De weg naar een totalitaire VS begon niet met Trump. Zoals Chris Hedges opmerkt, hebben zowel Republikeinen als Democraten de rechtsstaat decennialang genegeerd en gewerkt aan de uitroeiing ervan. 

Democratische instellingen worden ondermijnd, regelgevende maatregelen van de staat worden opgeheven en wetten worden herschreven ten gunste van bedrijven. Voor het Trump-circus, bekend als de overheid, spelen het welzijn en de wil van de bevolking geen rol meer. Integendeel, de hovelingen van de despoot doen er alles aan om aan zijn grillen te voldoen en blijven zo aan de macht. Het einde van de democratie is bezegeld, het totalitarisme neemt toe.

De vernietiging van de rechtsstaat, een essentieel proces bij de oprichting van een autoritaire of totalitaire staat, begon lang voordat de regering-Trump aantrad.

De invasie van Irak door de regering van George W. Bush en de implementatie van een doctrine van preventieve oorlogvoering waren oorlogsmisdaden volgens het internationaal recht. Het voortdurende en uitgebreide overheidstoezicht op burgers, een andere erfenis van de regering-Bush, bespot ons grondwettelijk recht op privacy. De moord op een Amerikaans staatsburger in opdracht van de uitvoerende macht, zoals uitgevoerd door de regering-Obama bij de moord op de radicale prediker Anwar al-Awlaki in Jemen, is in strijd met de rechtsstaat.

De constante intrekking van grondwettelijke rechten door middel van wettelijke edicten – een juridische truc die bedrijven in staat stelt het kiesstelsel te kopen in naam van de vrijheid van meningsuiting – heeft politici van de twee regerende partijen veranderd in amorele instrumenten voor de macht van het bedrijfsleven. Lobbyisten in Washington en de hoofdsteden van de staat vaardigen wetten uit om belastingboycots te legaliseren, regelgeving en toezicht af te schaffen, duizelingwekkende sommen geld in de oorlogsmachine te pompen en de grootste herverdeling van rijkdom aan de hogere klassen in de Amerikaanse geschiedenis te versnellen.

Daarbij werd onder meer de US Treasury op biljoenen dollars gebracht als gevolg van de massale financiële fraude die de economische crisis in 2008 veroorzaakte. Door bedrijfsbelangen als slaven te dienen, hebben de heersende elites een regeringssysteem gecreëerd dat burgers de facto het gebruik van staatsmacht ontzegt.

Tientallen jaren van minachting voor de rechtsstaat door de twee grote partijen en hun deformatie van de regering in een dienaar van bedrijven, vormden het toneel voor Donald Trumps onverholen minachting voor legaliteit en aansprakelijkheid.

De opkomst van onze kakistocratie – van het Griekse kákistos voor slechtste en kratia voor heerschappij – de heerschappij van de slechtsten of meest gewetenloze, werd onvermijdelijk.

Het clowncircus

De gelederen van idioten, oplichters, bedriegers, complottheoretici, racisten, leden van de familie Trump, charlatans, generaals en christelijke fascisten, die macht vaak zien als een manier van zelfverrijking ten koste van de belastingbetaler, hebben te veel leden om op te noemen hier. Ze omvatten voormalig minister van Volksgezondheid Tom Price, Ivanka Trump, Jared Kushner, vice-president Mike Pence, minister van Financiën Steven Mnuchin; voormalig minister van Binnenlandse Zaken Ryan Zinke – de ” Eco-Terrorist”“Verantwoordelijk voor de bosbranden in Californië in 2018, privéjets gehuurd om door het land te vliegen en openbare grond beschikbaar gesteld voor delfstof- en gaswinning; voormalig hoofd van de US Environmental Protection Agency, Scott Pruitt – die uitbundige banketten hield met voorzitters van kolen- en chemische bedrijven, die hij vervolgens ongedaan maakte; evenals senaatsleider Mitch McConnell.

In dit moeras van morele verdorvenheid zijn er ook bizarre personages die tot hypnose in staat lijken te zijn en steeds uit de schaduw tevoorschijn komen, zoals Stephen Miller, Michael Flynn, Steve Bannon, Kellyanne Conway, Sarah Huckabee Sanders, Anthony “The Mooch” Scaramucci of Omarosa Manigault Newman – en laten we niet vergeten omgekochte pornosterren en minnaressen, maar ook slonzige advocaten en stuntelige, corrupte campagneadviseurs.

