Forum voor Democratie wil de linkse partijkliek die in Nederland en Europa de macht heeft weg hebben. Prima. Maar als die wordt vervangen door een rechtse partijkliek, schieten we er niets mee op.
Forum voor Democratie heeft twee grote idealen: nationalisme en democratische vernieuwing.
Nationalisme vertaalt zich in de wens om niet-westerse immigratie stop te zetten, niet-westerse invloeden in de samenleving terug te dringen (onder andere met een “Wet Bescherming Nederlandse Waarden”) en het “zoveel mogelijk terughalen van de nationale soevereiniteit,” met name door uit de EU te vertrekken.
Democratische vernieuwing (“ons belangrijkste agendapunt”) vertaalt zich in een roep om “meer directe democratie”, zoals bindende referenda en gekozen burgemeesters.
Wat FVD verder ook te zeggen heeft over zorg, onderwijs, justitie, cultuur, milieu en andere onderwerpen, nationalisme en “meer democratie” zijn de kernwaarden van de partij.
FVD gaat ervan uit dat de fundamentele oorzaak van de problemen in onze samenleving gelegen is in de ondermijning van de nationale eenheidsstaat door een niet-democratisch “partijkartel”, dat immigratie aanmoedigt en steeds meer soevereiniteit afstaat aan de EU en andere internationale organisaties. Als we dat tij weten te keren, is het idee, dan komt het weer goed met Nederland.
Misdaadcijfers
Heeft het FVD een punt? Stel dat we vanaf nu:
- immigratie van niet-westerse personen stopzetten
- in onderwijs en cultuur de westerse cultuur bevorderen
- uit de EU stappen en
- bindende referenda en gekozen burgemeesters invoeren
lossen we daar dan onze problemen mee op?
Voor een deel wel.
Het valt niet te ontkennen dat de voortdurende immigratie een bron is van problemen (druk op de ruimte, de woningmarkt, de sociale voorzieningen, hogere misdaadcijfers). Ook leidt de komst van mensen met een andere culturele en etnische achtergrond in sommige opzichten tot een verwatering van de eigen cultuur, wat door veel Nederlanders (waar ik zelf niet bij hoor) als een bedreiging of verlies wordt ervaren.
Als je ervan uitgaat dat het land Nederland “van de Nederlanders” is, dat wil zeggen, de nazaten van hen die zich hier ooit als eersten vestigden, en die het land hebben opgebouwd, dan hebben die Nederlanders het recht om een samenleving te vormen die zij prettig vinden en de komst van vreemdelingen te beperken. Iedere gemeenschap hoort dat recht te hebben.
Als je geen recht zou hebben om dergelijke grenzen te stellen, en zelf te bepalen wie je wel en niet toelaat tot je gemeenschap, dan zou je door iedere andere groep kunnen worden overlopen en verdrongen. Het feit dat veel gemeenschappen (“minderheden”) in hun eigen landen worden vervolgd en onderdrukt, is zeker onrechtvaardig en betreurenswaardig, maar het is een probleem dat uiteindelijk in die landen zelf moet worden opgelost.
Overigens hebben Nederlanders in het verleden uiteraard in ruime mate de landeigendomsrechten van andere volkeren geschonden. Dat schept op zijn minst verplichtingen ten aanzien van die volkeren. Het zou hypocriet zijn om ons eigen verleden buiten de immigratie-discussie te plaatsen.
Het promoten van “Nederlandse” of “westerse” waarden is weer een ander verhaal. Als een gemeenschap in staat is om fysieke grenzen te stellen aan het aantal nieuwkomers, dan moet je er verder van uitgaan dat die gemeenschap in staat is om op vrijwillige basis, “spontaan”, vorm en inhoud te geven aan zijn waarden. Als waarden van bovenaf worden opgelegd, door een wet, dan zijn het geen waarden, maar onder dwang opgelegde leefregels.
Uittreding uit de EU en de eurozone zou zonder meer een zegen zijn. Het idee dat lidmaatschap van de EU goed zou zijn voor de economie is aantoonbaar onjuist. Als dat zo zou zijn, hoe kan het dat de Oost-Europese lidstaten 15 jaar na hun toetreding nog altijd aan de economische en financiële infusen liggen? Hoe kan het dat het met zoveel EU-landen, zoals Griekenland, Italië, Frankrijk, Spanje en Portugal, economisch zo slecht gaat? En hoe kan het dat landen die niet meedoen aan de euro of de EU (Denemarken, Zweden, Noorwegen, Zwitserland) economisch beter draaien?
De EU is verworden tot een gigantische parasitaire herverdelingsmachine die voor Nederlanders nadelig uitpakt en totaal oncontroleerbaar is. De EU stelt lidstaten in staat om een beroep te doen op de “solidariteit” van de anderen, zonder dat ze verantwoordelijkheid hoeven te nemen voor hun eigen handelen. De ECB steelt ook nog eens ons spaargeld en onze pensioenen door enorme hoeveelheden euro’s uit het niets te scheppen en cadeau te doen aan banken en overheden. Dit is pure diefstal waar alleen een einde aan kan komen als we de EU verlaten.
