ikstofdebat: CDA schaart zich achter Hoekstra, volgens Klaver hangt ‘zwaard van Damocles’ boven kabinet
Indignatie redactie
4 min. lezen
Het CDA is niet van plan de woorden van Wopke Hoekstra dat de halvering van de stikstofuitstoot in 2030 ‘niet heilig’ is, in te trekken, terwijl VVD en D66 blijven vasthouden aan het regeerakkoord. Volgens Jesse Klaver (GroenLinks) dreigt een kabinetscrisis.
Wie had gedacht dat de coalitiepartijen met elkaar achter de schermen de gebruikelijke bezweringsformules hadden opgesteld om naar de buitenwereld eenheid uit te stralen, komt dinsdag in het Kamerdebat bedrogen uit. Afgelopen vrijdag legde CDA-leider en minister van Buitenlandse Zaken in het AD een bom onder de stikstofafspraken uit het regeerakkoord. Een halvering van de uitstoot in 2030 is wat hem betreft niet langer heilig. Een stap van Hoekstra die binnen de coalitie met verbazing en ook ongenoegen werd ontvangen.
Dus steunden VVD en D66 een debat waarvoor de Kamer vandaag terugkeerde van reces. Duidelijk is dat de lucht in de coalitie nog lang niet geklaard is. Het CDA is niet van plan de woorden van Hoekstra af te zwakken. ‘Een noodzakelijk statement’, noemt CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma de uitlatingen. Volgens Heerma is het de verantwoordelijkheid van de politiek ‘om de bakens te verzetten’ en ‘voor de troepen uit te lopen’. ‘Maar ook om achterom te kijken of de mensen het nog kunnen volgen’.
En dat is wat Hoekstra volgens Heerma heeft gedaan. Ja, de stikstofuitstoot moet omlaag en de natuur moet hersteld worden, maar volgens het CDA zit het stikstofdossier muurvast.
Door ‘in sommige gebieden’ toe te staan dat de halvering ook in 2035 gehaald mag worden, verwacht Heerma de impasse te kunnen doorbreken. Die boodschap hoopt het CDA ook van stikstofbemiddelaar Johan Remkes te horen wanneer hij klaar is met zijn gesprekken met de betrokken partijen.
Ramkoers
Daarmee lijkt het CDA op ramkoers met in elk geval de VVD en D66. De ChristenUnie is nog niet aan het woord geweest. Fractievoorzitters Sophie Hermans (VVD) en Jan Paternotte (D66) herhalen dat de afspraken uit het regeerakkoord staan, bovendien hebben zij formeel geen verzoek gehad van het CDA om het regeerakkoord open te breken. De irritatie is er bij de twee liberale partijen niet minder om.
Hermans, die doorgaans bekend staat om haar verbindende toon, wil van Hoekstra weten hoe hij kijkt naar de timing van zijn interview en niet het ‘proces-Remkes’ heeft afgewacht. Dit terwijl Remkes juist op verzoek van het CDA aan zijn bemiddelingsopdracht was begonnen. ‘Ik heb met verbazing het interview gelezen.’ Staat het volledige kabinet nog steeds achter de afspraken, wil zij weten.
Paternotte maakte nog eens helder waarom aan de doelen niet getornd kan worden. Herstel van de natuur was voor zijn partij een van de redenen om voor een doorstart van de coalitie te kiezen. ‘We moeten die halvering in 2030 bereiken’, aldus Paternotte. Niet alleen omdat er grote wetenschappelijke consensus is over de stikstofproblemen, zoals bleek uit een brandbrief in Trouw, maar ook omdat anders de rechter strepen blijft zetten door bouwvergunningen die nodig zijn om de woningnood te lijf te gaan. ‘De afspraken zijn helder’, aldus de D66’er.
Dat het CDA niet van plan is gas terug te nemen, voorspelt volgens de oppositie weinig goeds. Juist nu het land vraagt om leiderschap om de vele crises (inflatie, koopkrachtval, energierekening, woningnood, asielchaos) het hoofd te bieden, zit ook de oppositie niet te wachten op een kabinetscrisis. En dat is wel waar het CDA volgens Jesse Klaver (GroenLinks) mee dreigt.
Door ‘2030’ ter discussie te stellen en dat terug te willen zien in de bevindingen van Remkes, laat het CDA volgens Klaver ‘een zwaard van Damocles’ hangen boven het kabinet. ‘U dreigt met een kabinetscrisis in tijden dat mensen hun rekeningen niet meer kunnen betalen en we te maken hebben met een koopkrachtcrisis’, meent Klaver. ‘We kunnen geen kabinet gebruiken dat onderling ruzie maakt.’
Verantwoordelijkheidsbesef
Geert Wilders (PVV) is het daarmee eens. ‘Dit kabinet gaat bekvechtend en schuimbekkend over straat’, aldus Wilders. ‘U kunt geen land regeren als u elkaar niet vertrouwt.’ Ook de PvdA maakt zich zorgen over de slagkracht van het kabinet in tijden van de vele crises. Om juist in deze tijden via de media de coalitie onder druk te zetten, getuigt volgens fractievoorzitter Attje Kuiken van weinig verantwoordelijkheidsbesef bij het CDA. ‘U gedraagt zich als oppositiepartij zonder verantwoordelijkheid. Maar het CDA bestuurt. Waarom kiest het CDA er voor via de krant over de rug van alle crises daar nog een kabinetscrisis aan toe te voegen?’
Een van de weinige partijen die wel blij is met de uitspraken van Hoekstra is de Boer Burger Beweging, de partij van Caroline van der Plas die richting de Provinciale Statenverkiezingen zetels in de Eerste Kamer dreigt weg te kapen van het CDA. BBB wil het CDA kleur laten bekennen door de woorden van Hoekstra in een motie te gieten. PvdA en GroenLinks gaan een oproep doen die het kabinet juist oproept vast te blijven houden aan de doelen uit het regeerakkoord.
