Indignatie redactie 
Het moet mij toch eens van het hart. Iets wat mij al langer opvalt. Op straat, in het verkeer, in de winkels en restaurants. Het lijkt wel alsof de gemiddelde Nederlander door de coronacrisis alle schroom van zich af heeft geworpen. Zelfs de schijn van enig decorum lijkt niet overeind te kunnen worden gehouden. De meeste mensen deugen? Dacht het niet.
Laat ik beginnen met een recent nieuwsbericht (bron ANP).
De afgelopen jaren vinden steeds meer recreanten hun weg naar de Nederlandse natuurgebieden. Maar deze toegenomen recreatiedrukte zorgt voor overlast en heeft een nadelig effect op de natuur, vindt bijna driekwart van de boswachters en groene boa’s, zo blijkt uit een rondgang van tv-programma De Monitor.
Terwijl het de laatste jaren al drukker werd in de natuur, heeft het coronavirus geleid tot nog meer publiek. Volgens bijna alle 158 ondervraagde boswachters en groene boa’s (98 procent) is het dit jaar duidelijk drukker in de natuurgebieden dan voorgaande jaren. 83 procent van hen geeft aan dat dit heeft geleid tot overlast, zoals afval, illegale feesten in stiltegebieden, korte lontjes van recreanten, kamperen op plekken waar dat niet is toegestaan en open vuur in kwetsbare natuur.
Einde nieuwsbericht.
In het kort dus: extra drukte door de coronacrisis. Meer overlast. Door onder meer korte lontjes. En zo kan ik nog wel honderd nieuwsberichten vinden. Over overlast en asociaal gedrag.
Nu kun je natuurlijk denken: die boswachters zijn aan het zeuren (is niet zo). Of je kunt denken: zit hier wel een causaal verband in? Komt het wel door de coronacrisis?
Maar dat zou te makkelijk zijn.
Even los van het gegeven dat boswachters (en heel veel anderen) al veel langer klagen over idioten in het bos (en elders) én de doorslagen individualisering (ik wil het, dus ik heb er recht op) in dit land (en ongetwijfeld in andere landen, maar daar gaat het nu even niet om), is het toch niet zo heel erg moeilijk om in te zien dat veel mensen door de coronacrisis een nog korter lontje hebben dan ze al hadden en wat ‘mondiger’ zijn geworden.
Of eigenlijk: zich als een losgelagen tokkie (sorry, familie Tokkie) gedragen. En dan vooral in de Randstad (ja, ik kom uit Groningen weg, een stad met problemen, maar wat tokkiegedrag betreft toch doorgaans een stuk beschaafder dan die opgefokte zooi hier).
Willem Engel
Van een Willem Engel die een ernstige crisis op grove en gevaarlijk opruiende wijze misbruikt voor zijn eigen narcistische verlangen om te laten zien hoe vreselijk bijzonder (‘verzetsheld’) hij wel niet is (ben je niet) tot de huisvader die op de snelweg in zijn vierkante gezinsbak in al zijn haast om ‘ergens’ te moeten zijn na een korte ruzie (over niets) bewust een medeweggebruiker van de weg drukt omdat zijn ego belangrijker is dan de verkeersveiligheid.
Van een gevallen rapper die als ultieme verzetsdaad handen gaat schudden op een groot grasveld (met je dikke middelvinger naar zorgpersoneel en weldenkend Nederland) tot beroepsidioten die net zo lang schreeuwen en piepen tot ook redelijk denkende mensen gaan twijfelen over de broodnodige en levensreddende vaccinaties.
Van de politicus die andersdenkende collega’s of journalisten alleen maar aan kan vallen of vernederen tot de jonge Marokkaan (of Nederlandse YouTuber, for that matter) die schijt heeft aan alles en iedereen en leeft met het waanidee dat geld en status (ja, zelfs een celstraf) een mens gelukkig maakt. (Ik zie jullie wel rijden met je veel te snelle wagentjes en je veel te geringe rijervaring. Overigens geregeld flikker roepend naar iedere modieuze jongeman op straat, ondertussen ‘stoer’ paraderend met een heuptasje rond je middel)
Van de boomer die schijt heeft aan de jeugd. En zijn eigen overwaarde en zijn riante pensioen belangrijker acht dan de samenleving tot de verwende millennial (of hoe die generaties ook maar mogen heten tegenwoordig) die denkt dat hij of zij op zijn 21ste zonder enige levens- en werkervaring recht heeft op een vast contract, twee auto’s, een koophuis en drie keer per jaar vakantie in een ver land naar keuze (het liefst superhip en remote), omdat je nu eenmaal jezelf moet ‘vinden’ in het leven.
En van kiezers die het kunnen waarderen dat een president die voortdurend liegt eerlijk is over het feit dat hij voortdurend liegt.
Corona
Heeft dat nu allemaal 100% te maken met de coronacrisis? Vast niet. Mensen zijn in een samenleving die steeds meer draait om hard werken, prestaties neerzetten en veel geld verdienen nu eenmaal een beetje losgeslagen van waar het echt om draait in de wereld (ja hoor, ik ook).
