De olifant in de kamer

Met elke nieuwe maatregel tijdens de coronacrisis en elke verandering wordt de geloofwaardigheid van de regering steeds verder afgebroken, aangezien het steeds duidelijker wordt dat wat vandaag wordt gezegd, morgen of volgende week misschien zal worden afgewezen. De regering en haar dienstbare medici noemen dat “voortschrijdend inzicht”. Wij denken eerder dat zij niet weten waar ze het over hebben, en dat het enige wat nog telt is (voor de politieke partijen in de regering) het overleven van de verkiezingen en (voor de medici) het veelvuldig optreden in talkshows. Het is alleen maar vaccineren wat de klok slaat, maar de olifant in de kamer wordt (misschien wel bewust) genegeerd.

De Telegraaf, gisterochtend:

Met de ontwikkeling van een coronatestbewijs kan de overheid versneld versoepelingen doorvoeren. Mensen die een negatieve testuitslag krijgen, kunnen meer vrijheden krijgen zodat ze weer naar kantoor kunnen gaan, naar de horeca of naar theaters. Het kabinet buigt zich binnenkort over dit plan, zo bevestigen bronnen in Den Haag.


Onze – demissionaire – regering gaat er, als we bovenstaand bericht mogen geloven – en dat doen we – vanuit dat het “nieuwe normaal” ook inhoudt dat gezonde mensen zich moeten laten testen. Na de farce met de avondklok – waar in no-time de regering de rechterlijke macht voor haar karretje weet te spannen en een spoedwet indient die de overheid het toestaat mensen te verbieden naar buiten te gaan (24/7!) op straffe van een boete van 8.700 euro, is dit het nieuwste dieptepunt in de coronacrisis. Niet het ergste dieptepunt overigens, omdat de regering nog steeds aanmoedigt dat vooral de oudere en kwetsbare landgenoten zich toch met spoed moeten laten inenten met een niet goed en uitvoerig getest besturingssysteem (zoals fabrikant Moderna het “vaccin” noemt) – met als gevolg dat er nogal wat mensen overlijden nà toediening van dat “vaccin” – maar het mag vooral niet liggen aan het middel, maar aan het “onderliggend lijden”. Het is hoe dan ook wel het duwtje in de rug om de gezondheidszorg in de verpleeghuizen te reorganiseren (aan de cliëntzijde, welteverstaan).

Nu overweegt men dus hier in het land weer de Nederlandse variant van de Apartheid in te voeren – zij het dat niet op rassen wordt geselecteerd maar op “ingeënten”. De regering wil hoe dan ook dat iedereen zich laat inenten – onverplicht, uiteraard, althans nu nog, maar wel met de grootste dwang.

Er zijn genoeg mensen die denken dat deze regering vastbesloten is om een systematisch plan te volgen om de individuele vrijheden te vernietigen, mensen te dwingen zich te laten vaccineren, hun sociale media-accounts te monitoren, algoritmen gebruiken als een mechanisme van controle en om het allemaal te doen met de cynische efficiëntie van een Bond-schurk.

Anderen denken dat regering incapabel is door al hun “oefeningen” die keer op keer uitmonden in chaos, gemaskeerd door spin-doctors en de mainstream media, een demissionaire (!) club politici die van de ene crisis naar de andere wankelt, gevoed door individueel eigenbelang, opportunisme en chronische desorganisatie.

En dan worden we ook nog geconfronteerd met de scheiding der machten, die inmiddels ook ter ziele lijkt te zijn. De farce met de avondklok nog vers in het geheugen (plus het hoger beroep, dat inmiddels door een in recordtempo in elkaar gedraaid spoedwetje laat zien totaal zinloos te zijn), of het feit dat het volgens de landsadvocaat “praktisch niet uitvoerbaar” is om het briefstemmen flink uit te breiden (dus mogelijk voor iedereen) voor de komende verkiezingen. Tja, die verkiezingen die komen ook zó plotseling uit de lucht vallen, daar kan geen ambtenaar zich op voorbereiden….. In een land als de VS mogelijk, maar niet in ons kikkerlandje!

