Terwijl ik in de titel het woordje “recessie” benoem zie ik dat het vandaag op de financiële markten juist heel goed gaat. Kennelijk raken beleggers gewend aan de oorlog in Oekraïne en gaat men over tot de orde van de dag. We wennen er aan. Oorlogen zijn van alle tijden, deze keer wat dichterbij maar we weten nu dat we de gevolgen van vluchtelingenstroom en sancties gelaten over ons heen moeten laten komen.
Zijn we er klaar voor?
Als machteloze burgers kunnen we er weinig aan doen, behalve geld en goederen inzamelen. Voor de rest moeten we maar vertrouwen op ons landsbestuur en de regenten van de EU. Wij mogen ons concentreren op de gemeenteraadsverkiezingen, die zijn wat dichter bij huis en beter te volgen. De berichten uit oorlogsgebieden zijn meestal onbetrouwbaar en daarbij gaat het vaak om desinformatie om geïnteresseerden om de tuin te leiden. Na een aantal weken maken we de balans op om te zien hoe we er zelf voorstaan en wat de impact is op onze eigen vaderlandse economie die ongelukkigerwijs totaal afhankelijk is van internationale spanningen en de ingestelde sancties in de richting van Rusland. Als Rutte en Kaag al roepen dat we gezamenlijk de pijn moeten delen dan is het maar zo. Klaar! Zo makkelijk wordt er gedacht door onze politici die onder bewind staan van de EU-commissarissen en de EU-ministerraad. Onze volksvertegenwoordigers hebben maar te luisteren want er wordt oorlog gevoerd binnen de Europese grenzen. Klaar! Als klein kikkerlandje hebben we ons te conformeren aan het hogere gezag in Brussel. Klaar!
Niet zeuren
Nu is het niet de tijd om te zeuren maar moeten we incasseren, kwestie van even volhouden. Gewoon de financiële pijn accepteren. Dat zijn nu eenmaal de gevolgen van een oorlog waar we de ene partij steunen en de andere partij onder druk zetten met sancties. Dat heeft een prijs die we collectief moeten betalen. Klaar! De komende tijd zal ons leren hoe lang we solidair zijn en hoe lang we het nut inzien van een oorlog waar wij niet om hebben gevraagd. Ooit hebben we in 2014 het associatieverdrag met de Oekraïne in een referendum afgewezen terwijl we nu worden geconfronteerd met de gevolgen van de “Associatie-overeenkomst EU-Oekraïne, die we als bevolking niet wilden. Maar ja, de EU staat ver boven ons en is van een andere machtsorde dan onze gemeenteraad en B & W. Als bijgevolg moeten we dus een recessie accepteren die mogelijk kan leiden tot een heuse depressie, zoals vaak gebeurt in oorlogen. We zien alles ontsporen wat van belang is voor onze eerste levensbehoeften. Brandstof- en broodprijzen en daar bovenop de energiecontracten die voor velen verdubbelen.
Sociale spanningen
Het gaat hier niet om de luxe artikelen waar we in de oorlog tegen een virus wat langer op moesten wachten. Het gaat nota bene om de eerste levensbehoeften die juist voor de mensen met een kleine portemonnee onmisbaar zijn. Dan stel ik nogmaals de vraag: hoe lang gaan we dit volhouden. De oorlog lijkt langer te gaan duren dan was verwacht terwijl de aandacht daarvoor al weer verslapt. Zal ik er ver naast zitten als ik denk dat we ons straks concentreren op ons eigen welzijn omdat het delen van de pijn niet in gelijke mate wordt gedeeld? Als de pijn alleen terecht komt in de onderste lagen van de bevolking die in absolute aantallen groter zijn dan de bovenlaag dan voorspel ik op termijn een ongelijke sociale strijd binnen eigen landsgrenzen. Dat zou politieke aardverschuivingen teweeg kunnen brengen die we lang ziet hebben gezien. Op die manier kunnen geopolitieke spanningen makkelijk leiden tot binnenlandse spanningen. De vraag is in wat voor tempo. Als de oorlog in Oekraïne vertraagt dan vrees ik dat juist de sociale spanningen gaan versnellen. Sommigen noemen dat een revolutie. De tijd zal het leren.