$ 300.000.000.000.000! Hoe gevaarlijk is de snel toenemende wereldwijde schuldenlast?

De pandemie heeft de schuldenlast van staten doen toenemen. De financiële sector rapporteert historische kredietrecords. De OESO, IMF en BIS waarschuwen voor risico’s. Wat betekent dit voor beleggers?

De wereldwijde schuld is gestegen naar een nieuw record van bijna $ 300 biljoen. Volgens het Institute of International Finance (IIF) steeg de totale schuld van de wereld met 4,8 biljoen dollar tot 296 biljoen dollar. Het omvat alle overheids-, huishoudens-, bedrijfs- en bankschulden. Na een lichte daling in het eerste kwartaal is de schuld $ 36 biljoen hoger dan voor de pandemie. “Als het lenen in dit tempo doorgaat, verwachten we dat de wereldwijde schuld meer dan $ 300 biljoen zal bedragen”, zei IIF-directeur Emre Tiftik. De schuldenberg groeide het hoogst in de opkomende landen. Hier is de totale schuld in het tweede kwartaal 3 vergeleken met de voorgaande drie maanden,

Door Erich brink

Grote internationale instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) of de Bank voor Internationale Betalingen (BIS) hebben herhaaldelijk gewaarschuwd voor de groeiende schuldenlast van de wereldeconomie. De experts maken zich vooral zorgen over de drastisch gestegen staatsschuld. Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zal de wereldwijde overheidsschuld in 2021 oplopen tot 97,8 procent van het wereldwijde bruto binnenlands product. Door de gevolgen van de Corona-crisis is de schuldentoren enorm gegroeid. Het feit dat steeds meer staatsobligaties rechtstreeks door centrale banken worden opgekocht, beoordelen financiële experts als gevaarlijk. De totale activa van uw Europese Centrale Bank (ECB) hebben nu de verbazingwekkende grens van acht biljoen euro gekraakt. Vorige week bereikte het het recordbedrag van 8,38 biljoen euro. Sinds het begin van de Corona-crisis is het in slechts 21 maanden tijd met 3,6 biljoen euro omhooggeschoten.

Als de centrale banken gewoon staatsschuld opkopen en zich ondergeschikt maken aan de financieringsbehoefte van politici, kan dit uiteindelijk leiden tot valutacrises, kapitaalvlucht en stijgende inflatieverwachtingen. Het negatieve voorbeeld van Turkije wordt gezien als een baken. De Bank voor Internationale Betalingen waarschuwt ook voor het nemen van agressieve risico’s op de financiële markten. Grote wanbetalingen op leningen kunnen kettingreacties en aanzienlijke schade in het banksysteem veroorzaken. De sterke vraag naar alternatieve activa zoals goud en cryptocurrencies is deels te wijten aan deze angsten.

Wat betekent dit voor beleggers? Bovenal nemen de risico’s toe. De inflatie keert terug – en daarmee stijgende rentetarieven. De stereconoom Thomas Mayer waarschuwt: “De centrale bankiers geloven dat ze op elk moment tegenmaatregelen kunnen nemen en de rente kunnen verhogen. Deze bedrieglijke kalmte kan plotseling veranderen. Mayer vreest een nieuwe financiële crash als de rente stijgt De centrale banken zullen de rente snel verlagen “Dat was het geval in het vierde kwartaal van 2018: toen de Amerikaanse Federal Reserve de rente begon te verhogen, kelderden de wisselkoersen. Fed-voorzitter Jerome Powell corrigeerde toen snel zijn koers en verlaagde de rente opnieuw, maar de centrale banken De speelruimte wordt steeds kleiner en het risico op een vertrouwenscrisis neemt toe.

Aandelen- en vastgoedbeleggers moeten daarom het langetermijnrendement in de gaten houden. De rentevoet is de belangrijkste parameter voor het waarderen van aandelen of onroerend goed. Stijgende rentetarieven verlagen de contante waarde van toekomstige inkomsten en dus in totaal de fundamentele waarde van een actief, bijvoorbeeld aandelen of onroerend goed. Als de lange rente sterk stijgt, moet men winst nemen op de aandelenmarkt.

In de Washington Post zei columnist Henry Olsen: “Het inflatierisico is reëel – en het groeit.” Forbes Magazine ziet zelfs een “inflatiepaniek in 2021” toenemen in de VS. Het persbureau Bloomberg spreekt van de “onzichtbare kracht die Wall Street doet schudden” – een terugkeer van de inflatie na de Corona-crisis zou “alles in de wereld van cross-asset beleggen kunnen veranderen”. Olivier Blanchard, de ex-hoofdeconoom van het IMF, spreekt zelfs van een inflatiemonster dat wakker wordt. De geplande biljoenen schulden zijn “gewoon te veel”. Conclusie: Beleggers moeten voorzichtig zijn, op korte termijn zal al het geld de beurzen een boost geven, maar op middellange termijn neemt het risico op inflatie en crashes toe.