Voor de regering is het de kunst net te doen alsof je de baas bent en de pretentie zó goed weet op te rekken dat iedereen voor die illusie valt. Wat voor gewone mensen belangrijk is, is de impact van de overheid, niet wat er achter gesloten deuren gebeurt. Mensen aanvaarden een regering, of het nu een totalitaire dictator is of een stamhoofd of iets anders tussen die uitersten, zolang de staat als bufferzone dient tussen hen en de meedogenloze instabiliteit en onvoorspelbaarheid van de natuurlijke wereld. Of in ieder geval zolang het een overtuigende indruk geeft dat men dat doet. George Bernard Shaw zei in 1903 dat “de kunst van het regeren de organisatie van afgoderij is”.

Regeringen worden verondersteld de gevolgen van slechte jaren glad te strijken, de gevolgen van natuurrampen op te vangen en de schade te herstellen. Ze horen dit te doen door te sparen in de goede jaren, of dat nu het financiële overschot is van een succesvolle moderne economie of de enorme oogst als gevolg van perfecte weersomstandigheden. Ze heffen belastingen om openbare diensten te betalen, infrastructuur te financieren en deze te onderhouden of te repareren, een financiële buffer te bieden voor degenen wier baan in slechte tijden verloren gaat, en ambtenarenpensioenen uit te betalen. Ze moeten ook orde houden.

Voor de gemiddelde persoon, zolang dit betrouwbaar en eerlijk wordt gedaan, maakt het niet uit wat voor soort regering er werkelijk “aan de macht” is. Ideologie en idealisme worden onder dergelijke omstandigheden zeer snel vergeten. COVID-19 was een enorme uitdaging. Een vreselijke natuurlijk. Ongekend in bepaalde opzichten, hoewel het helemaal niet zo slecht gaat als het wordt voorgesteld. Angst en wanhoop zijn allemaal relatief. Eén van de meest buitengewone aspecten was hoe het risico van het virus als buitengewoon slecht werd afgeschilderd – bijna alsof er voor ons vóór die tijd geen enkel risico was geweest.

Het verhoogde risico voor ouderen is bijvoorbeeld in feite bijna identiek aan het verhoogde risico dat ze sowieso lopen als ze ouder zijn, maar je zou denken (afgaande op het soort angstaanjagende geklets dat door veel wetenschappers, de regering en de mainstream media wordt uitgestort) dat tot maart 2020, toen COVID-19 langs kwam, iedereen tot die tijd het eeuwige leven had.

Politici lijken te zijn vergeten dat niemand veilig is. Mensen waren het nooit, ze zijn het niet en zullen dat ook nooit zijn. U, wij en alle anderen inbegrepen. Dat is geen mandaat voor roekeloosheid, maar het is een pleidooi om het gevoel terug te brengen dat alles wat we doen een of ander gevaar inhoudt. Het coronavirus is een nieuw gevaar. Het verdringt enkele bestaande gevaren door sommige mensen te treffen, misschien dodelijk, voordat ze door wellicht een andere ziekte, of een ongeluk, worden getroffen. Het voegt er niet per se iets aan toe.

De waarheid is, en geen enkele regering zal dat (willen) toegeven, dat COVID-19 uiteindelijk buiten onze macht ligt. Dat was het al voordat iemand merkte dat het bestond.

We blijven het vreemd vinden dat in onze eigen tijd het idee dat we ooit zouden kunnen sterven, (voor in ieder geval politici en medici) kennelijk onaanvaardbaar is geworden, dat de minimale levensstandaard waarnaar we allemaal zouden moeten streven nul risico is. Dit ondanks het bizarre waanidee dat alle normale risico’s van het leven niet alleen kunnen worden genegeerd, maar zelfs kunnen worden verergerd door enkele van de voorzorgsmaatregelen die we al hadden, zoals kankeronderzoek, om maar één voorbeeld te noemen, achterwege te laten. Eén van de redenen waarom de regering in een chaos is afgedaald, is omdat ze gefixeerd is op het proberen ons te overtuigen dat het risico van het virus zo goed als geëlimineerd kan worden (wat niet zo is, maar er wordt geheel niet gesproken over de – mogelijk dodelijke – bijwerkingen (de olifant in de kamer!). Alleen zij (de regerende politici) hebben de bevoegdheden om “het virus te verslaan” als we maar buigen. en gehoorzamen al hun bevelen op te volgen.

