Het psychische leed van ouderen en de frequentie van zelfmoorden nemen toe tijdens lockdown.
“Binnenkort kent iedereen wel iemand die als gevolg van de maatregelen is overleden of ernstig ziek is geworden.”
Verbod op het belangrijkste middel tegen zelfmoord
Als professionele psychiater is de auteur gewend aan crisissituaties met mensen in nood. Het meest genezende medicijn dat de natuur in zo’n existentiële behoefte voorziet, is de kracht van menselijke nabijheid en natuurlijke, authentieke ontmoeting. Als de ziel wordt aangeraakt door een andere persoon, komt een overactief stresshormoonsysteem tot rust, ons bindhormoon, oxytocine, komt vrij. Het fenomeen dat lichaamsreacties, zelfs bij comateuze patiënten, veranderen wanneer een bekende stem in de buurt is, is significant.
Menselijke relaties zijn het sterkste middel tegen suïcidale intenties en hebben daarom een hoge prioriteit bij crisisbehandeling. Praten met iemand die open en authentiek luistert en wiens gezicht en gezichtsuitdrukking te zien is, verlicht tal van klachten. Het kalmeert niet alleen nervositeit, creëert verbondenheid en vertrouwen, maar kan ook hoge bloeddruk verlagen en maagpijn laten verdwijnen. Na tien jaar werk in de psychiatrie ken ik geen effectievere middelen dan menselijke nabijheid.
Des te verbazingwekkender is dat gezondheidsschade door isolatie, contactbeperkingen en onleesbare gezichten niet worden besproken. Volgens alle aannames leiden ze tot een groot aantal niet-gemelde gevallen van ziekten en vroegtijdige sterfgevallen.
Iedereen die een paar dagen ziek in bed ligt, kent de bron van kracht van een verzorger in de buurt. Hoeveel mensen met Covid-19 hun zin in het leven op de intensive care-afdelingen verloren omdat hun contact met familieleden werd geweigerd, wordt niet in cijfers weergegeven. Eenzame oude mensen, bange en verwarde zieke mensen zijn afhankelijk van hechte, menselijke relaties, net als baby’s van moederlijke genegenheid van hun verzorger. Anders lopen ze schade op – bij oudere mensen is dat niet anders.
Het aantal traumagerelateerde ziekten en depressies als gevolg van behandeling op een intensive care-afdeling was al hoog vóór Corona. Deze stresseffecten zijn gekoppeld aan een groot aantal secundaire ziekten en een verkorte levensverwachting.
Het is een taboeonderwerp dat de “machinegeneeskunde”, volgens prof. Christian Schubert, mensen van de dood redt, maar hen met nieuwe problemen belast als de sociale en psychologische kant buiten beschouwing wordt gelaten.
Ons systeem reageert op echte, fysiek toegebrachte pijn op dezelfde manier als op emotionele pijn die we klassiek voelen als we eenzaamheid en sociale uitsluiting ervaren (1).
In het lichaam wordt mentale stress direct vertaald in pathogene processen (2, 3, 4).
De omvang van vroege ziekten en sterfgevallen op middellange tot lange termijn als gevolg van de huidige traumatisering en psychologische stress is waarschijnlijk immens. In dit artikel beperkt de auteur zich tot het onderwerp zelfmoorden op oudere leeftijd – precies de groep mensen die, paradoxaal genoeg, nieuwe risicofactoren voor zelfmoord hebben gekregen om hen op deze manier te beschermen.
Fysieke en psychologische verandering door isolatie
De ervaring van eenzaamheid is aanzienlijk toegenomen tijdens de pandemie (5). Het of het verlangen naar sociaal contact activeert dezelfde hersenregio’s als honger (6). De emotionele pijn uit isolatie wordt in dezelfde hersengebieden verwerkt als echte fysieke pijn (7). Sociale interactie en menselijke nabijheid zijn ons levenselixer – zonder hen is er geen overleving en is geen menselijke evolutie mogelijk. Ze kunnen niet worden vervangen door een kunstmatige intelligentie-robot of computer waarmee we momenteel worden uitgelokt.
