Is het Nederlandse Exceptionalisme toegerust om de pandemie het hoofd te bieden?

Zo’n cultuur kan resistent blijken te zijn tegen wat wordt gezien als overregulering van de privésfeer die door de pandemie noodzakelijk is.

Eind januari trokken protesten en rellen tegen COVID-19 lockdown-maatregelen in Nederland de aandacht van een internationaal publiek , dat velen overrompelde. Beschreven door de Nederlandse politie als de “ergste rellen in 40 jaar,” het was een reactie op de eerste avondklok het land heeft gezien sinds de Tweede Wereldoorlog. Nu meer geweld en wat een opzettelijke aanval lijkt te zijnop een coronavirus-testcentrum hebben voor verdere shock gezorgd. Nederland is goed ingeburgerd in het hart van ordelijk Noord-Europa, gebonden door solidariteit tussen verzorgingsstaat en terughoudend, afgemeten gedrag. De populistische subcultuur is echter voor niemand nieuws. Radicale en conservatieve elementen, evenals een cultuur van Nederlands Exceptionalisme, bestonden ruim voor de COVID-19-pandemie, die ongetwijfeld op ongekende wijze sociale spanningen heeft aangewakkerd.

Aangezien de avondklok van kracht blijft, zijn de meeste activiteiten aan beperkingen onderhevig, waaronder de bekisting van niet-essentiële bedrijven en winkels (gesloten sinds december), restaurants (gesloten sinds november) en sportscholen. Scholen zijn pas sinds kort weer open na de sluiting in december, en pas vanaf woensdag 3 maart mogen contactberoepen beperkt opengaan, waarbij winkels ook afspraken maken voor shoppingtrips.

Na een aantal van de ergste COVID-19-infecties in de tweede Europese golf eind 2020, ziet Nederland het aantal weer stijgen . Uit een peiling in de derde week van februari bleek echter dat 45% van de Nederlanders denkt dat lockdown-maatregelen versoepeld zouden worden. Hoe de regering op deze pandemie reageert, wordt hoogstwaarschijnlijk beïnvloed door het feit dat er over minder dan twee weken nationale verkiezingen zijn.

Intelligente vergrendeling

De unieke sociale dynamiek van Nederland is belangrijk om het sociale sentiment rond de COVID-19-crisis te begrijpen. Ten eerste moet worden opgemerkt dat Nederland bij het uitbreken van de pandemie een andere benadering heeft gekozen dan veel Europese tegenhangers. Door sommigen laissez-faire genoemd, heeft Spanje of Italië nooit een totale lockdown ervaren. Toen de eerste ronde van lockdown-maatregelen Europa trof, werden natuurlijk scholen, restaurants en bedrijven gesloten. Hoewel burgers werden aangemoedigd om sociale afstandelijkheid te respecteren en bijeenkomsten te beperken, en om zoveel mogelijk thuis te blijven, waren er geen expliciete maatregelen, zoals hoeveel keer per dag iemand naar buiten mocht gaan, noch enige regulering daarvan. Premier Mark Rutte noemde dit “ een intelligente lockdown​ Nederland was een van de laatste landen in Europa die maskers verplicht stelde, vorig jaar nog in december. 

Dit komt misschien door de cultuur van het Nederlandse uitzonderlijkheid of tolerantie: het is niet nodig om regels af te dwingen of te dicteren aan onafhankelijke burgers, zolang iedereen maar vreedzaam zijn zaken doet. Zoals Sarah Bracke uitlegt , kan het Nederlandse exceptionisme worden opgevat als een begrip van tolerantie, dat historisch verbonden is met de specifieke opstelling van secularisatie en later, in de tweede helft van de twintigste eeuw, een sterke weerklank kreeg in relatie tot seksuele politiek.”

Nederland staat bekend om zijn “coffeeshop” -cultuur waar recreatief gebruik van softdrugs openlijk wordt getolereerd, en het heeft prostitutie, euthanasie en het homohuwelijk ver voor veel andere landen gelegaliseerd. Een dergelijke cultuur, die vaak wordt bekritiseerd als overdreven geïdealiseerd, kan resistent blijken te zijn tegen wat zou kunnen worden beschouwd als overregulering van de privésfeer door middel van beperkende maatregelen die nodig zijn door de wereldwijde pandemie.