Een deel van de reden voor de huidige angst en wanhoop op dit moment, is dat verre van het creëren van een gevoel van orde, controle en competentie, de regering ons gevoel van ontwrichting en wanorde vergroot door – ongewild – te onthullen dat zij niet de machtige Kracht is die deze klus wel zal klaren. Ze doen maar alsof, en dat al bijna een jaar lang. De recente kunstgrepen zijn aangekleed als het resultaat van door de “wetenschap” aangestuurde veranderingen die bedoeld zijn om controle te tonen, maar het is ook waar dat er genoeg wetenschappers over zichzelf heen vallen om nieuwe redenen te bedenken waardoor iedereen doodsbang zou zijn in de naam om ons “veiliger” te laten voelen.

Het effect is het tegenovergestelde geweest. Nu zijn de regering en haar adviseurs de agenten van wanorde geworden, niet de beschermers van de burgers. De regering geeft de schuld aan het virus, en in het begin was dat waar, maar dat is het niet langer – het zijn – in haar ogen –  de burgers. Het virus is niet zo onbekend als het was, maar de regering steekt nu al haar energie in het creëren en versterken van onzekerheid. Nu weet niemand van ons of de * proest*  “click-and-collect”-winkels misschien weer zullen moeten sluiten, of de basisscholen (ondanks de eindeloze beweringen dat ze open zullen blijven), of dat bepaalde bedrijven – voor zover ze niet inmiddels failliet zijn – opnieuw zouden mogen opstarten, en tal van andere even onzekere scenario’s. En we moeten dan ook nog de “nieuwe” maatregelen niet vergeten, zoals bijvoorbeeld de gedwongen isolatie.

Is hier opzet in het spel? Wie weet, maar je zou het haast denken. Het maar blijven hameren van de regering en medici op het massaal vaccineren (blijven vaccineren, moeten we zeggen) en het weigeren van diezelfde regering en medici onderzoek te doen naar bestaande medicijnen die (bewezen) bescherming bieden tegen het coronavirus, doet het ergste vermoeden. De farmaceutische industrie heeft in ieder geval haar belabberde reputatie van vóór de crisis, wáár gemaakt. Dat er belangen in de politiek en van mensen betrokken bij de gezondheidszorg een onfrisse rol hierin spelen, is inmiddels ook al aangetoond.

Normaal gesproken wendt de bevolking zich tot haar leiders en verwachten dat die wat laten zien – leiderschap, een plan, een strategie, een aanhoudende reeks oplossingen beheerd door gefocuste experts en op een consistente manier uitgevoerd. In plaats daarvan zijn we geconfronteerd met onophoudelijke wendingen, onevenredige initiatieven, schokkende ideeën en slecht onderdrukte paniek. En dan hebben we het nog niet over het bewust misleiden van de burgers en het hen onthouden van informatie.

De regering neigt naar irrelevantie, althans voor een aanzienlijk deel van de bevolking. Als het voor en bij zichzelf niet orde op zaken kan stellen, zal zijn autoriteit afnemen. En inderdaad, dat is al het geval. Je kunt het overal zien. We hebben steeds meer het beeld van zuchtende en stotterende, handwringende politici en wetenschappelijke stromannen die op tv komen met hun geblaat en steeds maar weer het publiek de schuld geven. Altijd veranderen, masseren, smeken, dwingen en grimassen met hun onophoudelijke volharding dat alles wat ze doen het juiste is om ons te beschermen. Desnoods het verkrachten van het rechtssysteem in ons land door een fenomeen als de avondklok – waarvan niet eens bekend is òf het werkt – in stand te houden.