Sociale stress, zoals isolatie, veroorzaakt een verscheidenheid aan veranderingen in het lichaam. De daarmee samenhangende veranderingen in het stresshormoonsysteem leiden tot stoornissen van de hormoonas en het zenuwstelsel, en verder tot een verzwakking van het immuunsysteem met verhoogde vatbaarheid voor infecties (8). Quarantaine heeft bijvoorbeeld zeer negatieve gevolgen voor onze geestelijke gezondheid (9, 10).
Oxytocine, het beschermende hormoon van ons lichaam tegen stress, vermindert angstgevoelens en schept zelfvertrouwen. Een gevoel van verbondenheid en welzijn ontstaat als de ideale tegenhanger van angst, ons immuunsysteem wordt versterkt. Dit bindingshormoon komt vrij door aanraking en het aangaan van relaties. Precies de behoefte aan deze obligatie wordt geactiveerd in crisissituaties. Dit geeft een gevoel van overleving: we zoeken instinctief bescherming bij verzorgers en de kudde. Als deze fundamentele menselijke behoefte wordt onderdrukt, bijvoorbeeld door quarantaine, terwijl we tegelijkertijd onze copingstrategieën overbelasten, leidt dit onvermijdelijk tot symptomen en ziekte.
Eenzaamheid en het ervaren van vervreemding, bijvoorbeeld door het dragen van maskers en contactbeperkingen, leiden tot een overactivering van het stresshormoonsysteem, verzwakking van het immuunsysteem en verstoring van het functioneren van de hersenen en verstoringen van het hormonale evenwicht.
Dit wordt in verband gebracht met vroegtijdige ziekte en overlijden, onder meer door beroertes of hartaanvallen, gastro-intestinale ziekten, longziekten, auto-immuunziekten en verlies van kwaliteit van leven door psychische secundaire ziekten, met name depressie. Eenzaamheid is ook een van de belangrijkste risicofactoren voor zelfmoord bij ouderen.
Vooral bij voorheen kwetsbare groepen kunnen deze nieuwe lasten neerwaartse spiralen van depressie, angst, wanhoop, gevoelens van zinloosheid, verdovende middelen met verslavende middelen, gevoelens van schaamte, schuldgevoelens, controleverlies en machteloosheid veroorzaken en het risico op vroegtijdig overlijden vergroten. Gestreste mensen trekken zich terug en slagen er door ziekte niet in om actief hulp en contacten te zoeken. Zeker als deze door de samenleving ongewenst zijn en soms worden bestraft met verontwaardiging of onbegrip of angst van de zijde van nabestaanden.
Zwijgen over een onderwerp en een last zal het probleem niet oplossen.
Alarmerende situatie voor oude mensen
Ouderen die wekenlang in quarantaine in hun verpleeghuiskamer verblijven en geen menselijk contact hebben, wier non-verbale communicatie bemoeilijkt wordt door het gebrek aan gezichtsherkenning van de drager van het masker, betalen de hoge prijs van een hele generatie. Deze irritatie bij het aangaan van relaties veroorzaakt drastische stress voor het hele lichaam-ziel-geest-systeem en dus de gezondheid.
Wanneer oudere mensen niet meer goed kunnen horen en hun gezicht niet meer kunnen zien, is de kans groter dat ze verward en angstig worden, wat op zijn beurt het risico op voortijdige mentale, psychologische en fysieke achteruitgang vergroot. Als er geen naaste zorgverleners zijn, ontstaat er een gevoel van desoriëntatie. Ze lijden aan het gevoel van controleverlies, overgeleverd zijn koud en zinloos te zijn, wat vaak leidt tot doodswensen, een ‘innerlijk opgeven’ of actieve zelfmoord.
Het is niet voor niets dat isolatie een martelmethode is die opzettelijk in het leger wordt gebruikt (11). Mensen verwelken in eenzaamheid. Zelfmoorden spelen hier waarschijnlijk een onderschatte rol.
Psychiatrische medewerkers weten dat vooral degenen die gevaar lopen, van wie niets wordt gehoord en die verdrinken in de lawaaierige drukte, een bijzonder risico lopen. Het zijn degenen die zich terugtrekken, anderen niet tot last willen zijn en daarom overbodig lijken, niets eisen en vaak op een nederige en eenzame manier ongemerkt hun weg naar de dood kiezen. Dit zou voor een groot deel kunnen worden voorkomen als risicopersonen toegang zouden krijgen tot een actief sociaal netwerk: tot menselijke ontmoetingen waarin nabijheid, warmte en een open oor voor zorgen en behoeften weer mogelijk zijn.
