Het VN-verbod op het gebruik van geweld geldt zowel voor het gebruik als voor de dreiging met geweld. Als artikel 2 van het VN-Handvest werd gerespecteerd, zouden Rusland, de VS en hun vazallen het conflict in onderhandelingen kunnen beëindigen.

Op 31 maart viel de hele wereld sneller in twee kampen dan welke vraag dan ook in de afgelopen decennia. Ze wensen elkaar een nederlaag toe en doen er alles aan om dat voor elkaar te krijgen. Neutraliteit lijkt onmogelijk. Dit zal de wereld niet veiliger of vreedzamer maken. Wie wint in deze confrontatie: een overwinning is een nederlaag voor iedereen.

Artikel 2, lid 4 van het Handvest van de Verenigde Naties bepaalt:

“In hun internationale betrekkingen onthouden alle leden zich van elke dreiging met of het gebruik van geweld gericht tegen de territoriale integriteit of politieke onafhankelijkheid van een staat of anderszins onverenigbaar met de doelstellingen van de Verenigde Naties.”

Degenen die voortdurend met geweld worden bedreigd, zullen vroeg of laat met geweld reageren.

Dus niet alleen het gebruik van geweld, zoals Rusland dat nu toepast, is verboden, maar ook de dreiging. De twee aspecten kunnen niet worden gescheiden, niet alleen omdat ze zijn geformuleerd in één internationaal rechtsbeginsel, maar ook omdat ze praktisch met elkaar verbonden zijn. Degenen die voortdurend met geweld worden bedreigd, zullen vroeg of laat reageren met het gebruik van geweld.

Een pestkop die dreigementen met geweld gebruikt om zijn medestudenten op het schoolplein te terroriseren om privileges te verwerven, zal vroeg of laat echt geweld oogsten – wanneer de studenten of de schoolautoriteiten beseffen dat er pas vrede zal komen als de onderdrukker ondubbelzinnig barrières uitspreekt of van school gestuurd of anderszins een les krijgt in een taal die hij verstaat.

De dreiging en het gebruik van geweld moeten ook als een eenheid worden begrepen omdat ze hetzelfde doel nastreven: de tegenstander aan de eigen wil onderwerpen. Niet voor niets zei de beroemde strateeg Carl von Clausewitz dat oorlog slechts de voortzetting van de politiek met andere middelen was.

Het is waarschijnlijk het grootste gebrek aan internationale politieke cultuur dat de dreiging van geweld, hoewel verboden door het Handvest van de Verenigde Naties, zo’n algemeen geopolitiek instrument is geworden dat we de onwettigheid ervan niet langer erkennen, laat staan ​​bestraffen. Het schoolplein van de menselijke gemeenschap wordt geregeerd door pestkoppen die vrijuit honkbalknuppels en boksbeugels dragen. En dat vindt iedereen normaal.

De dreiging van geweld zet een onheilspellende spiraal in gang

Wennen aan de dreiging van geweld is bedrieglijk: we denken dat de dreiging zal blijven hangen. Maar: Ofwel zal de dreiging vroeg of laat worden uitgevoerd, ofwel zal het bedreigde land zelf met geweld reageren – als het zijn zelfbeschikkingsrecht, gegarandeerd door het internationaal recht, niet opgeeft. De dreiging zet een onheilspellende spiraal in gang die er onvermijdelijk toe leidt dat een rode lijn wordt overschreden.

Deze grens is in het Oekraïne-conflict nu in meerdere opzichten overschreden. Aan de ene kant woedt er al acht jaar een oorlog in de Donbass, die volgens VN-cijfers heeft geleid tot meer dan 13.000 doden, ondanks de toezegging tot een staakt-het-vuren in het kader van het akkoord van Minsk.

Anderzijds is Rusland blijkbaar tot het besef gekomen dat het conflict met de NAVO, gezien de ontwikkelingen in Oekraïne, vroeg of laat zal leiden tot meer geweldgebruik. Het ziet zijn zelfbeschikking zo bedreigd door de herhaalde golven van NAVO-uitbreidingen naar het oosten en door de bouw van anti-Russische raketbases in Polen en Roemenië, dat het gelooft dat het alleen met geweld kan reageren.

We kunnen deze spiraal van geweld alleen doorbreken als we terugkeren naar de principes van het internationaal recht en een einde maken aan zowel het gebruik als de dreiging van geweld.

Omdat ze allebei hetzelfde doel nastreven – de onderwerping van de tegenstander – en ze leiden onvermijdelijk tot echt geweld.

Wat is de geschiedenis van het Europese schoolplein? Een kolossale schurk met een moeilijke jeugd heeft decennialang kattenkwaad uitgehaald – de Sovjet-Unie – en bezwijkt in 1991 onder het gewicht van zijn wandaden. In het tijdperk van de dronkaard Boris Jeltsin grijpen andere studenten, met de hulp van de VS en enkele oligarchen, zijn felbegeerde hulpbronnen en nemen in een eerste uitbreiding Polen, Tsjechië en Hongarije op in hun militaire alliantie.

Toen Vladimir Poetin in 1999 premier werd en in 2000 president van de voormalige staat, was Ruslands vroege onderwijs en zijn geopolitieke positionering al voorbij. De Republikeinse senator en presidentskandidaat John McCain zou de houding van het Westen een paar jaar later samenvatten: “Rusland is een gigantisch tankstation dat zich voordoet als een echt land.”