Met elke verandering wordt hun geloofwaardigheid weggenomen, aangezien het steeds duidelijker wordt dat wat vandaag wordt gezegd, morgen of volgende week misschien zal worden afgewezen. De regering en haar dienstbare medici noemen dat “voortschrijdend inzicht”. Wij denken eerder dat zij niet weten waar ze het over hebben, en dat het enige wat nog telt is (voor de politieke partijen in de regering) het overleven van de verkiezingen en (voor de medici) het veelvuldig optreden in talkshows. Talkshows die notabene ’s avonds laat gehouden worden  – tijdens de Sperrtijd. Maar zij beschikken over een “briefje”, dus dan mag het, maar het zegt wel wat over de beeldvorming. Net als Marion Koopmans die terugkeerde uit Wuhan, China, die daar geen rekening hield met social distancing, het dragen van een mondkapje en bij terugkeer niet in quarantaine “hoefde”, want voor China hoeft dat niet. Opnieuw: het is de beeldvorming.

Nu hebben we de bijna ongelooflijke bewering van Britse politici en medici dat het epicentrum van de legendarische en langverwachte “tweede golf”, namelijk – wat denkt u? – meer dan twee keer zo erg kan zijn als de eerste. Het is duidelijk dat ze computermodellen hebben gebruikt, die bekende onfeilbare methode, die ook onze eigen Jaaap van Dissel hanteert, desnoods in rechtszalen. En we hebben minister De Jonge die al tijden geleden jammerde dat een tweede, of misschien wel derde golf zonder hectische tests en tracering ons land weer terug kan brengen naar een complete lockdown.

Aangezien de regering en wetenschappers werkelijk geen idee meer hebben waarvoor ze ons beschermen of hoe we dat kunnen bereiken, dreigt de boodschap uiteindelijk te worden overstemd door onverschilligheid. Wie luistert er nog? De tweede golf is op zichzelf al een enorme oplichterij. Het is een gok, bedacht om ons ervan te overtuigen dat als er geen tweede golf komt of is het de doeltreffendheid van overheidsmaatregelen zal bewijzen. En als er een heropleving is (een vrijwel onvermijdelijk gevolg van het feit dat lockdowns uiteindelijk niet kunnen werken, zelfs tot méér doden leidt zoals uit Amerikaans onderzoek blijkt), dan kunnen we allemaal de schuld krijgen dat we de regering niet gehoorzamen.

Anders Tegnell, de staatsepidemioloog van Zweden, heeft gewaarschuwd voor de dwaasheid van het aanpassen en veranderen van beleid als het gaat om het omgaan met het virus: “We proberen maatregelen te nemen die in de loop van de tijd duurzaam zijn, in plaats van van extreem hoge maatregelen naar helemaal geen niveaus te springen… Wijzigen en afsluiten is echt schadelijk voor het vertrouwen en zal ook veel meer negatieve effecten hebben dan een soort behoud van niveau van maatregelen de hele tijd. Het openen en sluiten van scholen zou bijvoorbeeld rampzalig zijn.”

Het patroon was vanaf het begin bepaald. De meeste mensen in dit land gingen mee in de overtuiging dat de regering en gezondheidszorg er zonder uitstel voor hen zal zijn, wat er ook gebeurt, en dat ook nog zonder een cent te betalen. Maar dat veranderde snel: al na een paar maanden en zeker in de zomer was voor de meeste mensen de crisis bijna verdwenen. Maar door de regering werd al gauw na de vakantieperiode (waar virussen traditioneel weinig voorkomen) van de ene dag op de andere een soort Victoriaans niveau van medische onzekerheid geïntroduceerd. Routinematige operaties werden drastisch verminderd, evenals screening en testen. Verpleegkundigen en doktoren in het hele land in rep en roer, en voor enkele van de meest hardnekkige gevallen werd de uit-schakelaar gebruikt om ziekenhuisbedden vrij te maken voor andere, zogenaamd behoeftige patiënten.