Effectieve zelfmoordpreventie omvat bijvoorbeeld laagdrempelige behandelingsmogelijkheden. Door de regelgeving waren deze voor velen niet meer beschikbaar. De vroege opsporing van het risico op zelfmoord en psychische aandoeningen wordt ook collectief onderdrukt in een “virusgevecht”. Een ander punt van zelfmoordpreventie is destigmatisering en een sociaal klimaat waarin het zelfmoordprobleem wordt waargenomen en serieus wordt genomen. Het tegenovergestelde is gebeurd: ten koste van de zwaksten – degenen die lijden onder de maatregelen – werden beelden van de vijand gecreëerd, waardoor taboes en agressie werden bevorderd.
Openbaar over zelfmoorden
Volgens schattingen van de Wereldgezondheidsorganisatie worden bij elke zelfmoord meer dan zes mensen getroffen. Er is geen onderzoek gedaan naar het sterftecijfer van deze groep die niet sterft aan Covid-19, maar aan de gevolgen van de virusbestrijdingsmaatregelen. En hoeveel de nabestaanden lijden.
“… vooral oudere mensen die aan eenzaamheid lijden, worden vaak niet gezien. Omdat hun sociale netwerk meestal vrij klein is en de contacten en ontmoetingsmogelijkheden ter plaatse tijdens de pandemie uiterst beperkt zijn. Daarom is het zo belangrijk dat ieder van ons waakzaam blijft en ouderen niet vergeet, bijvoorbeeld in de buurt of onder vrienden ”, zei federale seniorenminister Franziska Giffey in een persbericht, waarin hij het gevoel van eenzaamheid tijdens de pandemie beschrijft ( 12).
In 2019 verscheen een artikel van Susanne Donner over zelfmoordpreventie met de titel “Dem Tod zu nah” in de Süddeutsche Zeitung , waarin verslag werd uitgebracht over dit onderdrukte schaduwgebied (13). Schandalige berichtgeving over zelfmoorden wordt vermeden om imitatie te voorkomen – het zogenaamde Werther-effect. Aan de andere kant zijn taboes en specifieke probleembenoeming nodig om in de eerste plaats een warrige situatie en degenen die risico lopen te herkennen, draagstructuren te creëren en getroffenen effectieve ondersteuning te kunnen bieden.
Het artikel beschreef het feit dat het risico op zelfmoord toeneemt met de leeftijd. “Senioren ouder dan 70 jaar” lopen een bijzonder risico “zelfmoord te plegen, vooral mannen. (…) Vanaf 90 is het tarief zelfs vijf tot zes keer zo hoog (als bij jongeren). Volgens studies lopen vooral de zeer oude mensen het risico op zelfmoord als ze meerdere ziekten hebben. Het is niet de ernst van de ziekte die doorslaggevend is, maar hoezeer deze als mentaal stressvol wordt ervaren ”(14).
Hier komen we bij het emotionele evaluatieproces. Dit is vaak relevanter en doorslaggevender voor actie dan de objectieve ernst van de ziekte. Als men zich bijvoorbeeld alleen vanuit een eenzijdig mechanistisch perspectief concentreert op testwaarden, riskeert men een wezenlijk aspect over het hoofd te zien: de mentale toestand – of iemand het intern opgeeft – heeft een doorslaggevende invloed op ziekte- en herstelprocessen.
Officiële cijfers over mentale stress tijdens de crisis
Studies tonen een dramatische toename aan van negatieve psychologische reacties die verband houden met isolatie, zoals angst, eenzaamheid, slapeloosheid, woede en verhoogde stress (15).
De ernstige toename van psychische aandoeningen tijdens de corona-inperkingsmaatregelen wordt als zeker beschouwd (16, 17, 18). In een actueel landelijk onderzoek door pronova BKK was er een ernstige toename van angststoornissen, depressie, uitgesproken reacties op stressvolle gebeurtenissen en een toename van klachten als vermoeidheid, uitputting, psycho-vegetatieve symptomen, zoals pijn (19). In ruil met collega’s kan men horen van een exorbitante toename van psychiatrische crisisinterventies, een dramatische verslechtering van de klinische beelden en helaas ook voltooide zelfmoorden.
