Indignatie redactie 
Oostenrijk gaat over tot een algemene vaccinatieplicht.(1) Daarmee zet het land een hele verkeerde stap, die echter door teveel op andere punten zeer verstandige mensen wordt of zal worden verwelkomd: eindelijk stappen tegen al die aso’s die een vaccin weigeren en daarmee zichzelf in gevaar brengen, de zorg helpen overbelasten als ze ziek worden, de pandemie gaande houden en aanleiding leveren voor regeringen op keer op keer allerlei vervelende beperkingen – nogal over the top vaak ‘lockdowns’ genoemd – door te voeren. Ik snap die houding ergens wel. Ja, bewuste vaccinweigeraars nemen een asociaal standpunt in en brengen andere mensen in gevaar. Leer ze maar een lesje. Toch? Toch niet. Althans: niet dit lesje. Een vaccinatieplicht is heilloos, net als het neefje ervan, 2G geheten.
Een algemene vaccinatieplicht is niet alleen een principiële grens over: de staat maakt niet uit welke stoffen mensen in hun lichaam toelaten of niet. Dit is niet hetzelfde als de vaccinatieplicht voor bezoek aan bepaalde landen: je hoeft niet naar zo’n land op bezoek. Het is ook niet hetzelfde als mensen verplichten om aan te tonen dat ze gevaccineerd zijn als ze een kroeg in willen: je hoeft niet naar de kroeg. Dat keuzes – je niet laten vaccineren, in dit geval – consequenties hebben, is prima. Als ik geen regenjas aan doe in de regen, dan wordt ik ook nat. Maar dat is nog geen argument voor een regenjasplicht buiten, binnen en overal.
Nu kun je zeggen: okay, in principe mee eens, vaccinatieplicht is draconisch en verontrustend verregaand staatsingrijpen… maar de situatie is nu zo ernstig, we maken een uitzondering, het moet toch maar even. Dan zeg ik: 1 pas toch op met die logica! Elke noodtoestand begint met dit soort redeneringen. Maar daar blijft het doorgaans niet bij. En dan zeg ik: 2: Ja de situatie is ernstig. Het aantal besmettingen is extreem hoog, en op elke stijging volgt twee weken later een e stijging van ziekenhuisopnames, kort erna gevolgd door stijging van de IC-bezetting en groeiende sterfte. Maar verplicht vaccineren gaat daar weinig tot niets aan doen.
Vaccinatieplicht promoten is doen alsof de pandemie vooral verbreid wordt door en via niet-gevaccineerden, Dat is onjuist. Gevaccineerden kunnen evengoed besmet raken als niet-gevaccineerden. Let wel: niet even vaak, maar wel even goed. Vaccins beschermen tegen ernstig ziek worden, en tegen overlijden. Vaccins beschermen veel en veel minder tegen besmet raken en een beetje ziek worden. Iedereen vaccineren drukt sterfte en ziekenhuisopnames. Maar vaccineren dooft de pandemie niet uit. Vaccinatieplicht wijst met de vinger naar bijzaken, en laat de hoofdoorzaak van de ellende buiten beeld.
Sterker: iedereen vaccineren terwijl de pandemie voortwoekert betekent een immens risico nemen. Dat virus muteert. Hoe meer virusverspreiding, hoe meer mutaties. De meeste mutaties leiden tot weinig. Er zullen mutaties zijn die het virus minder ziekmakend maken, minder besmettelijk, of zelfs allebei. Fijn, al heb je aan een mutatie die minder makkelijk verspreidt vrij weinig: de variant die zich wel makkelijk verspreidt blijft dan gewoon domineren. Af en toe echter zijn er mutaties die ervoor zorgen dat het virus besmettelijker wordt, of ziekmakender, of allebei. Dan heb je iets als Delta rondrazen.
Je kunt ook nog hebben dat het virus zodanig muteert dat vaccins er minder vat op hebben. Daar sta je dan met een compleet gevaccineerde bevolking, en met opnieuw uitpuilende ziekenhuizen en overuren draaiende uitvaartcentra. Het streven naar 100 procent vaccinatie, terwijl de virusverspreiding vrijwel ongehinderd – pardon, twintig (*) dagen afgeremd door een lockdown, zoals in Oostenrijk… – doorgaat, is een levensgevaarlijk streven.
Het ding is: veel gevaccineerden, gecombineerd met veel virusverspreiding, werkt de kans op zo’n mutatie in de hand. Meer virus = meer mutaties. Meer vaccinatie = is voordeel voor precies die vaccinbestendige mutatie. Meer virus + meer vaccinatie = grotere kans op een killer variant. En meer vaccinatie met nauwelijks virus in omloop is een dwangmaatregel toepassen zonder de noodsituatie die als rechtvaardiging wordt aangevoerd. Het echte probleem heet dus niet: te lage vaccinatiegraad. Het echte probleem heet: te hoge virusverspreiding. Ja, vaccinatie is goed, vaccin weigeren is asociaal. Maar wie denkt dat het straffen van de groep weigeraars – met vaccinatieplicht, maar ook met een vaccinatie-eis voor toegang, G2 en dergelijke – de pandemie serieus aanpakt, mag nog een keer goed na gaan denken.
