Geweld is geweld

Nee, het is geweld. Koppel het niet aan een veronderstelde motivatie. Iemand trekt een Palestijnse vlag van de gevel. Maakt niet uit wie dat doet, of hoe dat gemotiveerd is. Als we toestaan dat burgers hun sympathie betuigen voor een land of bevolkingsgroep elders in de wereld door een vlag uit te hangen van dat land, of die bevolkingsgroep, dan is het strafbaar om die vlag van de gevel te trekken.

Geweld  In de burelen van de PVV hing in het begin een meer dan levensgrote vlag van Israël aan de wand. Als dat niet indruist tegen de wetten in ons land, dat een partij op zo’n overtuigende wijze bekend maakt dat het primair de belangen van Israël verdedigt, dan laat je die vlag hangen. Dat Nederlandse politici de belangen van een ander land dan Nederland voor laten gaan is ‘van de pot gerukt’ als u het mij vraagt, maar als we dat verbieden, kunnen ze in ‘Den Haag’ nagenoeg allemaal hun biezen pakken met hun ‘Project Oekraïne’. Nog los van al die lui die er geen geheim van maken ‘Atlantici’ te zijn, of hun hart aan von der Leyen en haar Commissarissen te hebben verpand.

Zelfde verhaal voor vlaggen van voetbalclubs. Het mag jouw club niet zijn, maar blijf er met je fikken vanaf! Daar begon het mis te gaan, vele decennia geleden. ‘Voetbalgeweld’. Nee. Geweld. ‘Voetbalvandalisme’. Nee. Vandalisme. Ik begrijp waarom een socioloog, of psycholoog, die wil doorgronden wat de dader bezielde, zich concentreert op de context, maar die mensen horen niet thuis in een rechtbank. Zij adviseren bestuurders die verantwoordelijk zijn voor het beleid, in de hoop strafbare feiten te voorkomen. Als hun adviezen kant noch wal raken, en het giert volkomen uit de klauw, doet dat niks af aan het strafbare feit. Zelfde argument waar bestuurders adviezen naast zich neerleggen, en hun eigen plan trekken. De dader blijft verantwoordelijk.

De adviseurs en bestuurders dragen, als het goed is, een eigen verantwoordelijkheid, die in mijn optiek véél meer aandacht verdient. Hoofdelijke aansprakelijkheid. Niet functionele verantwoordelijkheid. Meneer of mevrouw is verdachte. Geen getuige. Geen expert. U en ik hebben een mening, en we zijn scheutig met adviezen. ‘Ze moeten dat zooitje opknopen!’ ‘Het zijn schatten van kinderen!’

Zal allemaal wel, maar het gedrag was binnen de wet, of erbuiten. Die burgemeester maakte er een zooitje van, of hij, of zij, kon niet meer doen. Die adviseur gaf kraakheldere adviezen, of het was labberdekakkerig graaiwerk. De adviezen werden opgevolgd, of niet. En als de ontsporingen die eruit voortvloeiden, of niet werden voorkomen, voldoende serieus zijn, dan ook hoofdelijk dagvaarden. Niet anders dan de feitelijke dader(s).

Frits Wester mocht dinsdag zijn licht laten schijnen over een rechtszaak tegen Shell, waarbij een ‘lagere rechter’ de aanklacht had toegewezen. Nu diende de zaak in hoger beroep. Daar volgde vrijspraak. Wester zei dat als bestuurders geen beleid maakten, de rechter op hun stoel plaatsnam. Welja joh! Ik verwijt Wester niks, want die vertelt het hier alleen maar zoals het is. Maar neem mij niet kwalijk! Een rechter spreekt recht. Is er geen wet die het gedrag strafbaar maakt, dan volgt vrijspraak.

Gaat een rechter zelf op de stoel van de wetgever zitten, dan volgt een aanklacht tegen de rechter die een potje maakt van het hele fundament onder de rechtsstaat. Vrijspraak in hoger beroep is in feite zo’n aanklacht, tenzij in hoger beroep nieuwe feiten aan het licht komen. Zo niet, dan was het pure werkverschaffing voor juristen, en zeker waar een aantal van hen wordt betaald met publiek geld, dienen we daar als burgers niet lichtvaardig over te oordelen.

Zeker, het is waar dat politici links en rechts gemakzuchtig allerlei populistische intentieverklaringen ondertekenen, om hun achterban stroop om de mond te smeren, waarbij ze ‘Victorie!’ kraaien, omdat er ‘heldere doelen’ zijn gesteld die overeenkomen met wat hun achterban eist. Om het vervolgens beleidsmatig compleet af te laten weten. Dagvaarden! Niet de opvolgers, maar die charlatans die het op zijn beloop lieten, en er hun opvolgers mee opzadelden. En nee, onder géén beding dan maar een rechter vragen om dat beleid af te dwingen! De *beuk* erin! Jouw handtekening, jouw verantwoordelijkheid, jij bent aansprakelijk. Dagvaarden!

In mijn schets van hoe het hoort toe te gaan in een rechtsstaat, staan de rechters aan de kant van het volk. Aan de kant van de belastingbetaler. Aan de kant van degenen die hun salaris betalen. Hoe lastig kan het zijn? En is de wet niet duidelijk, dan volgt eveneens vrijspraak. We hebben 225 volksvertegenwoordigers, plus een vakinhoudelijke regering (is het idee), ondersteund door een bizar groot waterhoofd vol met ambtenaren die geacht worden expert te zijn.

Hoe lastig kan het dan zijn om klip-en-klaar op papier te zetten wat wél, en wat niet mag? Niet stelen, niet moorden, niet plunderen, geen vandalisme, en geen geweld gebruiken. Behoudens in evidente hoge nood. Zelfverdediging. Of je dreigt dood te gaan van de honger. En als het niet eenvoudig is, is het niet geschikt voor wetgeving. ‘Haat’? Subjectief. De daad is objectief. Niet de motivatie. Klaar. Volgende.

Het leven is niet simpel, maar de wetgeving hoort dat wel te zijn. ‘Regelgeving’, bouwkundige voorschriften ten behoeve van de veiligheid, toezicht op de kwaliteit van voedsel en waren, et cetera, staat hier buiten. Dat kun je overlaten aan een stel vakinhoudelijk sterke ambtenaren zonder banden met bedrijven waar ze op toe moeten zien, die dat beleid vormgeven op grond van heldere richtlijnen. Trump’s voorstel, om iedereen die in een controlerende rol bij de overheid werkt, of bij een veiligheidsdienst, danwel defensie, te verbieden om over te stappen naar bedrijven, totdat zeven jaar verstreken zijn sinds ze die functie bij de overheid verlieten, moeten we in Europa ook invoeren. Klaar met die draaideur!