Indignatie redactie 
De uitbraak van het coronavirus heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in januari voor de zesde keer in haar geschiedenis ertoe aangezet een “gezondheidsnoodsituatie met internationale reikwijdte” uit te roepen. Wereldwijd zijn er ongeveer 17,4 miljoen geïnfecteerde personen en 673.000 dodelijke slachtoffers. Farmaceutische bedrijven over de hele wereld zijn, medegefinancierd door overheden, bezig een vaccin te ontwikkelen. Niet om burgers te beschermen tegen het virus, maar om er grof geld aan te verdienen. Dat is namelijk prioriteit nummer 1.
De uitbraak van het coronavirus heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in januari voor de zesde keer in haar geschiedenis ertoe aangezet een “gezondheidsnoodsituatie met internationale reikwijdte” uit te roepen. Wereldwijd zijn er ongeveer 17,4 miljoen geïnfecteerde personen en 673.000 dodelijke slachtoffers. Elke dag raken minstens een kwart miljoen mensen over de hele wereld besmet met het virus en sterven er elke dag meer dan 5.500 aan Covid-19. De behoefte aan een vaccin wordt naar verluidt steeds dringender.
Alleen al in de Verenigde Staten zijn er meer dan 4,6 miljoen corona-gevallen en meer dan 154.000 doden. De pandemie is al lang niet meer onder controle te krijgen. De Amerikaanse regering heeft echter maanden geleden alle serieuze inspanningen opgegeven om het virus in bedwang te houden.
Gevraagd naar de catastrofale reactie van zijn regering op de pandemie, verbergt president Donald Trump het feit dat er nauwelijks tests worden uitgevoerd en geven de statistieken over de doden en geïnfecteerden een somber beeld. In plaats daarvan houdt hij grote toespraken over de vermeende vooruitgang bij de ontwikkeling van een vaccin. Natuurlijk vermeldt hij niet dat hij vertrouwt op de meedogenloze strategie van “groeps-immuniteit” en dat hij van mening is dat de bevolking “moet leren leven met het virus” totdat er een vaccin is gevonden.
Op dit punt komt het Amerikaanse biotechbedrijf Moderna in het vizier, één van de 164 bedrijven die een vaccin tegen het coronavirus proberen te ontwikkelen. Afgelopen dinsdag meldde de Financial Times dat Moderna momenteel van plan is de VS en andere regeringen tussen de $ 25 en $ 30 voor een dosis voor het vaccin in rekening te brengen. Stephen Hoge, president van de farmaceutische gigant, die vorig jaar bijna $ 5 miljoen verdiende, vatte de gewetenloze houding van het bedrijf tijdens een CONgreshoorzitting vorige week samen: “We verkopen het vaccin niet tegen kostprijs.”
De hoogte van de prijs die Moderna berekent is vooral duidelijk in vergelijking met andere bedrijven die ook deelnemen aan de race voor een vaccin. Het farmaceutische bedrijf Pfizer heeft met de Amerikaanse overheid een prijs van $ 19,50 per dosis afgesproken. AstraZeneca, dat afspraken heeft gemaakt met ons land, Duitsland, Frankrijk en Italië, heeft drie tot vier dollar per dosis nodig als het vaccin wordt goedgekeurd. Overigens meldde Zerohedge vandaag dat een senior executive van deze fabrikant tegen Reuters heeft gezegd dat AstraZeneca net bescherming had gekregen tegen alle juridische stappen als het vaccin van het bedrijf tot schadelijke bijwerkingen zou leiden. “Dit is een unieke situatie waarin wij als bedrijf simpelweg geen risico kunnen nemen als het vaccin over … vier jaar bijwerkingen vertoont”, zei Ruud Dobber, een topman bij AstraZeneca.
We citeren Zerohedge nog even: “Europese functionarissen vertelden Reuters dat product-aansprakelijkheid een belangrijke discussie was om nieuwe vaccins van Pfizer, Sanofi en Johnson & Johnson veilig te stellen. Wat de VS betreft, wel, als het gaat om het wettelijke kader rond vaccins, heeft de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) al een wet genaamd de Public Readiness and Emergency Preparedness (PREP) Act, die immuniteit biedt aan vaccinbedrijven als er iets is gaat fout”.
Het Operation Warp Speed-project, een initiatief dat wordt gecoördineerd door het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid om de ontwikkeling van vaccins te versnellen, heeft Moderna al $ 955 miljoen gegeven. Het project wordt geleid door het voormalige bestuurslid van Moderna, Moncef Slaoui. Het bedrijf kreeg technische ondersteuning door samenwerking met de National Institutes of Health. Als het door Moderna ontwikkelde vaccin wordt goedgekeurd, kan het mogelijk alleen al in de Verenigde Staten een winst voor Moderna van tussen de 16,5 en 19,8 miljard dollar genereren.
Dit laat duidelijk zien hoe de zoektocht naar een levensreddend vaccin tegen het coronavirus een miljardenbusiness is en een rat-race kan worden als vitale gebieden zoals de gezondheidszorg worden geprivatiseerd, er fors in de gezondheidszorg is gesneden (financieel, door de overheid, bedoelen we) en alle productie gericht is op winst.
De farmaceutische gigant Moderna is geen uitzondering, maar eerder de bevestiging op de regel. AstraZeneca ontvangt 1,2 miljard dollar als het lukt om een vaccin te maken. President Trump is ook al overeengekomen om 100 miljoen doses Pfizer-vaccins te kopen voor $ 2 miljard wanneer het medicijn wordt goedgekeurd. Novavax, een geneesmiddelenbedrijf, zal ook ongeveer $ 1,6 miljard aan winst genereren als de klinische proeven met het coronavaccin succesvol zijn.
