Angela Merkel legde woensdag in de Bondsdag uit hoe zij de PCR-test begrijpt. De reden hiervoor was een nieuwe studie, volgens welke een positieve test in de meeste gevallen geen besmettelijkheid aantoont. Merkel rechtvaardigde haar mening dat de test nog steeds “uitstekend” was met uitspraken van Christian Drosten in een recent interview. Daarin uitte hij echter indirect kritiek op de overheid, die geen gebruik maakte van een door hem ontwikkeld instrument om de tests in het najaar van 2020 te standaardiseren.
Op internet circuleert momenteel een video van het overheidsonderzoek van woensdag . De bondskanselier legt de PCR-test uit aan een AfD-parlementslid, belooft zichzelf meerdere keren en kijkt grillig. Maar bij nadere beschouwing blijkt dat Merkel buitengewoon goed geïnformeerd is.
Het AfD-lid Sebastian Munzenmaier had haar in de Bondsdag geconfronteerd met een recent gepubliceerde studie van de Universiteit van Duisburg-Essen , waar onderzoekers na evaluatie van de PCR-tests van meer dan 160.000 mensen uitgevoerd tussen maart en december 2020 Het resultaat kwam dat “meer dan de helft van de mensen met positieve PCR-testresultaten was waarschijnlijk niet besmettelijk”.
Epidemische leugen van nationale omvang?
Concreet hadden de testen van 60 procent van de mensen Ct-waarden van 25 en hoger, wat een teken is van een lage viral load en een gebrek aan besmettelijkheid. In de periode van begin maart tot begin mei 2020, dus tijdens de zogenaamde eerste golf, was 78 procent (!) van de getesten “zeer waarschijnlijk niet meer besmettelijk”. Volgens een waarnemer zou het aantal gevallen in deze periode met 78 procent moeten worden gecorrigeerd. Een “epidemie van nationale omvang” zou dus nooit hebben bestaan in het voorjaar van 2020.
De hoofdauteur van de studie, Prof. Dr. Andreas Stang, directeur van het Instituut voor Medische Informatica, Biometrie en Epidemiologie van het Universitair Ziekenhuis Essen, concludeert :
“Volgens onze studie is een positieve RT-PCR-test alleen niet voldoende bewijs dat de geteste personen het coronavirus ook op andere mensen kunnen overdragen. Het aan het einde berekende aantal SARS-CoV-2 positieve testers mag daarom niet worden gebruikt als basis voor pandemische bestrijdingsmaatregelen zoals quarantaine, isolatie of lockdown.”
Factcheckers wegen mee
De explosieve studie zorgde de afgelopen dagen voor opschudding in de media. Nadat de krant Bild op basis van de onderzoeksresultaten van zondag (20.06.) had getiteld dat waren “PCR-tests geen basis voor politieke actie” en in een commentaar de federale regering duidelijk te noemen “fouten toegeven” waren het publiekrechtelijke feit controleur ter plaatse.
Dinsdag publiceerden de ARD en de ZDF elk “classificaties” die probeerden te sussen. Terugkerende argument: de bevindingen van de onderzoekers zouden “niet nieuw” zijn. Ook opvallend: In de inleiding van beide artikelen werd gezegd dat er “er was weer een discussie over de PCR-testen uitgebroken”, die nu wordt onderzocht. Na publicatie van het onderzoek was er nauwelijks sprake van een breed maatschappelijk debat. Sterker nog, de factchecks van ARD en ZDF, in reactie op de krant Bild, waren zelf de eerste bijdragen aan deze discussie – die echter blijkbaar opnieuw moet worden verklaard.
Het onderwerp verscheen dinsdag ook in aflevering 94 van de Drosten-podcast op de NDR, maar daar nog verder weg. Het onderzoek en de explosieve resultaten werden niet eens genoemd. In plaats daarvan was een vraag van de moderator aan Christian Drosten slechts vaag en zei dat “een oud debat” over de PCR-tests “opnieuw werd gelanceerd, althans in sociale media en soms ook in kranten”. Dat onderzoekers betrouwbare cijfers hadden gepresenteerd, werd in de NDR-podcast volledig genegeerd.
Een parlementslid vraagt
Tegen deze achtergrond wendde MPM Münzenmaier zich woensdag tot Merkel tijdens het regeringsonderzoek in de Bondsdag. Hij vatte de resultaten van het onderzoek kort samen en wilde vervolgens weten of de kanselier het met deze stellingen eens was. Merkel zei nee. Als rechtvaardiging verwees ze naar “goede wetenschappelijke antwoorden die ik hier niet kan geven – bijvoorbeeld van professor Drosten in zijn laatste podcast” en legde vervolgens haar begrip van de PCR-test uit:
“Als je kijkt naar de PCR-waarde van een zieke, dan bouwt het op en dan daalt het ook weer na een piek en dat betekent dat je in het verloop van de ziekte als je nu elke dag een PCR-test doet altijd een bepaalde curve hebben. En er zijn delen onder de 25 en delen zijn boven de 25. Dus soms ben je besmettelijker, soms kom je in het besmettelijke gebied, dan ben je helemaal niet meer besmettelijk. En de enige vraag is, hebben we – en we hadden maar een eindig aantal PCR-tests beschikbaar – misschien tegen sommige mensen gezegd dat ze drie of vier dagen te lang in quarantaine moesten gaan?