Conservatief of progressief
Het “terughalen van onze nationale soevereiniteit” en het beperken van immigratie kan dus inderdaad winst opleveren. Maar daarmee zijn nog niet alle problemen opgelost. Het zegt nog helemaal niets over hoe we om moeten gaan met allerlei vraagstukken op het gebied van: zorg, onderwijs, rechtspraak, misdaad, sociale voorzieningen, economie, financiën, milieu, defensie, buitenlands beleid, sociaal beleid, kunst en cultuur.
Het punt is dat nationalisme op zichzelf niks zegt over wat voor soort natiestaat je wilt zijn. Een natiestaat kan socialistisch zijn of liberaal, conservatief of progressief, seculier of religieus, rood, groen of blauw, hij kan hoge belastingen hebben of lage, veel vrijheid van meningsuiting of weinig, voor de NAVO zijn of tegen, veel stikstof toestaan of weinig, enzovoort.
Nationalisme is in die zin een andere grootheid dan socialisme of liberalisme of christen-democratie of andere politieke ideologieën. Die drukken allemaal een visie uit op de politieke inrichting van de samenleving. Het enige dat nationalisme zegt is dat politieke besluitvorming plaats moet vinden op nationaal niveau, of “in het belang van de natie”, maar dat zegt nog niets over wat voor besluiten moeten worden genomen.
Wat in het belang is van “de natie” of “het volk” is niet evident. Vrijheid van meningsuiting? Censuur? Vrijhandel? Protectionisme? Omvangrijke sociale voorzieningen? Spaarzame sociale voorzieningen? Gratis openbaar vervoer? Meer snelwegen?
Voor democratie geldt hetzelfde. Je kunt voorstander zijn van meer directe democratie, bindende referenda en gekozen burgemeesters, maar dat zegt nog niets over hoe je vindt dat mensen moeten stemmen over allerlei kwesties.
Je zou natuurlijk kunnen aanvoeren dat wat de meerderheid wenst of denkt, per definitie goed is. Maar dan ben je een partij zonder eigen standpunten – of met alleen vrijblijvende standpunten. Dan vind je dus ook dat meer immigratie goed is, als de meerderheid dat wenst, of dat meer integratie in de EU prima is zolang de meerderheid dat wil. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van FVD?
Liberaal tintje
Het is electoraal natuurlijk best handig om van nationalisme en directe democratie je belangrijkste agendapunten te maken, want dat biedt de nodige flexibiliteit om bij verkiezingen in te spelen op “wat de mensen willen”. Dat is het aantrekkelijke van “populisme”.
Toch zal ook de democratische nationalist of populist niet kunnen ontkomen aan een visie op wat hij of zij vindt dat de meerderheid zou moeten vinden. Je zult een keer een bepaalde kant uit moeten – linksom, rechtsom, rechtdoor – anders ben je een lege huls.
Natuurlijk snappen ze dit bij FVD ook wel en geven ze dus een bepaalde invulling aan hun democratisch nationalisme. Hoe ziet die eruit? De partij en het partijprogramma hebben zeker een liberaal tintje. FVD keert zich bijvoorbeeld (volgens de website van de partij) tegen “teveel regeltjes voor van alles en nog wat”, vindt dat “het beslag van de overheid op de economie” te groot is geworden en pleit voor “decentralisatie in zorg en onderwijs”. Ze signaleren ook dat “de inkomsten van de overheid jaar in jaar uit groeien” en vinden dat daar “een einde aan moet komen”.
Het blijkt maar weer eens: wij hebben in Nederland, in tegenstelling tot veel andere Europese landen, vrij liberale nationalisten! Gelukkig maar.
Toch is de vraag hoe diep dit liberalisme gaat. Als je de standpunten op de website doorloopt, en luistert naar wat Thierry Baudet te zeggen heeft, dan zie je dat de partij de controle toch vooral centraal bij de staat wil houden – maar dan een staat die door henzelf wordt gerund in plaats van door “links”.
FVD wil bijvoorbeeld “basisonderwijs naar Fins model”, “landelijke, centrale toetsing aan het eind van elke HBO-opleiding”, “meer aandacht voor praktijkles en ambacht in het MBO”, en dergelijke. Met betrekking tot de zorg pleiten ze voor “landelijke inkoop van geneesmiddelen”, gelijkschakeling van “voorwaarden voor thuiszorg, jeugdzorg en ouderenzorg in alle gemeenten”, een einde aan de “wildgroei van polissen”.
Wat FVD niet voorstelt is om zorg en onderwijs te bevrijden van de macht van de staat, en over te laten aan onderwijsgevers en zorgverleners zelf, zonder dat iemand zich er verder mee bemoeit.
