Indignatie redactie 
U-president Charles Michel heeft zich niet geliefd gemaakt bij Angela Merkel en Mark Rutte. Tijdens de presentatie van Michels’ Europese meerjarenbegroting kreeg hij de wind van voren. Volgens Rutte moet er nog veel werk worden verzet, vanuit Berlijn spraken ze zelfs van ‘een stap terug’ en ‘grote vergissingen’.
Volgens Michel moet de Europese Unie de komende 7 jaar meer dan een miljard euro verdelen over de 27 lidstaten. Grote donateurs als Nederland en Duitsland zijn het daar niet mee eens en eisen dat de financiële bijdragen vanuit Europese landen eerlijk worden verdeeld. In een poging om deze landen te paaien probeerde Michel ze over de brug te krijgen door deze lidstaten uitzicht te geven op gedeeltelijk behoud van hun korting op betalingen aan de EU.
The Netherlands believes the EU needs to focus less on traditional areas like agriculture and more on the major challenges of our time, like climate change and migration. Member states’ positions are still far apart so there’s lots of work to be done.
— Mark Rutte (@MinPres) February 14, 2020
Vandaag wagen de Europese regeringsleiders zich in Brussel aan een gevecht over een kleine 1100 miljard euro. De volgende meerjarenbegroting die loopt van 2021 tot 2027. Klein probleempje, de Britten zijn foetsie en dus ook de tien miljard die ze jaarlijks netto bijdroegen. Oftewel 70 miljard over zeven jaar.
Geld waar de ontvangende landen mooi weer van konden spelen en dat willen ze blijven doen. Maar niet als het aan de ‘zuinige vier’ ligt, Nederland voorop en dan Oostenrijk, Zweden en Denemarken. Allemaal flinke netto-betalers. Duitsland is het daar wel mee eens maar durft niet echt een harde positie in te nemen.
Volgens de ‘zuinige vier’, ofwel de 1%-club is een afdracht van 1% van het bbp van de lidstaten wel voldoende, dat was bij de vorige begroting met 28 landen ook zo. Een kleinere club, 27 landen, moet het met minder doen, zo vinden ze onder aanvoering van onze premier Mark Rutte. Dan maar bezuinigen op de landbouwuitgaven structuurfondsen voor arme regio’s.
Het Europarlement zien de EU veel megalomaner en denkt aan 1,3% van het bbp om allemaal leuke dingen te kunnen doen. De Commissie snapte dat zoiets er nooit in gaat en ging op 1,11% zitten. De vorige EU-voorzitter Finland stelde 1,07 voor.
Europees president Charles Michel opent nu de discussie door op 1,074% te gaan zitten. Het lijkt geneuzel achter de komma, maar het gaat over zeven jaren gerekend over miljarden. En Nederland, Zweden en Denemarken hebben in het verleden een korting op hun afdrachten bedongen, een korting die Michel nu wil afbouwen.
Het is zonneklaar dat over dit begrotingsgevecht het laatste woord nog niet is gezegd. Dergelijke onderhandelingen gaan tot diep in de nacht, elke regeringsleider wil thuiskomen met de boodschap dat hij de anderen het vel over de oren heeft getrokken. En vaak zijn meerdere sessies nodig.
Tegelijk is het duidelijk dat de buitenwereld verandert en dat de EU mee moet veranderen. Zaken als het bewaken van de buitengrenzen, vluchtelingenbeleid, klimaat, innovatie en een geloofwaardige eigen defensie zijn veel belangrijker geworden. Belangrijker dan de eindeloze subsidies aan de landbouw die haaks staan op het nieuwe Europese milieubeleid.
Er zal ongetwijfeld fiks worden gediscussieerd dat de vonken er van afvliegen. De uitkomst is al uit te tekenen, er komt een akkoord, iedereen schikt wat in en het Europarlement slikt het compromis morrend.
De ‘zuinige vier’ laten hun 1%-eis vallen maar bereiken dat hun korting niet zo snel wordt afgebouwd. Een Europees te heffen belasting op plastic brengt ook nog wat geld in het laatje.
Alleen als betaalmeester Duitsland de voortrekkersrol van Nederland had overgenomen en de hand op de knip had gelegd, was er wat te verdienen geweest. Maar in Duitsland is momenteel een strijd om de macht losgebrand en bondskanselier Merkel wil voorlopig haar rol als bindende en verzoenende kracht in Europa niet prijsgeven.
En belangrijker dan het miljardengevecht is de vraag of de regeringsleiders er echt in slagen fundamenteel andere accenten in het uitgavenpatroon van de EU te leggen.