We gaan liever in de rij staan voor iets met een stekker bij de Mediamarkt (omdat het op die dag, op dat uur, net 20 cent goedkoper is dan anders) dan op bezoek bij eigen familie in een verpleeghuis. Maar wel steen en been klagen over een overheid die ‘in alles faalt’ en politici die het land ‘verraden’ (maar dan wel uiteraard als eerste aankloppen bij die overheid als de centen op zijn).
Let wel: we hebben het hier over politici die doorgaans een stuk harder (langer) werken en veel meer verantwoordelijkheid dragen dan al die klagende boosmensen bij elkaar. En wel gewoon netjes hun opleiding hebben afgemaakt. Dat ook.
De coronacrisis heeft wat mij betreft nog nadrukkelijk en heviger blootgelegd wat velen dagelijks meemaken en al die tijd eigenlijk wel wisten: de moderne mens is een naar aard nogal egoïstisch en bij vlagen buitengewoon naar schepsel.
Ik snap het wel hoor. Dat wel. Een crisis brengt onrust en angst en dan reageren mensen zoals ze al eeuwen reageren, ze beschermen zichzelf en hun naasten, de rest kan stikken. Op zich logisch, maar het kan geen kwaad om af en toe eens stil te staan bij de negatieve gevolgen. Het uit zich namelijk meer dan ooit in zaken die eigenlijk niet kunnen, maar wel gebeuren.
Met 60 kilometer per uur door een woonwijk (waar je 30 mag) knallen bijvoorbeeld omdat je nu eenmaal een postpakketje op tijd moet bezorgen? Onderwijl je stereo op 30? Allemaal geaccepteerd, we bestellen die goedkope Chinese meuk immers allemaal (ja, ik ook).
Maanden langdurig (ook in het weekeinde en in de avond) overlast veroorzaken omdat je zo nodig je huis wenst te pimpen? Schering en inslag. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Wekelijks tuinfeesten tot laat in de nacht omdat je nu eenmaal ‘recht hebt’ op je regelmatige portie hedonistische ontspanning? Niemand die er meer van opkijkt of er wat van zegt.
Luidruchtig uren bellen op je mobiele telefoon met je speaker op standje duizend? En dan het liefst als je net aan de beurt bent in de winkel, zodat je de caissière niet verstaat en zij (of hij) zichzelf drie keer moet herhalen? Moet allemaal maar kunnen, toch? Of lekker op de A10 invoegen met je lulplastic aan je oor geklemd en je richtingaanwijzer ff vergeten. Geen centje pijn, nietwaar?
Je kinderen (of de kinderen van anderen, beste leraren) de godganse dag gillend door de wijk of over het schoolplein laten rennen. Kan allemaal, lang leve de vrijheid. Ze moeten kind zijn, immers?
Je luid bassende boombox meenemen naar het strand, bos, kanotocht of weet ik veel waar? (Tuurlijk joh, het is immers een vaststaand gegeven dat werkelijk iedereen die kutmuziek van je kan waarderen en er probleemloos uren gedwongen naar wenst te luisteren)
Als huisbaas de huur van je panden even flink verhogen? Of er nu een crisis is of niet? (Ja joh, je hebt nog niet genoeg winst gemaakt ook)
In de rij bij de groothandel, winkel of weet ik veel waar geen enkele afstand bewaren? Omdat je op Facebook hebt gelezen dat iemand anders heeft gelezen dat alles een complot is en jij het nu wel beter weet dan die nepwetenschappers!, omdat je wakker bent en zelf op onderzoek uit bent gegaan? (echt, sterf dan ook maar en hou onze zorg niet langer op)
En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Voor de duidelijkheid. Ik ben zelf bepaald geen heilige en heb genoeg dingen verkeerd gedaan in mijn leven. En nog steeds wel. Ook ik ben soms een volstrekte idioot. Niets menselijks is mij vreemd. Sterker nog: ik denk dat de meeste burgers minder in aanraking zijn geweest met politie, justitie en (militaire) rechtbanken dan ik.
Nu we toch bezig zijn. Ik denk ook dat de meeste mensen aanzienlijk minder drugs en alcohol hebben gebruikt dan ik (in mijn jonge jaren, dat wel). In het verkeer ben ik ook al geen heer (ja, die van mij kan tamelijk gemakkelijk en snel over de 200 kilometer per uur en ik wil ook nog wel eens onredelijk boos worden op verkeershufters). En wat bizarre feesten betreft, hing ik ooit vaker ‘naakt in de lampen’ dan goed was voor mij en de mensen in mijn directe omgeving.
Normen en waarden
Maar ik heb door mijn opvoeding en mijn normen en waarden nog wel enkele principes overeind weten te houden en dat zijn deze:
Het uitgaansleven is een wilde plek. Het kan gebeuren dat je ruzie krijgt. Die los je op met woorden of je loopt schouderophalend weg (bijna altijd de beste optie). Als dat niet lukt, sla je de ander voor zijn bek (niet te hard, want daar kunnen mensen dood van gaan). Als de ander ligt, dan is het klaar. Over. Je kapt er mee. Punt. Je vrienden slaan er niet op los en ze trappen er zeker niet op los. Wie met een mes gaat lopen steken is een enorme dikke loser. En nog laf ook. Wie met een vuurwapen tof gaat lopen doen, mag dertig jaar bezoek krijgen van een witte jas en zelf een kogel in zijn poot.
