bijna alle handelingen van staatsburgers. Vadertje staat waakt over hen.

Als cash niet meer bestaat

Hoe makkelijk is het niet om straks onze financiën te controleren als cashgeld niet meer zou bestaan. Behalve belasting betalen aan de staat ook een bankbelasting voor het verplicht aanhouden van onze bankrekeningen. Dus in plaats van een rentevergoeding (in die goeie ouwe tijd) een percentage in rekening brengen en automatisch elke maand afschrijven op je tegoed. We moeten er namelijk wat voor over hebben dat banken ons geld beheren. Net zoals de overheid belasting heft voor het op peil houden van onze verzorgingsstaat. Zonder cash verliezen we onze financiële vrijheden. De slimme burgers die dit allemaal voorzien zouden hun banktegoeden thuis willen bewaren want kluizen zijn tegenwoordig veiliger dan ooit tevoren. Maar helaas, mocht contant geld niet gaan verdwijnen, dan heeft het IMF daar al wat op gevonden. Beleidsmakers zijn slim tegenwoordig.

Negatieve rente, ook voor cash?

Om te voorkomen dat we massaal het geld van de bank afhalen zal men het contante geld wat in omloop is gaan belasten met hetzelfde percentage wat we op de bank betalen aan negatieve rente. We krijgen dus 2 heffingen op 2 soorten geld, het giraal en het chartaal (=contante) geld. Niet alleen opgelegd via de bank maar ook bij betaling á contant aan de kassa in de winkel. Dat gaat heel makkelijk, net zoals de btw, wat kostprijsverhogend is, zal ook de bankheffing op contant geld als kostprijsverhogende factor worden doorberekend naar de klant toe. Het vervelende voor de winkelier is dat deze behalve een afdracht van omzetbelasting aan de Belastingdienst daarnaast een afdracht zou moeten doen aan de bank. Maar slimme beleidsmakers zullen daar wat op vinden door simpelweg de beide heffingen samen te voegen zodat afgerekend kan worden aan één instelling, de Belastingdienst. Net zoals de premies volksverzekeringen die worden geheven te samen met de loon- en inkomstenbelasting,  zo kan de btw heel goed samengevoegd worden met de bankbelasting. De Belastingdienst sluist de premies volksverzekeringen door aan de Sociale Verzekeringsbank en straks de bankbelasting aan de Centrale Bank. Dat is wat ik voorspel. Maar of het zover gaat komen betwijfel ik aan de ene kant ook weer. Ik ben natuurlijk geen Orwell of Elon Musk en moet het doen met wat lager IQ.

Excessieve wereldwijde schuld nu onbetaalbaar

Als dit spelletje straks wordt doorzien door de wakkeren in de samenleving dan zal het misschien niet zover komen. Het zal worden gezien als diefstal van burgers die moeten opdraaien voor het failliet van een fiat geldsysteem. Een systeem wat overeind wordt gehouden door het machtige bankenkartel die onder de hoede van centrale banken een enorme wereldwijde schuldencarrousel beheren. De betaalbaarheid daarvan is in het geding nu de rente en aflossingsverplichtingen wereldwijd niet meer kunnen worden opgebracht. De excessieve wereldwijde schuld is te hoog en mondiaal uitgekomen ruim boven de 100 procent van het BBP. De begrotingsregels binnen de EU hanteren de afspraak dat schulden van lidstaten niet hoger mogen worden dan 60 procent van het BBP want anders komt economische groei onder druk. Boven de 100 procent is sprake van problematische schuld die de economie doet krimpen tenzij stimuleringsmaatregelen van centrale banken(renteverlaging) en overheden(belastingverlaging) de krimp nog kunnen uitstellen.

“Mooie beloftes”

In het verleden is altijd verzuimd om de opbrengst van de stimulantia te gebruiken voor aflossing van de problematische schuldenberg. Maar ja, wat kunnen we verwachten van overheden die worden bestuurd door regeringen die democratisch worden gekozen door een bevolking die afgaat op de meest voordelige verkiezingsprogramma’s. Het is het korte termijn denken wat mens eigen is. De grote problemen vooruit schuiven. Hier zien we dus het effect van democratieën die aan zichzelf ten ondergaan door een meer-partijen-stelsel. Bij de keuze uit meerdere politieke partijen stemmen mensen nu eenmaal voor partijen die mooie beloftes doen aan de samenleving. Ben benieuwd waar we naar toegaan in de tijd dat “ons” klimaat en “onze” schuldenberg enorm op “ons” inkomen gaan drukken. Hoe gaat de politiek dit ons uitleggen. Met onder “onsjes” in achterkamertjes gaat het niet meer lukken. Daadkracht is vereist. Iets voor kabinet Rutte misschien? Of ziet u de humor hier niet van in. Spannende tijden.