Maar dat beeld is inmiddels ook al aangepast door het triage-dilemma breeduit in het openbaar (door de mainstream media) uit te venten. Ouderen worden in dat geval al niet meer op de intensive care behandeld. Geweldig. Een dienst waarvoor zij hun hele leven hebben betaald, staat hun vanwege de leeftijd niet ter beschikking. Terug naar de slechte oude tijd, toen het bezit van een goed gevulde portemonnee de scheidsrechter kon zijn van wie medische hulp kreeg en wie niet. Met dank aan de tien jaar bezuinigen op de gezondheidszorg door onze premier.

Is dit onderdeel van een samenzwering om mensen te verlossen van de overtuiging dat de gezondheidszorg er altijd voor hèn is? Was het een enorme oplichterij? Was alle bewondering van het zorgpersoneel een front voor de belangrijkste agenda, namelijk het doorbreken van de afhankelijkheidscyclus van de gezondheidszorg door het geloof in de betrouwbaarheid en veiligheid ervan uit het dagelijkse bewustzijn te schrappen? Of was het gewoon het resultaat van een totaal onevenredige en chaotische reactie op de crisis zonder rekening te houden met de gevolgen?

Op het eerste gezicht is de implosie van het gezag van de regering de meest verbazingwekkende ontwikkeling tot nu toe. Het is bijna een jaar geleden dat de crisis begon en het beste dat de regering ons nu kan bieden, is de onvoorwaardelijke belofte dat – als de burgers maar gehoorzamen – het “oude” normaal weer terug kàn komen. Volgende week? Volgende maand? Volgend jaar?

Als het enige wat de Staat aan de burgers te bieden heeft onvoorspelbaarheid, instabiliteit, bedrog en incompetentie is, dan is de enige mogelijke uitkomst uiteindelijk dat de mensen het wel gehad hebben met de regering. Het resultaat zien we nu al: flauwe onverschilligheid of zelfs regelrecht verzet. De regering trekt zich terug in zelf opgetrokken mist en belooft steeds scherpere straffen, zoals extravagant hoge boetes. Zonder enige andere ideeën wil men zich zelfs niet wagen een einddatum vast te stellen voor het meest recente monstrum: de avondklok. Dan krijg je als volk te maken met politieke leiders die allemaal hun verantwoordelijkheid op anderen afschuiven, want ze staan erop dat ze wetenschappelijke (medische) adviezen volgen. Dit dient alleen om het gevoel van chaos te vergroten en toont door de verschillen aan dat wetenschappelijk advies verandert met de wind en de duurzaamheid heeft van een ijsje in een vlammenwerper.

Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Om eerlijk te zijn, de ongekende aard van de crisis verraste (bijna) iedereen. Maar vanaf het begin heeft de regering gedaan alsof ze de touwtjes in handen heeft (met haar “intelligente” lockdown), maar met elke dag die voorbijgaat, is die vermomming verder uiteengevallen. De waarheid is dat het virus als een kakkerlak is. Je kunt er alles aan doen om jezelf en je mensen ervan te overtuigen dat je het afgrijselijke wezen onder controle hebt, terwijl het zich in werkelijkheid onder de plint verstopt en wacht om weer tevoorschijn te komen zodra er de gelegenheid is om dat te doen.

Uiteindelijk lijkt dan de boodschap, onbedoeld of niet, te zijn dat het ieder voor zich is. Het “nieuwe normaal” wordt zelfredzaamheid, of je het nu leuk vindt of niet. Sommigen zullen met de regering meegaan en zichzelf verdraaien om te voldoen aan de nieuwste vereisten, hoe verward ook, hoewel na verloop van tijd, naarmate de regels meedogenloos veranderen, een behoorlijk aantal geleidelijk zal stoppen met luisteren. Ze zullen zich dan alsnog aansluiten bij degenen die zich al hebben afgewend.