FVD wil ook het publieke omroepstelsel overeind houden, maar eist daarbij wel “meer aandacht voor de Nederlandse taal, geschiedenis en cultuur… Meer Nederlandse cultuur op de NPO.” Ze willen dat “we weer van ons land gaan houden en trots zijn op onze gedeelde geschiedenis en toekomst! …. Wij willen al die mooie dingen die het Westen heeft voortgebracht weer onderwijzen, uitdragen en promoten.”
Wat FVD niet wil is dat we alle staatsbemoeienis en alle subsidies afschaffen in de culturele sector, zodat iedereen zelf kan bepalen wat hij wel of niet wil sponsoren. Als het aan FVD ligt, moeten linkse mensen straks belasting gaan betalen voor de verspreiding van rechtse ideeën, in plaats van, zoals nu, andersom.
Linkse mensen
Ondanks wat liberaal aandoende standpunten, vinden ze bij Forum voor Democratie dus niet dat de macht van de overheid drastisch moet worden teruggedrongen. Ze vinden vooral dat de overheid in handen moet komen van rechtse bestuurders in plaats van linkse.
Het zit er dus in dat met FVD aan de macht de linkse regentenkliek zal worden vervangen door een rechtse. Dat linkse hobby’s, zoals milieu, cultuursubsidies, ontwikkelingshulp, EU-projecten, worden vervangen door rechtse, zoals defensie, politie, landbouw en subsidies voor nationalistische cultuuruitingen. Een kleinere overheid en een liberale economie kun je dan wel vergeten.
Uiteraard gaat FVD er vanuit dat rechtse bestuurders het “beter” zullen doen dan linkse. Dat ze minder corrupt zijn, efficiënter, goede besluiten zullen nemen die in het belang zijn van de burgers, minder onzinnige regels zullen uitvaardigen.
Maar die kans lijkt me klein. Of een staat nu links of rechts is – hij zal altijd bureaucratisch zijn. Zo werkt de staat nu eenmaal.
Wat FVD negeert is dat de problemen die we hebben niet zozeer worden veroorzaakt doordat slechte linkse mensen de macht hebben, maar doordat de staat als zodanig teveel macht heeft.
Het is die macht die ervoor zorgt dat zorg, onderwijs, politie en justitie ten onder gaan aan bureaucratie, dat onze pensioenen worden uitgehold, dat ons geld voortdurend minder waard wordt, dat er corrupte elites zijn ontstaan – in cultuur, media, ontwikkelingshulp, milieu, wetenschap, financiën, het bankwezen, de industrie, de overheid – die profiteren van gunstige wetten, regels en subsidies.
Om die problemen te lijf te gaan is meer nodig dan het bevorderen van nationale soevereiniteit en directe democratie. Wat moet gebeuren is het herstellen van individuele soevereiniteit. We hebben niet meer democratie nodig, maar meer daadwerkelijke zeggenschap over ons eigen leven.
Nationale trots
FVD wil “al die mooie dingen die het Westen heeft voortgebracht weer onderwijzen, uitdragen en promoten.”
Goed plan. Maar wat zijn al die “mooie dingen”?
“Het westen” heeft het communisme voortgebracht, het socialisme, het nazisme, het fascisme, het kolonialisme. Zijn dat mooie dingen?
Zo niet, wat dan wel? Nationale trots? Is dat uniek aan “het westen”?
Volgens mij is het werkelijk unieke aan “het westen” – dat wat het westen het westen maakt – en waar FVD weinig woorden aan vuil maakt – het idee van individuele vrijheid en individuele rechten, inclusief het recht op particulier eigendom.
In Europa is het idee geboren (wellicht mede dankzij het Christendom, dat is een discussie voor een ander moment) dat ieder individu gelijkwaardig is, en vrij hoort te zijn om zijn of haar eigen leven te leiden en recht heeft op de vruchten van zijn of haar arbeid. Liberalisme, in de klassieke zin van het woord.
Dat liberalisme is bepaald niet consequent in de praktijk gebracht, maar daar waar het enigszins wortel schoot, zoals in Nederland, heeft het geleid tot een geest van onafhankelijkheid en ondernemerschap, het ontstaan van burgerschap, een kennisrevolutie, een Industriële Revolutie. Dit heeft ervoor gezorgd dat “het westen” de wereld wist te transformeren.
Het is dat deel van de westerse “traditie” waar onze welvaart en vrijheid op rust – en de welvaart en vrijheid in de rest van de wereld, want liberalisme kan overal opbloeien, dat heeft niets met ras of cultuur te maken.
Het is deze liberale traditie die nu wordt bedreigd – door allerlei vormen van socialisme, cultuurmarxisme, fascisme, fascistisch nationalisme, godsdienstfanatisme en ordinaire machtswellust. Het is deze bedreiging die we moeten bestrijden.
Als de natiestaat van het FVD dat gevecht wil aangaan, voor individuele vrijheid, dan teken ik daar voor. Maar ik zie het nog niet gebeuren.