Om tegen het Russische verzet zo goedkoop mogelijk te kunnen tanken, hebben de VS en daarmee de NAVO een aantal dingen gedaan: in 2004, 2009, 2017 en 2020 breidden ze hun militaire alliantie in vier nieuwe golven uit tot nu 30 leden, die Rusland steeds meer omsingelen. In 2001 beëindigde George W. Bush het ABM-ontwapeningsverdrag en begroef Trump de INF-ontwapeningsovereenkomst in 2019 , beide onmiskenbare signalen dat de Amerikaanse regering gelooft dat het conflict tussen Rusland en de VS waarschijnlijk weer militaire dimensies zal aannemen.

Tegelijkertijd hebben honderden anti-regeringsorganisaties in Rusland en Oekraïne financiële steun gekregen van de National Endowment for Democracy (NED). De NED is een particuliere maar door de belastingbetaler gefinancierde Amerikaanse stichting. Iedereen die zijn donaties op zijn website wil opvragen, krijgt de melding dat de database wegens “onderhoudswerkzaamheden” niet werkt.

Een zoekopdracht naar “NED-lijst van subsidies aan Rusland” met behulp van de “Startpage”-zoekmachine levert een veelbelovende preview op, die leidt naar de NED-website, maar levert geen telbare resultaten op vanwege de disfunctionele database. Swiss Policy Research geeft daarentegen een goed overzicht . Er zijn minstens 73 pro-westerse of anti-Russische organisaties in Oekraïne die officieel door de VS worden gesteund.

Samenvattend, de afgelopen 20 jaar hebben de VS Rusland niet alleen militair zwaar onder druk gezet, maar ook extern – via de EU en haar samenwerkingsovereenkomst met Oekraïne – en in eigen land door een hele reeks groepen kritiek op de regering te financieren.

Hoewel dit laatste niet verboden is als dreiging met geweld, is het op zijn minst zeer problematisch als inmenging in binnenlandse aangelegenheden. Geen enkele staat vindt het leuk als zijn interne tegenstanders van buitenaf worden gefinancierd.

Ruslands verzet tegen deze ontwikkeling op het diplomatieke toneel was grotendeels ondoeltreffend. In 2007, tijdens de Veiligheidsconferentie van München, maakte Vladimir Poetin duidelijk dat de oostelijke uitbreiding van de NAVO rechtstreeks van invloed was op de veiligheidsbehoeften van Rusland en onaanvaardbaar was. Op haar top in Boekarest in 2008 verwelkomde de NAVO de toetredingsinspanningen van Oekraïne, met wie in 1997 al een militair partnerschap was overeengekomen, als een soort reactie.

Als laatste diplomatieke maatregel legde Vladimir Poetin in december 2021 een aantal eisen aan de VS en de NAVO voor, waaronder de terugtrekking van de NAVO naar posities in 1997 en de de-installatie van offensieve wapensystemen nabij de grenzen. Als aan deze eisen niet zou worden voldaan, zouden “technisch-militaire” gevolgen onvermijdelijk zijn. Waarnemers vroegen zich af of dit een ultimatum was of gewoon een andere dringende oproep om te onderhandelen over de veiligheidsbehoeften van Rusland.

De twee grootmachten misten een laatste kans tijdens een videogesprek medio februari 2022. Volgens het Kremlin vertelde Poetin Biden dat Washington de belangrijkste zorgen van Rusland niet had aangepakt en dat hij geen “inhoudelijk antwoord” had gekregen op kritische vragen, waaronder de uitbreiding van de NAVO en de stationering van offensieve troepen in Oekraïne.

Hoe komen we uit de spiraal van geweld?

De sancties – economisch geweld – lijken daarvoor niet geschikt. Aangenomen mag worden dat de westerse leiders die hen bevelen dit ook weten. Waarom ze het toch doen, weten we niet. Om dit te doen, zouden we hun strategische doelen voor de langere termijn moeten kennen, waarover weinig betrouwbare kennis bestaat.

Zeker is dat de sancties ook Europa hard zullen treffen, terwijl de VS niet alleen hun dure schaliegas aan Europa kunnen leveren, maar ook Russische olie niet zullen boycotten.

Tijdens een persconferentie van 24 februari in het Witte Huis erkende Daleep Singh, de plaatsvervangend nationale veiligheidsadviseur voor internationale economie van de Amerikaanse regering, de Russische olieafhankelijkheid en zei even later: “We zullen niets doen dat zal resulteren in een onbedoelde verstoring van de stroom van energie.” leidt, aangezien het wereldwijde economische herstel nog steeds aan de gang is.”

Dat betekent niets anders dan dat de VS Russische olie zullen blijven kopen en daar zeker voor zullen betalen. Rusland is immers na Canada de grootste olieleverancier van de VS. Zoals veel oorlogen, zal de “operatie” in Oekraïne waarschijnlijk een lachende derde partij hebben.

Het Westen zal zich nu waarschijnlijk zorgen maken om te voorkomen dat Russische troepen een snelle overwinning behalen en, gezien de zwakte van het Oekraïense leger, om de oorlog naar de mensen te brengen. Er is geen andere verklaring voor de stationering van zware artillerie in woonwijken en de willekeurige verspreiding van handvuurwapens onder de bevolking. De steun die aan de Britse premier Boris Johnson wordt gegeven door vrijwilligers die naar Oekraïne zouden moeten reizen om in de oorlog in te grijpen, lijkt ronduit wanhopig.

Natuurlijk zullen deze korte tekst en mijn kleine stem de oorlog in Oekraïne niet kunnen beëindigen. Maar het lijkt me belangrijk dat de menselijke gemeenschap zich ervan bewust is dat er regels zijn om het conflict te beëindigen. Ze moeten alleen worden toegepast.