Voor degenen die dan nog in de regering blijven geloven geldt dat dat de voorkeur bóven zichzelf toe te geven dat ze worden geleid door een regering die deze crisis niet echt kan beheersen. De enige ingrijpende oplossing die de regering ooit heeft gehad – een lockdown – kan geen einde maken aan de crisis, en we moeten dat accepteren in plaats van een collectieve zenuwinzinking te krijgen elke keer dat een besmet persoon wordt gevonden. Kijk naar het triomfantelijke Nieuw-Zeeland – de combinatie van geïsoleerd zijn in de Stille Zuidzee en het land veranderen in een paar gevangeniseilanden is de enige reden waarom hun opsluiting lijkt te hebben gewerkt. En nu leven ze in angst voor de terugkeer van de ziekte. Want in een snelle, open wereld die we vandaag kennen bestaan geen grenzen, althans niet voor virussen, maar eigenlijk is dat laatste al realiteit sinds mensenheugenis.

Of het nu toeval of met opzet is, de invloed van de overheid op uw leven en de kans dat u vertrouwen stelt in uw regering nemen sterk af.

U moet hebben gemerkt hoeveel diensten zijn geweigerd of verdwenen, zelfs terwijl u er nog voor betaalt. Uw doorlopende reisverzekering is niet méér nuttig dan de krant van vorige week. Als de steunmaatregelen stoppen zullen honderdduizenden mensen in ieder geval tijdelijk werkloos zijn – maar wat is tijdelijk? Er zijn genoeg mensen die al hebben geconstateerd dat ze niet in aanmerking kwamen voor allerlei overheidsinitiatieven. Elk van die mensen staat de meest monumentale niveaus van onzekerheid voor ogen die de rest van hun leven zal weergalmen. En dat doen we allemaal op de een of andere manier. Wanneer kunnen mensen hun kleinkinderen in het buitenland weer zien? Een paar maanden geleden koesterden mensen nog steeds de gedachte dat het in het voorjaar zou kunnen zijn. Maar nu hebben zij het gevoel dat het wel eens heel lang kan duren.

Hoeveel van ons zullen getroffen worden door ernstige ziekten die hadden kunnen worden gediagnosticeerd of behandeld, maar waarbij dat niet is gebeurd? Zal uw spaargeld worden vernietigd – of zoals vaker gebeurd is gestolen door de regering? Gaat ons plaatselijke benzinestation failliet? De lijst is eindeloos.

Het meest misbruikte woord van deze crisis is “veiligheid”. Je hoort het overal, constant, de eindeloze beloften dat je “veilig” zult zijn vanwege allerlei onzin, zoals mondkapjes, kilometers tape en magisch afstand nemen. Maar in werkelijkheid heeft de totale onvoorspelbaarheid waarover de regering de leiding heeft, ons het gevoel gegeven minder veilig te zijn dan ooit tevoren.
We staan nu voor het vooruitzicht van een eindeloze reeks van paniekerige reacties op elke waargenomen stijging van het aantal gevallen, wat betekent dat geen enkele gemeenschap, huishouden of bedrijf in dit land weet of er straks weer een plotselinge hervatting van het huisarrest zal plaatsvinden. Niets zal een natie of samenleving effectiever verlammen. Het maakt elke vorm van planning of investering onmogelijk. Dit is allemaal bedoeld om het gevoel te creëren dat de regering de touwtjes in handen heeft, maar het tegenovergestelde begint effect te hebben. Waar blijft de regering (nu een jaar na het begin van de crisis) met haar strategie (die er kennelijk niet is), het grote plan, de toekomst? We worden bestuurd door mensen wier visie en strategie niet verder reikt dan eind volgende week.

Het is een onhoudbare manier om een land te besturen, of liever, het is een onhoudbare manier om in de regering te blijven. Zoals Abraham Lincoln in 1861 zei kunnen mensen wanneer zij “de bestaande regering moe worden, hun grondwettelijke recht uitoefenen om deze te wijzigen, of hun revolutionaire recht om haar in stukken te hakken of omver te werpen”.

Tot dat gebeurt, worden we elke dag terug in de tijd gedreven, naar een tijdperk waarin de overheid relatief weinig invloed had op het leven van mensen. De chaos is nog maar net begonnen.