Zelfs bedrijven die niet bezig zijn met de ontwikkeling van een vaccin ontvangen geld van de Amerikaanse overheid waaraan geen voorwaarden zijn verbonden. De afgelopen week werd aangekondigd dat Eastman Kodak een renteloze lening van $ 765 miljoen van de US International Development Finance Corporation ontvangt voor de vervaardiging van generieke geneesmiddelen. De regering-Trump beweert dat de subsidie van de Amerikaanse overheid de productie van geneesmiddelen zal helpen versnellen om Covid-19 te bestrijden. Er wordt echter verwacht dat het vijf tot acht jaar zal duren voordat Kodak met de productie van geneesmiddelen zal beginnen.
Van de kant van de Democratische Partij kwamen alleen zwakke bezwaren. In het financiële tijdschrift Barron’s riep CONgreslid Jan Schakowsky op tot “een passende prijsstelling voor de behandeling en vervaardiging van een vaccin tegen het coronavirus, waar belastingbetalers zeggenschap over zouden moeten hebben”. Verder hebben de Democraten alleen geëist dat het Operation Warp Speed-budget van $ 10 miljard zou moeten worden gecombineerd met meer middelen voor testen en het volgen van contacten.
Tegelijkertijd zullen ongeveer 25 miljoen werknemers die hun baan verloren als gevolg van de Corona-pandemie de wekelijkse Corona-toelage van $ 600, naast de werkloosheidsuitkeringen, niet meer ontvangen. Honderdduizenden eigenaren van kleine bedrijven worden geconfronteerd met een faillissement. Middelen om gapende hiaten in de begrotingen van de staten en lokale autoriteiten te dichten, zouden “niet beschikbaar” zijn. De gevolgen zijn enorme bezuinigingen op onderwijs, gezondheidszorg, lokaal openbaar vervoer, huisvesting en andere openbare diensten.
Vroeger bestond er een bepaalde verplichting om gratis levensreddende vaccins te verstrekken. Nadat de Amerikaanse arts en immunoloog Jonas Salk in 1955 een poliovaccin had ontwikkeld, werden middelen ingezet om het in voldoende hoeveelheden te produceren. Op deze manier werden miljoenen kinderen gevaccineerd en werd de ziekte praktisch uitgeroeid in de Verenigde Staten en wereldwijd. Het aantal gemelde poliogevallen is tussen 1988 en 2018 afgenomen van 350.000 tot 33. Vandaag de dag zijn er geen vergelijkbare plannen om een wereldwijd distributieprogramma voor coronavirusvaccins te ontwikkelen. In plaats daarvan wordt de pandemie gezien als een kans om goud geld te verdienen.
De totale waarde van door Moderna uitgegeven obligaties en aandelen is de afgelopen 52 weken meer dan verzesvoudigd en bedraagt meer dan $ 30 miljard. Gilead Sciences, fabrikant van het veelgeprezen maar niet-effectieve medicijn remdesevir, heeft een marktwaarde van $ 90 miljard.
Tegelijkertijd wordt de race voor een corona-vaccin door de Amerikaanse oligarchie gebruikt als geopolitiek pressiemiddel. De Amerikaanse regering subsidieert farmaceutische bedrijven met als enige doel een vaccin “Made in America” te kunnen produceren – en niet om levens te redden. Het vaccin is in de eerste plaats bedoeld als wapen tegen landen als China, Rusland, Iran, Venezuela, Noord-Korea en Cuba, die zich opstellen tegen het streven van het Amerikaanse imperialisme naar wereldwijde hegemonie. Een vaccin dat in de Verenigde Staten is gemaakt, kan ook dienen als pressiemiddel van Washington tegen voormalige Europese bondgenoten.
Amerikaanse mainstream mediabedrijven zijn al een lastercampagne gestart uit angst dat China of zelfs Rusland eerder dan de vS een vaccin zou kunnen ontwikkelen. Zowel China als Rusland worden beschuldigd van het hacken van de computersystemen van Amerikaanse wetenschappers die een vaccin onderzoeken. Dit is bedoeld om onderzoek naar een vaccin buiten de Verenigde Staten strafbaar te stellen en te ondermijnen, om een mogelijk importverbod in de Verenigde Staten te rechtvaardigen. Dat de Amerikanen zèlf zich ook bezondigen aan het hacken en bespioneren van andere landen wordt gemakshalve maar verzwegen.
De directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus, zei in juni: “Er mogen geen spanningen ontstaan tussen landen die een vaccin hebben en landen die dat niet hebben.” Dergelijke oproepen zijn aan dovemansoren gericht. Het nationalisme van Trump en zijn internationale tegenstanders is niet gebaseerd op persoonlijke conflicten, maar op de economische belangen van kapitalistische oligarchen over de hele wereld, die de lakens uitdelen in de politiek.
De economische belangen van de heersende klasse wereldwijd staan in onverenigbare strijd met de behoefte van de overgrote meerderheid van de mensheid aan een rationele en internationaal gecoördineerde aanpak van de corona-pandemie. Om een vaccin te ontwikkelen en gratis beschikbaar te maken, moeten de kennis en middelen van alle landen worden gebruikt. Een nationaal belang of particulier winstbejag mag geen rol spelen bij deze maatschappelijk noodzakelijke taak. Over deze “open source”-politiek hebben wij onlangs nog geschreven. Maar het huidige kapitalistische systeem staat dit echter niet toe, omdat sociale behoeften ondergeschikt zijn aan de verrijking van een kleine, parasitaire elite van multimiljonairs, miljardairs, multinationals en bankiers.