Waarom 2 G – je mag alleen binnen met vaccinatie- of herstelbewijs, niet meer met negatief testresultaat – niet deugt? Je blokkeert dat virus niet door mensen die gevaccineerd maar ongetest zijn wel binnen te laten, en mensen die getest zijn maar niet gevaccineerd, te weigeren.(***) De mensen die 2G onzin vinden, hebben hierin gelijk. En achter die 2G zit dat andere doel: mensen aan het vaccineren te krijgen. Geen dwang, maar wel pressie in die richting. Verkeerd, en vragen om het soort rellen die – zo vang ik inmiddels op – in Rotterdam plaats vinden. Nee, daarmee spreek ik geen steun uit aan deze mensen die nu de straat op zijn gegaan in Rotterdam: mijn eerste indruk is dat het daar om reactionair volk gaat, met ongetwijfeld een flinke dosis expliciete fascisten. Maar het is een verachtelijke, ongeloofwaardige coronabeleid dat deze verachtelijke reactionairen zo in de kaart speelt en rellen als deze in de hand werkt. Om die in de fik gestoken politiewagen laat ik natuurlijk verder geen enkele traan.(2)
Het wijzen naar vaccinweigeraars als pandemie-promotors is om meer redenen riskant. Dit virus verspreidt zich ongebreideld op scholen, Die zitten inderdaad vol ongevaccineerde: kinderen! Dat zijn echter geen vaccinweigeraars, maar mensen aan wie zelfs de optie om zich te laten vaccineren wordt onthouden. Dit virus verspreidt zich ook onder mensen die niet gevaccineerd zijn, niet omdat het weigeraars zijn maar omdat de voorlichting ze niet bereikt. Dat is een argument voor een betere vaccinatiecampagne en bijbehorende voorlichting, maar niet voor dwang.
Zelfs over de moedwillige, reactionaire weigeraars zelf valt meer te zeggen dan ze en bloc afdoen als halve en hele fascisten, wat te velen van hen overigens onmiskenbaar zijn. Een flink deel van de weigering wortelt in wantrouwen in de overheid, haar beleid en haar propaganda, of die nu ‘voorlichting’ heet of niet. Weigering van precies een van de middelen die wel nu hebben – vaccins – is een rampzalige uitkomst van dat wantrouwen. Maar het wantrouwen zelf is maar al te gegrond. Wie systematisch liegt en bedriegt en uit afkeer met omgekeerde leugens en bedrog bejegend wordt, heeft weinig reden tot geschokte verbazing.
Mensen zien een overheid die ons uitlevert aan ene virus maar ons voortdurend vermaant om ons tegen dat virus te beschermen. Mensen zien een overheid die ons niet beschermt tegen het virus, en zelfs de manieren waarop mensen elkaar kunnen beschermen ondermijnt met tegenstrijdige adviezen – zie: mondkapjes! – en vervolgens ons de schuld geeft als het virus om zich heen grijpt. Ik vind het niet raar dat mensen geen woord meer geloven dat de overheid zegt, ook niet als de overheid tussen haar karrenvrachten aan leugens ook eens iets zinnigs beweert. Ik vind vaccinweigering asociaal en verwerpelijk. Maar ik vind vaccinweigering ook helemaal niet verbazingwekkend, in een situatie waarin dat vaccin dag in dag uit gepromoot wordt door beroepsleugenaars, demissionair of anderszins. Hugo de Jonge, Mark Rutte, Jaap van Dissel en zijn OMT: zij duwen ons dit virus door de strot. Niet die aso-vaccinweigeraars op zichzelf.
Het feit dat fascisten zo tegen vaccinatieplicht en 2G zijn is op zichzelf ook geen doorslaggevend argument om er dus maar voor te zijn. Linkse en radicale politiek is iets anders dan een platte omkering van rechtse en fascistische politiek. We zijn tegenstanders van rechts, niet de omkering of het spiegelbeeld ervan. En juist waar linkse en radicale mensen nalaten om een principieel en hard standpunt tegen het regeringsbeleid in te nemen en dat ook in stevige actie om te zetten, is de ruimte voor fascistisch rechts voor haar reactionaire, gevaarlijke oppositie zo groot.
Het is al met af zeer onverstandig om de vaccinweigeraars nu aan te wijzen als oorzaak van de huidige pandemie-ellende. Het is echter wel handig voor het kabinet. Zo blijven immers ‘onze’ regeerders als hoofdverantwoordelijke voor het beleid dat virusverspreiding vooral faciliteert door koste wat kost zo veel mogelijk open te houden, weer eens goeddeels buiten schot. Dat laatste dient te veranderen. En snel.
Noten:
(*) opmerking 20 november 2.30 uur: en geen tien, zoals ik in de haast en slordigheid eerst had neergetikt.
(***) Opmerking/wijziging, aangebracht 19 november 2021, 23.15 uur: dat stond hier precies verkeerd, maar is intussen gecorrigeerd. Dank aan kritische meelezer.
1 ‘Oostenrijk voert lockdown weer in en verplicht vaccinatie voor alle inwoners’, Nu.nl, 19 november 2021, https://www.nu.nl/coronavirus/6168644/oostenrijk-voert-lockdown-weer-in-en-verplicht-vaccinatie-voor-alle-inwoners.html
2 ‘Rellen bij coronademonstratie Rotterdam’, NOS, 19 november 2021, https://nos.nl/artikel/2406315-rellen-bij-coronademonstratie-rotterdam-politieauto-in-brand