Centraal in dit circusimperium staat Trump, die, als de rechtsstaat was toegepast, op de eerste dag van zijn presidentschap uit zijn ambt zou zijn ontheven. Ten slotte schond hij de grondwettelijke clausule die de officiële salarissen regelt . Door de emolumentenclausule te schenden, verzamelt dit regeringshoofd miljoenen dollars van buitenlandse regeringen en lobbyisten die in zijn hotels en resorts wonen en zijn golfbanen gebruiken.

Niet alleen doet Trump geen poging om te verhullen hoe hij profiteert van zijn ambt. In reclame voor zijn bedrijf beweert hij ook dat degenen die in zijn eigendommen wonen de kans hebben om op de foto te gaan met de president van de Verenigde Staten. Zoals het rapport van Robert Mueller en minister van Justitie William Barr aantonen met zijn openlijke afwijzing van het Congres, geeft Trump niet eens om lippendienst aan de wet en constitutionele voorschriften.

Falen van de democratie

De mechanismen die ooit democratie mogelijk maakten, zijn uitgedroogd en dood. We hebben niet langer verkiezingen die vrij zijn van bedrijfscontrole; geen echte wetgevende debatten; geen onafhankelijke pers die gebaseerd is op verifieerbare feiten en stem geeft aan de gedachten en zorgen van burgers in plaats van complottheorieën zoals “Russiagate” te verspreiden en catastrofale militaire interventies en bezettingen aan te moedigen; geen academische instellingen die de aard van macht grondig onderzoeken en in vraag stellen; of geen diplomatie, onderhandelingen, ontspanning en bereidheid tot compromissen. Opgeblazen van arrogantie en bedwelmd door hun vermogen om politieke en militaire macht uit te oefenen, werden de despoten en hun groteske hof losgelaten na de ineenstorting van de rechtsstaat.

Dit is waar we zijn gekomen – niet vanwege Trump, die slechts het bizarre product is van onze mislukte democratie, maar omdat de instellingen die zijn gecreëerd om tirannie te voorkomen, niet langer werken.

Trump zal het weinige dat overblijft aan wettelijke beperkingen vernietigen. De Republikeinse Partij, veranderd in een Trump-persoonlijkheidscultus, zal hem niet stoppen.

Evenmin zal het Democratische leiderschap, dat gelooft dat Trump een gemakkelijk doelwit zal zijn bij de presidentsverkiezingen van 2020 – een dwaze fout die vergelijkbaar is met die van Hillary Clinton in de 2016-campagne.

Dat de Democratische elite haar hoop op het herwinnen van de macht in Joe Biden, een belachelijke mannelijke versie van Clinton, vestigde, is een verder bewijs van het kolossale falen van democratische processen. Het laat zien hoezeer de heersende elites het contact hebben verloren met de groeiende sociale onrechtvaardigheid, economische stagnatie, lijden, politieke onmacht en woede die meer dan de helft van de bevolking treft.

Systeem van anti-politiek

De oude vormen van politiek theater en de dominante ideologie van het neoliberalisme die de heersende elites in het verleden ondersteunde, werken niet meer. Niettemin overspoelen de oorverdovende campagnes voor de presidentsverkiezingen, die twee jaar voor de eigenlijke verkiezingen beginnen en zonder enige relevante inhoud, alle kanalen opnieuw met lege leuzen en het gedoe van zorgvuldig gestileerde politieke figuren. Deze farce is anti- politiek vermomd als politiek.

Hun onoprechtheid, waarvan het grootste deel van het land zich terdege bewust is, is de reden waarom Trumps primitieve minachting en spot met het systeem zo aantrekkelijk leken voor veel kiezers. Trump is misschien incompetent, gemeen en een oplichter, maar in dit systeem van antipolitiek kies je niet wat je wilt, je stemt tegen degenen die je haat. En de oude elites, de Bushs en Clintons, worden door een groot deel van het land veel meer gehaat dan Trump.

Zoals de politiek filosoof Sheldon Wolin schrijft, creëerden de miljarden campagnedonaties die beschikbaar zijn gesteld aan geselecteerde kandidaten door de rijken en bedrijven “een pikorde” voor Trump, “die, puur kwantitatief en objectief, bepaalt wiens belangen prioriteit hebben. De mate van corruptie die regelmatig vóór verkiezingen optreedt, betekent dat corruptie geen anomalie is, maar een essentieel onderdeel van het functioneren van een bestuurde democratie.

Dit gevestigde systeem van omkoping en corruptie maakt geen gebruik van fysiek geweld, geen soldaten in bruinhemden, geen intimidatie van de politieke oppositie. De tactieken zijn misschien geen nazi-tactieken, maar het eindresultaat is hun omgekeerde equivalent. De oppositie is niet uitgeroeid, maar buiten werking gesteld.