Kinderen mogen spelen en kattenkwaad uithalen tot ze er half dood bij neervallen, maar je rent niet bij voortduring gillend door de wijk of over het schoolplein (ooit langs een schoolplein gereden? Alsof alleen de gil nog een manier is om anderen iets duidelijk te maken).
De openbare ruimte is niet je woonkamer, je gedraagt je maar eens. Je bent niet alleen op de wereld. Als je dat als kind al niet te horen krijgt, hoe ga je dan later om met je vrijheden? Wat mij betreft geef je als ouder een kind dat zich misdraagt een schop onder zijn hol. Dat hedendaagse pedagogisch verantwoorde geaai levert ook geen reet op. Een kind heeft grenzen nodig.
Je huis verbouwen is helemaal geweldig en daarvoor dien je alle ruimte te krijgen. Maar maandenlang een woonwijk gebruiken als snerpende bouwput is weer het andere uiterste. Ooit waren daar vergunningen voor bedacht om de onvermijdelijke overlast ietwat te beperken. Ooit waren er handhavers die daar nog wel eens naar keken ook.
Schijt
Het zou natuurlijk fantastisch zijn, maar in de openbare ruimte ben je niet alleen. Of je het nu doorhebt of niet; er lopen, staan, rijden, fietsen en zitten andere mensen. Die mensen mogen doen wat ze willen, het is een vrij land. En jij mag dat ook. Maar het is op zich wel aardig als je anderen niet opzadelt met je eigen schijt aan alles en iedereen. Het zou de boel allemaal wat leefbaarder maken als je eerst eens kijkt naar hoe anderen je gedrag mogelijk kunnen ervaren.
Een rood licht is nog steeds een rood licht, ook als je haast hebt en dat rode licht al tien seconden op rood staat. Je hebt geen ontheffing en je gaat niet dood als je even wacht tot je weer verder mag (dit geldt niet voor de fiets, fietsers zijn heilig en hebben altijd voorrang…)
Een zebrapad is er ook al niet voor de sier. Als mensen van de gelegenheid gebruik willen maken om enigszins ongeschonden aan de overkant te komen, dan stop je gewoon. Vast allemaal niet stoer enzo, maar zo werkt het nu eenmaal. Een bumper versplintert vrij gemakkelijk een bot, knoop dat nou eens in die botte harses van je. De volgende keer loop jij daar.
Zeiken
Ik hoor u nu zeggen: zeik niet zo, maak je niet zo boos. Let it go! Maar dan nodig ik u graag eens uit om samen met mij een dagje rechtbank te doen (als dat straks weer coronavrij kan). Dan ziet u namelijk dezelfde mensen die ooit overal schijt aan hadden en hun ultieme vrijheid wensten ten koste van anderen, huilend en bibberend in de rechtszaal.
Omdat ze nooit de bedoeling hadden gehad om een kind aan gort te rijden, omdat ze die buurman heus helemaal niet met een enorm mes wilden fileren, omdat ze die medestudent heus echt absoluut niet tot een kasplantje wilden trappen. Etc. etc.
I see you, mensen. I see you.
Het schijnt tegenwoordig heel hip te zijn om met een gedragen stem en intelligente blik te beweren dat de meeste mensen deugen. Of om in columns semi-wijs te oreren dat we verbinding moeten zoeken. Leuk bedacht en mogelijk zit er een kern van waarheid in, maar ik denk daar op dit moment toch net even wat anders over. Best veel mensen zijn vaak idioten (gematigde idioten of niet). Of ze zich daar nu bewust van zijn of niet. En je kunt best verbinding gaan zoeken met idioten, maar het zou ergens ook wel aardig zijn als die idioten zelf eerst een nadenken over hoe ze zich in het openbare leven bewegen en gedragen. Lijkt mij. Laten we de zaken nou in godsnaam niet omdraaien.
Maakt dit allemaal mij nou een zwaarmoedig mens? Iemand die geen lol meer heeft in zijn leven (criticasters, I see you hating). Welnee, het zal u verbazen, maar ik heb buitengewoon veel schik in mijn leven. Niet iedereen hoeft, al dan niet zelf de slingers ophangend, voortdurend in de feesttouwen te hangen en anderen tot last te zijn.
En moet ik eigenlijk dan maar niet gewoon oprotten naar Groningen als het mij hier niet bevalt? Ook al niet, ik blijf hier gewoon in de Randstad om tegen jullie te zeggen dat jullie er met zijn allen een potje van maken (en in Groningen wonen ook idioten). EN NU EENS EEN KEERTJE NORMAAL MOETEN GAAN DOEN. Ik waarschuw de wereld niet nog een keer, ja.
Mocht u mij nu een oude, cynische lul vinden met gedateerde normen en waarden:
Daar heb ik nou dus volkomen schijt aan.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