Zelfmoorden
Tot aan de pandemie waren er in Duitsland 10.000 zelfmoorden per jaar: meer dan mensen die omkwamen in het verkeer, drugs en aids. Jaarlijks waren er in Duitsland ongeveer 100.000 zelfmoordpogingen (20). Volgens de WHO zijn meer dan zes andere mensen getroffen door zelfmoord.
De meeste zelfmoorden vinden plaats op basis van een psychiatrische ziekte (21). Ongeveer 10 tot 20 procent van de mensen met een depressie maakt een einde aan hun leven. De depressiecijfers zijn tijdens de crisis aanzienlijk gestegen. Verrassend genoeg zijn er geen cijfers over zelfmoorden.
Bijna 30 procent van de Duitsers – 17,8 miljoen – leed aan een psychiatrische ziekte vóór de gevolgen van de crisis, waarvan amper 20 procent hulp zocht (22).
Dit komt misschien niet in de laatste plaats doordat psychische aandoeningen en afwijkingen van het “norm” voorgeschreven functioneren in onze prestatiemaatschappij nog steeds als stigmatiserend worden ervaren en er een gebrek aan ruimte en tijd is voor echte ontmoetingen.
In Duitsland behoren psychische aandoeningen, na hart- en vaatziekten, kanker en aandoeningen van het bewegingsapparaat, tot de vier belangrijkste oorzaken van het verlies van gezonde levensjaren. De meest voorkomende ziekten zijn angststoornissen, depressie en alcohol- en drugsverslaving (23).
Kritieke externe gebeurtenissen zijn vaak de triggerfactoren voor zelfmoord. Het is niet ongebruikelijk dat de getroffenen zelfmoord zien als het laatste redmiddel wanneer de opties worden beperkt.
Veel sterfgevallen kunnen worden voorkomen door deel uit te maken van een sociaal netwerk en psychische klachten tijdig te behandelen. Tijdens de pandemische maatregelen worden gespecialiseerde eenheden kritisch overrompeld en krijgen veel zieke mensen geen hulp.
Degenen die risico lopen en niet hardop schreeuwen, worden over het hoofd gezien – buitengewoon verwoestend voor gespecialiseerd personeel.
Om onbegrijpelijke redenen blokkeert de federale overheid ook de uitbreiding van behandelplaatsen – er is slechts een beperkt aantal therapieplaatsen dat niet kan worden uitgebreid, ondanks het feit dat er een gestage toename is van psychiatrische ziekten, ziekteverzuim om psychologische redenen en wachttijden. tijden van wel zes maanden heel goed.
De gevolgen van eenzijdige troubleshooting houden ons altijd bij. Daarom los je problemen niet op door enerzijds activisme en de andere kant op te kijken, maar alleen door alle gebieden moedig onder ogen te zien, inclusief het pijnlijke en taboe en je eigen blinde vlekken.
Wat te doen?
Net zoals een bevolking de zwaksten behandelt, hoeveel waarde en respect ze eraan hecht, zegt het veel over haar eigen volwassenheidsniveau.
“De beste plek om iets aan eenzaamheid te doen, is waar mensen wonen en leven: in lokale gemeenschappen. De gemeenschappen zijn even belangrijke bondgenoten als verenigingen en organisaties die zich bezighouden met vrijwilligerswerk. Regelmatige uitwisseling zou moeten bijdragen tot een stabiliserend en bindend karakter van biedingen ”, aldus een verklaring van Franziska Giffey (24).
Giffey beschrijft hier belangrijke elementen van goede zelfmoordpreventie. Het is ook belangrijk om ze openlijk aan te spreken en manieren te tonen om contact te leggen, bijvoorbeeld via telefonische counseling, maar ook bijeenkomsten, samenwerkingsverbanden en integratie in een sociale structuur. De gezondheid wordt versterkt door een relatie met een andere persoon als een medelevend wezen en niet alleen als een potentiële virusdrager.
