Eurocrisis, kredietcrisis, bankencrisis, EU-crisis en coronacrisis hoe komen we hier uit?

Soms zit het mee, soms zit het tegen. Als het een keer flink tegen zit dan zien we dat alle ellende tegelijk over ons heen wordt gestort. Misschien is dat beter en zijn we dan sneller van de ellende af. En kunnen we na de coronacrisis beter direct de eurocrisis, kredietcrisis, bankencrisis, EU-crisis, enzovoort op één hoop gooien. De mondiale schuldenberg kwijtschelden en een nieuwe start maken met een nieuw monetair systeem zonder dollar en zonder euro. Ieder land zijn eigen valuta met de mogelijkheid om deze op of af te waarderen wanneer dat voor de staatsfinanciën, en dus voor de burgers beter uitkomt. Niet de hegemonie van een wereldmunt zoals nu de dollar. Niet de vernietigende invloed van globalisering die enorme scheefgroei veroorzaakt via de invloed van machtige multinationals. Niet de vernietigende invloed van een groot Europees gedrocht in de vorm van een EU met een Europese Commissie(EC), een Europees Parlement(EP), een Europese Centrale Bank(ECB), een Europese Monetaire Unie(EMU met de euro).

Medicijnen werken niet bij iedereen

Momenteel zien we de vernietigende werking van een pandemie die niet alleen een gezondheidscrisis veroorzaakt maar gelijk een mondiale depressie. Zo kunnen we massaal aan de antidepressiva. Voor depressies hadden we al medicijnen, terwijl het gevecht om het vaccin voor Corona nog in volle gang is. Voor de komende depressie is het zaak om direct het juiste medicijn voor te schrijven. Het vervelende is dat we over  medicijnmannen en -vrouwen beschikken die allemaal medicijnen hebben gestudeerd op verschillende faculteiten in verschillende werelddelen. Dat betekent dat we niet  dezelfde recepten krijgen voorgeschreven. Het ene medicijn werkt sneller dan een ander. Hetzelfde effect zien we in de verschillende economische snelheden tussen landen en werelddelen. Maar ook in landen van een zelfde werelddeel, zoals Europa, waar 27 landen lid zijn van dezelfde club. Echter gebruiken maar 19 landen binnen diezelfde club eenzelfde munteenheid, de euro. Hiermee wordt duidelijk hoe moeilijk het is om naar elkaar toe te groeien, om gelijk te zijn aan elkaar. En dan blijkt dat niet iedereen dezelfde vitaminen gebruikt, waardoor de gezondheid van de verschillende landen niet op hetzelfde niveau ligt. Dat heet met een mooi woord divergentie, het van elkaar afwijken. Verschillende landen met verschillende culturen en verschillende economische snelheden, verschillende regeringen en parlementen, enzovoort. In mijn beleving is daarom het Europees project bij voorbaat een mislukt project.

Verschil moet/mag er zijn

In tijden van crisis moet blijken in hoeverre een club homogeen is. Geen homo is gelijk, geen hetero, geen lesbienne, kortom verschillende seksen, verschillende mensen, verschillende denkbeelden. Nou ja, economie vergelijken met de menselijke sekse gaat niet op, maar toch…, waar ik op doel is de ongelijkheid. In deze moderne tijd dat we verdraagzaam en tolerant behoren te zijn ten opzichte van andersdenkenden en geaardheid, blijkt overduidelijk dat we de verschillen, ook in ras en huidskleur, moeten dulden. En ook in dit kader zeg ik dat Europese landen niet als een homogene club kunnen worden gezien. Integendeel, juist in een crisis zullen de verschillen gaan wrijven. De eerste woordenwisseling hebben we al gehad toen de EU-ministers van Financiën en ook de EU-ministerraad geen oplossing konden vinden om de enorme tekorten bij de zuidelijke EU-lidstaten op te lossen. Grote verwijten van gebrek aan solidariteit gingen naar het adres van een klein polderlandje. Een kikkerlandje dat wordt gezien als een rijk land. Een landje waarvan wordt verwacht om flink in de buidel te tasten voor de tekorten van de grote vrienden. Het liefst door deel te nemen in gezamenlijk schuldpapier.

