Lang voordat de coronaviruspandemie uitbrak, waren velen al tot de conclusie gekomen dat er een nieuwe wereld werd geboren, dat het Atlantische Front op instorten stond en dat de wereld zich steeds meer op China en het Oosten, de nieuw centrum van mensheid, productie en welvaart.
Het Amerikaanse imperialisme is een van de meest dodelijke en snode structuren van de politieke organisatie in de geschiedenis gebleken, waarbij de agressieve geopolitieke acties van Washington tot het lijden van onnoemelijke miljoenen hebben geleid.
De huidige Covid-19-pandemie kost niet alleen levens, maar vernietigt ook de pijlers van het neoliberale systeem.
De economieën van de imperialistische landen stagneren, krimpen en gaan snel naar de rand van een ineenstorting.
De afgelopen 15 jaar heeft de mensheid het neoliberale beleid van dit mondiale imperialistische systeem besproken en besproken, maar de zaken zijn nu veel duidelijker geworden.
Het neoliberalisme omvatte aanhoudende aanvallen op de socialezekerheids- en gezondheidszorgsectoren van regeringen in tal van Europese hoofdsteden gedurende de jaren 2000. De financiële crisis van 2008 was een enorme klap voor het kapitalisme, maar was niet genoeg om te voorkomen dat de heersende klasse herstelde en zelfs de economische gevolgen gebruikte om te knijpen meer geld uit de mensen. Terwijl economieën over de hele wereld werden getroffen, waren het de westerse landen die de grootste klap kregen.
2008: HET EINDE VAN EEN ERA
We herinneren ons allemaal Nicolas Sarkozy, de president van Frankrijk. Sarkozy was een Atlanticist bij uitstek en een voorvechter van het neoliberalisme die Frankrijk in een kleine wagen veranderde om achter de locomotief van Washington te worden gesleept. Toen de financiële crisis van 2008 uitbrak, was Sarkozy een eerstejaars president die slechts vier maanden regeerde. Een jaar na de crisis, in augustus 2009, hield hij een zeer interessante toespraak op de Ambassadors ‘Conference, waar hij de VS bekritiseerde omdat ze de Lehman Brothers Bank failliet zagen gaan zonder iets te doen. Hij somde de gevolgen van de crisis op door te zeggen dat het tijdperk van ongestoorde globalisering voorbij was:
“Op die dag zag de wereld dat eindeloze deregulering en een blind vertrouwen in het verantwoordelijkheidsgevoel van financiële spelers hadden geleid tot wijdverbreide onverantwoordelijkheid veroorzaakt door de onweerstaanbare verlokking van snelle winsten.
Op die dag zag de wereld dat een bepaalde vorm van kapitalisme gebaseerd op speculatie en onbeperkte concurrentie tussen geldmarkten de reële economie met de dood bedreigde.
Die dag markeerde het einde van een soort globalisering waarin marktspelers hun eigen wet oplegden, waarin alles onderhevig was aan speculatie, waarbij de prijs van olie of tarwe, net als aandelen, binnen enkele maanden kon verdubbelen of verdrievoudigen voordat deze instortte .
Op die dag stonden naties alleen, geconfronteerd met hun verantwoordelijkheden. Alleen zij konden de paniek stoppen, het vertrouwen herstellen…. de crisis betekende het einde van een tijdperk. ‘
HET WAS ALLES EEN SPROOKJE
Deze crisis was een crisis van de Amerikaanse globalisering en het neoliberalisme, waarvan de vertegenwoordigers probeerden de last van de crisis volledig op de arbeidersklasse te drukken. De kosten van de economische crisis werden doorberekend aan de arbeidersklasse die al een tekort aan brood had, vervreemd was van haar sociale rechten en haar pensioen, onderwijs en gezondheidszorg verloor.
De heersende klasse voerde een pro-hegemoniebeleid als uitweg uit deze crisis. De opvolger van president Hollande zette zijn imperialistische aanvallen voort, waaronder enkele Afrikaanse landen voor de Libische en Syrische interventies die Sarkozy ondanks ‘bezuinigingen’ het geld had gevonden om te financieren. Emmanuel Macron, een soort mix van deze twee, zet de traditie voort van het met geweld opleggen van neoliberale maatregelen. De Yellow Vests Movement is de woordvoerder geworden van de lagere klasse in Frankrijk, die zo’n zware last niet meer kon dragen, en die de leidende kracht is geworden in de strijd tegen het regime van Macron. Hierna leidden de vakbonden massale demonstraties tegen pensioenhervormingen en begonnen de nationale stakingen.
Frankrijk bevond zich in deze tumultueuze situatie toen het werd getroffen door de coronaviruspandemie. Als gevolg van neoliberale bezuinigingen was de uitrusting voor de strijd tegen de pandemie echter vervallen, waren de voorraden uitgeput en was het aantal personeelsleden verminderd.
HET WESTEN NA DE PANDEMIC
Een Franse minister lekte naar de krant Le Parisien dat Macron een aantal voorbereidingen had getroffen voor de postpandemische periode, er een team voor had gevormd en dat het team zelfs de tekst van Macron’s postpandemische toespraak had voorbereid voor de Bastille-dag.
Volgens Le Parisien zal de toespraak een verklaring zijn van landelijke quarantaine en eindigen met de verklaring dat ‘een nieuw tijdperk begint’. De bovengenoemde toespraak zou het volgende bevatten:
“Bescherming van de verzorgingsstaat en de economie, bestrijding van sociale ongelijkheid, vergroting van de koopkracht van de consument, opbouw van een ecologische” groene overeenkomst “en de dringende modernisering van de gezondheidszorg”, zich afkerend van zijn imago als “president van de rijken”. Toen ik dit las, werd ik sterk herinnerd aan de toespraak van Sarkozy in 2009.
De meerderheid is van mening dat er na deze pandemie een andere wereld zal zijn, maar het zou naïef zijn om te denken dat het Westen vreedzaam zal overgaan in deze nieuwe sociale structuur of zou verwachten dat een dergelijke transformatie zou worden getolereerd door acolieten van het neoliberalisme zoals Macron, Merkel en Trump. In het opkomende nieuwe tijdperk zullen de macht van de staat en het bereik van openbare diensten een grote vlucht nemen – maar dit zal alleen worden bereikt door de actieve strijd van het volk, niet door de genade van neoliberale leiders.
Het kapitalisme zal waarschijnlijk nog wel een tijdje kunnen overleven, althans voor zover het zich kan ontdoen van zijn neoliberale oriëntatie … maar recente ontwikkelingen in de wereld hebben duidelijk gemaakt dat de tijd van dit systeem opraakt.