Als een deel van de gezondheidsuitgaven zou vloeien in het vergroten van het aantal werknemers en het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in verpleeg- en gezondheidsberoepen, in het creëren van kansen voor zwakke gemarginaliseerde groepen om mensen te ontmoeten, zouden op de lange termijn mensenlevens kunnen worden gered en de kwaliteit van leven. van een brede massa zou kunnen worden bevorderd. Zodat er een leven is dat het waard is om voor te overleven.
Volgens studies leidt een harde lockdown niet tot een vermindering van het aantal sterfgevallen of het aantal zwaar getroffen mensen (25, 26). Ze moeten worden geholpen: elke dode is er een te veel.
Desalniettemin lijkt vanuit een psychodynamisch oogpunt “steeds meer van hetzelfde” in relatie tot de vergelijking van de werkelijkheid een rigide, inflexibel-compulsief permanent actionisme. Dit vertegenwoordigt een regressief, kinderlijk coping-mechanisme.Een volwassen, volwassen benadering zou een gedifferentieerde en holistische benadering volgen.
Volgens de studie van John PA Ioannidis kan het aantal infecties ook worden verminderd met minder beperkende interventies.
Alleen omdat de meerderheid zich aan een overtuiging vastklampt, betekent niet noodzakelijk dat het juist is.
Een voorbeeld hiervan is het concept van zwarte pedagogiek, dat populair was na de Tweede Wereldoorlog en tot eind jaren zeventig, in de educatieve gids van Johanna Haarer, een nationaal-socialistische arts die opvoedingsmethoden propageerde die tegenwoordig geclassificeerd kunnen worden. onder “kindermishandeling”. Generaties onzekere moeders hebben de aanbevelingen geïmplementeerd in de blinde overtuiging dat de deskundige al weet wat goed is.
Neem bij psychische stress zo snel mogelijk contact op met uw huisarts, een psychiatrisch specialistenpraktijk of een psychotherapeut. Een plaats voor psychotherapie is online te vinden, bijvoorbeeld op de homepage van de Duitse Vereniging voor Psychotherapeuten . De zorgverzekeraar kan u ook helpen bij het vinden van psychologische ondersteuning.
Het gebruik van alcohol of drugs moet worden vermeden om met stress om te gaan.
Vaak zijn laagdrempelige telefonische aanbiedingen en crisisinterventiecentra een goede eerste hulp, lokale aanbiedingen kunnen digitaal worden opgevraagd of worden gevraagd naar hulplijnen. De telefonische counseling is te bereiken op het volgende nummer: 0800 1110111. Er zijn ook kleinere, nieuwere aanbiedingen, bijvoorbeeld over de moed om het hoofd te bieden aan hotline . Digitaal informatie- en ondersteuningsmateriaal is een goede aanvulling en kan naast persoonlijk, menselijk contact behulpzaam zijn.
Bronnen en opmerkingen:
(1) Egle, Ulrich T.; Leweke Frank: “Stress-induced hyperalgesia”, speciale uitgave Researchgate , 2016, https://www.researchgate.net/profile/Ulrich-Egle-2/publication/304080983_Editorial_Stress-induzierte_Hyperalgesie/links/5765b22608ae421c4489d47c-Hy-Stressie-Stressie. pdf .
(2) Schubert, Christian: “Psychoneuroimmunologie und Psychotherapie”, 2e editie, Schattauer Verlag, 2015.
(3) Heim, Christine; Binder Elizabeth B.: “Huidige onderzoekstrends op het gebied van stress en depressie in het vroege leven: overzicht van studies bij mensen over gevoelige perioden, gen-omgevingsinteracties en epigenetica”, Experimental neurology , 2012; 233: 102-111, (PubMed: 22101006).
(4) Egle, Ulrich T.: “Langetermijneffecten van vroege stresservaringen op lichamelijke gezondheid en levensverwachting. Textbook Psychosomatics 4.0, uitgegeven door Egle, Ulrich T.; Thuis, Christine; Strauss, Bernhard; van Känel. Roland, Verlag W. Kohlhammer Stuttgart, 2020.