Massacultuur wordt al jaren overspoeld met de leugens die de pr- en reclame-industrie slim verspreidt. Deze leugens zijn gericht op onze ijdelheid en onzekerheden. Ze worden gebruikt om ons producten of ervaringen te verkopen die een onbereikbare staat van geluk beloven. Deze vormen van manipulatie, waardoor we de gevoelens die ons worden opgedrongen voor kennis verwarren, werden ook door politieke partijen gebruikt voordat Trump president werd.

“Het resultaat”, schrijft Wolin in  Democracy Incorporated: Managed Democracy and the Spectre of Inverted Totalitarianism  (in het Duits over  democratie Inc.: Guided Democracy and the Spectre of Inverted Totalitarianism ; let op de vertaler), “is de vervuiling van de ecologie van de beleid door het ongeloofwaardige beleid van een misleidende regering die beweert te zijn wat ze niet is: sympathiek en conservatief, goddelijk en moreel.

Omgekeerd totalitarisme

Armando Iannucci’s film The Death of Stalin , een briljante zwarte komedie, laat zien wat er gebeurt als egoïstische narcisten, clowns en gangsters de wetten maken en een staat besturen. Zodra macht alleen afhangt van blinde persoonlijke loyaliteit en de grillen van het moment, wordt alles mogelijk – inclusief moord op grote schaal.

Rechten worden omgezet in privileges die direct kunnen worden ingetrokken. Leugens vervangen de waarheid. Meningen vervangen feiten. De geschiedenis wordt gewist en herschreven. De cultus van de leider vervangt de politiek. Paranoia houdt de heersende elite in zijn greep, die zich voedt met complottheorieën, alom dodelijke vijanden ziet en steeds meer leeft in een hermetisch afgesloten universum dat niets meer met de realiteit te maken heeft. Geweld wordt de enige taal die despoten gebruiken om te communiceren met een ongehoorzame bevolking en de buitenwereld.

Despotische regimes zijn niet geïnteresseerd in begrip, nuances, complexiteit en verschillen – en vaak hebben ze niet het vermogen om dat te doen. Ze houden zichzelf overeind door eeuwige drama’s en eindeloze kruistochten tegen interne en externe vijanden die worden afgeschilderd als existentiële bedreigingen voor de natie. Als echte vijanden niet kunnen worden gevonden, worden ze verzonnen. De vervolging van “ongewensten” begint met de gedemoniseerden – immigranten, mensen zonder papieren, arme mensen met een andere huidskleur en moslims, burgers van door de VS bezette staten in het Midden-Oosten of socialisten in Venezuela – maar deze “ongewensten” zijn slechts dat Begin. Binnenkort zal iedereen achterdochtig zijn.

De onvoorspelbare en willekeurige beslissingen van Trump om de mensen om hem heen te ontwapenen, houden zijn hovelingen constant nerveus. Deze instabiliteit voedt de wrede intriges die overal het despotisme kenmerken. De binnenste cirkel van Trump is zich ervan bewust dat het enige criterium om aan de macht te blijven een overdreven en onderdanige persoonlijke loyaliteit is, zorgvuldig afgestemd op zijn veranderende stemmingen en driftbuien. Dus de leiderskring neemt alle beslissingen in het voordeel van de despoot. Dit leidt tot massaal wanbeheer en corruptie.

De kapitalisten en het fascisme

De bedrijfskapitalisten die de ware macht hebben, zien Trump als een schande. Ze zouden het Amerikaanse rijk liever een waardiger gezicht geven, zoals dat van Joe Biden, die hun bevelen zal gehoorzamen met het fatsoen van een traditionele president. Maar ze zullen samenwerken met Trump. Het heeft hen enorme belastingverlagingen opgeleverd, veegt momenteel de overblijfselen van overheidstoezicht en -regulering weg en heeft het budget voor binnenlandse veiligheid en het leger verhoogd.

Het kan een ongemakkelijke relatie zijn, net als de relatie tussen Duitse industriëlen en de groteske leiders van de nazi-partij. Maar voor de zakelijke elite is het zeker te verkiezen boven een Bernie Sanders of een Elizabeth Warren.

In de loop van de geschiedenis hebben kapitalisten het fascisme herhaaldelijk gesteund om zelfs de zwakste impulsen van het socialisme te onderdrukken. Alles is voorbereid.

De erosie van onze democratische instellingen, waarvoor Trump niet verantwoordelijk kan worden gehouden, maakt tirannie onvermijdelijk.