Buren in nood

Ik blijf er op terug komen omdat ik vrees dat we worden meegezogen in een grote beerput. De bodemloze put van de Zuid-Europese lidstaten, zoals genoegzaam bekend is. Ik kan het niet genoeg duidelijk maken. Misschien wel met dit voorbeeld. Ik woon in een gezellig straatje waarvan de meeste bewoners lid zijn van de buurtvereniging. Dat is de EU dus. We gebruiken een buurthuis voor onze bijeenkomsten en feestjes. Net zoals de EC en het EP dus. We betalen allemaal een vaste contributie met dezelfde euromunt. We hebben allemaal een eigen woning met hypotheek, of inmiddels (deels) afgeloste hypotheek. Behalve mijn buurman die er lekker op los leeft en niet aflost want de waarde van de woning ging toch al jaren omhoog. Mijn woning heeft overwaarde met een kleine resthypotheek. Ineens raakt mijn buurman zonder werk en raakt (tijdelijk?) in financiële problemen. De bank wil hem geen geld lenen, er is geen overwaarde. Hij klopt bij mij aan en bij de andere buren. Hij is best een gezellige vent en we willen  helpen. Ons spaargeld leent zich daarvoor niet want dat zouden we zo maar nodig kunnen zijn. De enige manier is om onze overwaarde in te zetten en daarvoor gaan we naar de bank. De overbuurman en ik hebben genoeg overwaarde om de buurman een ton voor te schieten. Hij heeft een lieve vrouw en 2 lieve kindertjes, en zulke lieve mensen wil je helpen toch? Dat is de solidariteit in onze buurt. Noaberschap noemen we dat in Drenthe.

Alleen bij brand

Echter stuiten we op een probleem. Althans de bank van lening ziet een probleem. De bank is niet bereid om risico te lopen dat afhankelijk is van derden. Alleen wanneer het geld wordt gebruikt om verbetering aan te brengen aan onze eigen woning, niet wanneer ik het geld weer uitleen aan mijn buurman. Zo werkt dat in onze kleine burgergemeenschap. Waarom zou dat met landen die lid zijn van eenzelfde club anders zijn? Waarom zou Nederland garant moeten staan voor het geld dat onze minister van Financiën tijdelijk(?) beschikbaar stelt voor een ander land met een groot tekort? Dat gaat niet gebeuren in een normale burgermaatschappij en waarom dan wel in een Europese Unie. Het is wat anders als bijvoorbeeld het huis van mijn buurman afbrandt. We zouden dan spontaan een inzameling kunnen houden zodat het gezin tijdelijk ergens onderdak kan genieten totdat via de verzekering een nieuw onderkomen is geregeld. Zo werkt solidariteit binnen een buurtschap.

Bedelaars uit het Zuiden

Hoe durven EU-lidstaten hun tekorten uit voorgaande jaren onder het mom van saamhorigheid af te wentelen op hun buurlanden? Ik ben bereid een donatie te doen als de Vesuvius en de Etna tegelijk ontploffen en de reddingswerkers in Italië het niet aan kunnen. Onze TV-inzameling o.l.v. een tranentrekkende Linda de Mol en Robert ten Brink zou de emotie kunnen opwekken bij het volk. De gulle giften zijn uitingen van ondersteuning van een meelevend volk. In deze context zal onze minister van Financiën nooit de schatkist mogen aanwenden voor de tekorten van een land die niet zijn veroorzaakt door een ramp. Let wel, het coronavirus trof alle EU-lidstaten. De bedelaars uit het Zuiden hadden al jarenlang hun boekhouding niet voor elkaar. Een bedrijf dat failliet gaat vanwege wanbeleid verdient in Nederland geen overheidssteun. Waarom zouden we ons geld uitgeven voor het wanbeleid van nota bene een ander land. Onze tekorten lopen momenteel sneller op dan we ooit durfden dromen. Solidariteit moeten we inzetten voor de medemens in onze nabijheid. Wat heb ik er aan als ik mijn goeie geld overmaak naar een verre vriend terwijl mijn buurman via de achterdeur vraagt om broodbeleg voor zijn kinderen.