(5) Tomova, Livia; Wang, Kimberly L., Thompson, Todd et alii: “Acuut sociaal isolement roept verlangens in de middenhersenen op, vergelijkbaar met honger”, Nature Neuroscience 23, 1597-1605, 2020, https://doi.org/10.1038/s41593-020-00742 -z
(6) Huxhold, Oliver; Tesch-Römer, Clemens: “Eenzaamheid neemt aanzienlijk toe in de coronapandemie voor zowel mensen van middelbare als oudere leeftijd, dza huidige uitgave 04/2021,https://www.dza.de/fileadmin/dza/Dokumente/DZA_Aktuell/DZAAktuell_Einsamkeit_in_der_Corona-Pandemie.pdf
(7) Egle, Ulrich T.; Leweke Frank, 2016, op de aangegeven locatie.
(8) Schubert, Christian: psychoneuro-immunologie en vatbaarheid voor infectie. zkm , 5: 17-23, 2013, pagina 18, https://www.praeventologe.de/images/stories/Aktuelles/2020/Schubert_Neuroimmunologie.pdf
(9) Röhr, Susanne; Müller, Felix; Jung, Franziska; Apfelbacher, Christian; Seidler, Andreas; Riedel-Heller, Steffi G.: “Psychosociale gevolgen van quarantainemaatregelen bij ernstige uitbraken van coronavirus: een snelle evaluatie”. Psychiatrische Praxis 2020, 47 (4), 179-189, https://doi.org/10.1055/a-1159-5562 .
(10) Liu, Xinhua et alii: “Depressie na blootstelling aan stressvolle gebeurtenissen: lessen geleerd van de ernstige epidemie van het acute respiratoire syndroom”, 12 april 2011, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/ artikelen / midden / NIHMS277500 / .
(11) Mausfeld, Rainer ‘Psychology,’ white torture ‘and the responsibility of scientists, 2009, http://www.uni-kiel.de/psychologie/psychophysik/mausfeld/Mausfeld_Psychologie%20%27weisse%20Folter%27%20und % 20de% 20verantwoordelijkheid% 20van% 20Scientists_2009.pdf .
(12) “Neem eenzaamheid serieus. Onderzoek naar eenzaamheid in de tweede helft van het leven: gevoelens van eenzaamheid aanzienlijk toegenomen tijdens de pandemie “, persbericht Federale Seniorenminister Franziska Giffey, 22 februari 2021,https://www.bmfsfj.de/bmfsfj/aktuelles/presse/pressemitteilungen/ministerin-giffey-einsamkeit-ernst-haben-174034 .
(13) https://www.sueddeutsche.de/gesundheit/suizid-alter-1.4593328
(14) Christian Schubert, 2015, op de opgegeven locatie.
(15) https://www.pronovabkk.de/presse/studien-archiv/psychische-gesundheit-in-der-corona-krise.html
(16) https://www.donau-uni.ac.at/de /aktuelles/news/2021/psychische-gesundheit-verschlechtert-sich-weiter0.html
(17) https://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/corona-krise-bewektiven-massenandrang-auf-psychotherapeuten-17193152.html
(18) https://www.sueddeutsche.de/gesundheit/suizid-alter-1.4593328
(19) Statistieken 2015, Deutsche-Depressionshilfe.
(20) “Herken waarschuwingssignalen van de psyche, voorkom zelfmoorden”, Duitse Vereniging voor Psychiatrie en Psychotherapie,
Psychosomatiek en Neurologie V., dgppn , 10 september 2018, https://www.dgppn.de/presse/pressemitteilungen/pressemitteilungen-2018/welttag-der-suizidpraevention.html .
(21) “Huidige feiten en cijfers in psychiatrie en psychotherapie”, dgppn , vanaf oktober 2020, https://www.dgppn.de/schwerpunkte/zahlenundakte.html .
(22) “CoDAG-rapport, nummer 4”, 11 december 2020, Ludwig Maximilians Universiteit München, https://www.covid19.statistik.uni-muenchen.de/pdfs/bericht-4.pdf .
(23) Ibid.
(24) Franziska Giffey, 22 februari 2021, op de opgegeven locatie.
(25) Rainer Mausfeld, 2009, op de opgegeven locatie.
(26) Ioannidis, John PA; Bendavid, Eran; Oh, Christopher; Bhattacharya, Jay: “Beoordeling van verplichte thuisblijvende en zakelijke sluitingseffecten op de verspreiding van Covid-19”, 5 januari 2021, https://doi.org/10.1111/eci.13484 .