Met een PCR-test die u 100 procent vertelt of iemand de ziekte heeft, kunt u echter niet zeggen wie zich in de opgaande tak van de PCR-waarde, in de dalende tak van de PCR-waarde (…) infectie is hij? En daarom ben ik van mening dat we over het algemeen verantwoordelijk hebben gehandeld met betrekking tot de beschikbaarheid van PCR-tests en natuurlijk, als je een oneindig aantal van dergelijke tests hebt, kun je de quarantainetijd heen en weer een beetje verkorten. Maar dat zou niet verantwoord zijn, aangezien men voor het individu niet eens weet hoe de PCR-concentratie dan zal veranderen. Voor de een gaat het snel, voor de ander traag, je kunt niet elk uur testen en vragen of hij boven de 25 of onder de 25 is en mag ik hem op straat laten staan. Zo. En daarom is het naar ons beste weten en overtuiging goed gedaan. (…)
De PCR-test is in principe altijd een uitstekende indicatie of iemand ziek is. En als ik kijk naar het tijdsverloop van Ct, dan kan ik ook zeggen wanneer het zeer waarschijnlijk besmettelijk is en wanneer niet.”
Merkels stelling “in principe” is dat de PCR-test “altijd een uitstekende indicator is voor de vraag of iemand ziek is”, lijkt zeer twijfelachtig. In de praktijk is de test geen goede indicator, dat bewijst de nieuwe studie nu ook. Merkel geeft toe dat men bij een eenmalige meting nog niet weet of de gemeten Ct-waarde daalt of stijgt, maar stelt vervolgens dat daar niets aan gedaan kan worden, omdat men “niet elk uur kan testen”. Maar dit is een misleidende escalatie die afleidt van wat in de praktijk haalbaar zou zijn, maar nog niet is doorgevoerd.
Drostens podcast
Het explosieve is dat Merkel dat natuurlijk heel goed weet, zo blijkt uit haar korte verwijzing naar ‘de laatste podcast van professor Drosten’. Merkel kent dus de inhoud van dit interview met Drosten van 22 juni, uitgezonden een dag voor haar verhoor in de Bondsdag. Daarin drukt Drosten zich precies uit over de door Merkel besproken kwestie als volgt:
“Als ik voor het eerst getest word en het virus is al op de vallende flank, ben ik helemaal niet meer besmettelijk, dan word ik toch gemeld ook al ben ik niet besmettelijk. Dat is hoe het moet zijn. Omdat ik een week geleden besmettelijk was. Daar valt niet aan te twijfelen. Ik was een zaak en ik ben nog steeds een zaak.”
Deze logica is niet meteen duidelijk. Als een geteste persoon momenteel niet besmettelijk is, kan zijn rapport waarschijnlijk niet “zo kloppen” – hij vormt immers voor niemand een bedreiging. De viroloog verklaart deze duidelijke tegenstrijdigheid als volgt:
“Er is een veelgehoord argument dat je hoort als je zo iemand hebt met een hoge Ct-waarde, dan hoef je ze niet te isoleren omdat ze helemaal niet besmettelijk zijn. Ik moet zeggen: Ja, in de meeste gevallen is dit waar, helaas kun je hier geen algemeen advies uit afleiden. Omdat er ook gevallen zijn, en ze zijn nu niet helemaal zeldzaam, ze blijven terugkeren, we zien ze de hele tijd hier in ons laboratorium, dat is niet de meerderheid, maar ze blijven terugkeren, dit zijn gevallen die laag positief zijn. Maar als we deze patiënt een dag later opnieuw testen, is hij ineens extreem positief, erg positief.
Dit komt doordat sommige patiënten een lage viral load hebben omdat de viral load toeneemt op het moment dat we de patiënt testen. Dat weten we op het moment van testen nog niet. En daarom kan men op basis van een algemeen populatie-breed testregime dat uitgaat van een enkele test, niet aanbevelen dat een patiënt met een lage viral load niet geïsoleerd hoeft te worden.
Dat zou je alleen kunnen doen als je in principe een testregime oplegt, oftewel een testadvies, waarin staat: Elke patiënt moet twee keer getest worden. Dan zou je natuurlijk met dat soort dingen kunnen spelen. Maar dan neemt de inspanning onmetelijk toe. Dan moet je elke keer opnieuw getest worden. Dat kost veel. Dit is logistieke waanzin. Ik ken deze openbare argumenten, er zijn enkele kranten. Ik ben er zelfs een keer mee geconfronteerd geweest in het kader van een onderzoekscommissie, waar ik als getuige moest getuigen. Maar deze overwegingen zijn gewoon niet tot het einde doordacht.”
Dus Drosten beschermt zichzelf hier voor de overheid. Gelukkig heeft de NDR hier kritisch naar gekeken:
“Maar je hebt nu gesproken over logistieke waanzin die daar niet kon worden gerealiseerd. Als je het probeerde te verfijnen en zei: De gezondheidsautoriteiten krijgen ook de Ct-waarde gerapporteerd. En dan zou je mensen met een structureel zeer hoge Ct-waarde die na een dag of twee structureel voor een tweede keer worden aangeboden gewoon opnieuw testen. Zou dat niet verstandig zijn?”
“Dat zou je organisatorisch niet redden”
Nu wordt het spannend, want Drosten beaamt (!) En legt vervolgens essentiële, eerder niet genoemde verbanden uit. De bijzonder explosieve passages van zijn verklaring worden hieronder gemarkeerd.
“Absoluut, zoiets zou denkbaar zijn. Dat kon je organisatorisch gewoon niet regelen. Daarom heb ik hier herhaaldelijk suggesties voor gedaan. Het geheel heeft een zekere complexiteit. De Ct-waarden die we hier hebben zijn niet goed vergelijkbaar tussen de individuele testfabrikanten. (…) De verschillen zijn soms aanzienlijk. Er zijn testfabrikanten voor wie een waarde van pakweg 25 niets is om je zorgen over te maken, terwijl dezelfde waarde van 25 in de test van een andere fabrikant aantoont dat dit al een ernstig besmettelijke concentratie is.
Simpelweg omdat deze testfabrikanten niet standaardiseren op de Ct-waarde. Dat zou ook niet logisch zijn. Het is eerder zinvol om simpelweg te bepalen wat er achter de Ct-waarden zit, namelijk de viral load. Dat kan, je moet het kalibreren. Dat hebben we in het najaar gedaan. In september en oktober hebben we al het laboratoriumwerk gedaan dat daarvoor nodig is. Ik had in de zomer al aan het publiek uitgelegd hoe het werkte. We hebben in het lab gewerkt om dat mogelijk te maken.
We zijn ook zo ver gekomen dat de viral load normen … Je moet het echt zien als een klein plastic flesje met een testoplossing erin. Het bevat een gedood virus met een bekende, gedefinieerde concentratie. Een soort standaard, een kalibrator, kan in twee tot drie gedefinieerde concentraties worden besteld bij een bedrijf dat zoiets verkoopt. Dit bedrijf, dat zich ten doel stelt de kwaliteitsborging van laboratoria te doen en daarvoor de nodige kalibratienormen aan te bieden. En deze kalibratiestandaarden worden hier in ons laboratorium vervaardigd, dit gedode en nauwkeurig gekwantificeerde virus.
Dus deze standaard hebben we gehaald. We hebben ook instructies ontwikkeld, die vervolgens worden aanbevolen door het Robert Koch Institute, over hoe de laboratoria deze standaard kunnen gebruiken om hun Ct-waarden om te zetten in viral load-bereiken die ofwel daadwerkelijk leiden tot een exacte viral load of welke – en dat is onze aanbeveling – leiden tot beoordelingsgebieden. Namelijk naar een beoordeling zeer besmettelijk, laag besmettelijk en borderline. Dus grofweg wordt het iets eleganter en preciezer uitgedrukt. Er is zelfs een aanbeveling hoe dit kan worden uitgedrukt in de medische bevindingen. Medische laboratoria kunnen dit allemaal. (…)
Wat op dit moment echter niet is gebeurd, is dat aanbevelingen van de staatsgezondheidsautoriteiten of het Robert Koch Institute voor bepaalde toepassingsgebieden worden gedaan en over de hele linie worden toegepast op deze technische laboratoriumbasis die nu is gecreëerd. Dat is een gemengd beeld. Hier komen we terug op het Duitse politieke en federalistische debat. Daar houdt de wetenschap op. Hier houdt mijn verantwoordelijkheid op. Ik kan zeggen dat we in het najaar onze verantwoordelijkheden hebben vervuld. En dat kunnen we in Duitsland doen. We kunnen het zelfs zo doen dat dit inherente probleem van de niet-vergelijkbaarheid van de Ct-waarden al is opgelost. Let op in de herfst. De technologie en het laboratoriumonderzoek is hier niet de addertje onder het gras, het is opnieuw de implementatie en de regelgeving.”
Merkels argument dat je “niet elk uur kunt testen” slaat dus nergens op. Sterker nog, je zou volgens Drosten heel goed preciezere en betrouwbaardere informatie over de testresultaten kunnen geven – als je dat maar zou willen. Merkel, Spahn en Wieler gebruiken hiervoor echter niet de instrumenten die Drosten en zijn team in het najaar van 2020 ter beschikking stelden. De kanselier is hiervan op de hoogte. Ze haalde zelfs dit interview met Drosten de volgende dag, zoals beschreven, in de Bondsdag aan als argument voor haar positie – en probeerde zo de ontoereikendheid van de tests te verwerpen, wat door het onderzoek werd bewezen. Dat is niet overtuigend.