Systemische spanningen

Wat misschien minder direct verband houdt met, maar meer illustratief is voor de sociale spanningen die door de pandemie zijn verergerd, is de geschiedenis van radicaalrechtse en conservatieve aanwezigheid in het land. Over de hele wereld lijken populistische bewegingen tegen COVID-19-maatregelen en complottheorieën met betrekking tot de pandemie vaak geleid te worden door rechtse facties of aanhangers. Populistische anti-islam- of allochtone politici of partijen zijn de afgelopen decennia in Nederland sterk toegenomen. Geert Wilders, die in 2006 de nationalistische, extreemrechtse populistische Vrijheidspartij oprichtte, is een van de bekendste gezichten in de Nederlandse politiek.

In feite verwijzen Nederlandse politici in hun retoriek vaak naar immigranten en etnische minderheidsgroepen. Hoewel de Nederlandse cultuur en identiteit ogenschijnlijk tolerant zijn, is er een constante en bewezen kritiek vanuit de academische wereld en het maatschappelijk middenveld dat instellingen en de samenleving uitsluiting blijven jegens degenen die binnen de categorie ‘allochtoon’ (niet van hieruit) vallen versus ‘autochtoon’ (van hieruit). hier). Neoliberale en nationalistisch-populistische partijen weerspiegelen en versterken wederzijds deze vermeende vooroordelen.

Een kijkje in het perspectief van degenen die dagelijks getuigen van discriminatie is interessant en verhelderend, ook al is het statistisch niet representatief voor de Nederlandse cultuur of zelfs niet geheel objectief. De Amsterdam Confessions of a Shallow Man- website is bijvoorbeeld geschreven door een expat die in Amsterdam woont en die een verbijsterde verschijning van het Nederlandse leven presenteert en een grote Facebook-groep modereert waar leden grappen maken, bekritiseren of de Nederlandse cultuur vieren. Met meer dan 8.000 leden dient het vaak als uitlaatklep voor degenen die zich gediscrimineerd voelen.

Leden delen bijvoorbeeld wanneer hun is verteld “terug te gaan naar hun land” naast nieuws en ervaringen met racistische aanvallen of huuradvertenties die exclusief zijn voor Nederlandse staatsburgers. In het bijzonder wanneer iemand racisme of discriminatie ervaart, bieden andere leden van de groep ondersteuning en advies over het indienen van een klacht. Een veel voorkomend gespreksonderwerp is onder meer een Nederlands kerstpersonage, Zwarte Piet – Zwarte Piet – die zijn naam ontleent aan het traditionele zwarte gezicht.

Er lijkt een frustratie te bestaan ​​met de uitgeroepen liberale Nederlandse tolerantie ten opzichte van de ervaring van het dagelijks leven, vooral onder mensen van kleur. Dit verklaart de mogelijkheid dat polarisatie en rechts-extremisme of populisme steviger wortel schieten in de Nederlandse samenleving. De sluimerende onrust die verweven is met raciale ongelijkheid is echter niet exclusief voor Nederland: de Verenigde Staten en hun Black Lives Matter- mobilisatie zijn een voorbeeld van een natie die zich realiseert met dezelfde problemen die zijn verergerd door de pandemie.

Typische problemen

Problematisering van extreme reacties op door de overheid opgelegde COVID-19-responsmaatregelen kunnen vanuit verschillende invalshoeken worden uitgevoerd. Men zou kunnen verwijzen naar de cultuur van het Nederlandse exceptionisme en verzet tegen indringende regulering, of wijzen op een groeiend traject van populisme. Er spelen echter nog veel meer factoren een rol, en de sociale implicaties van de pandemie zullen de komende jaren waarschijnlijk in verschillende stadia aan het licht blijven komen.

Toen er bijvoorbeeld eerder dit jaar explosieven en vuurwerk werd afgevuurd tijdens rellen, die voornamelijk uit jongeren van in de twintig en twintig waren, veroorzaakte dat begrijpelijke alarm. Dit vuurwerk kan echter worden gezien als een verlengstuk van de Nederlandse jeugdcultuur en een populaire, zij het gevaarlijke, traditie. Nieuwjaarsvuurwerk leidt elk seizoen tot verwondingen en materiële schade in verder vreedzame Nederlandse steden. Deze explosieven lijken een traditionele manier van uitdrukken te zijn – zowel voor feestelijke als rustgevende stemmingen.

Daarentegen bracht de recente, ongebruikelijk intense februari-storm Darcy temperaturen onder het vriespunt, sneeuw en ijskoude kanalen die veel blije gezichten trokken. De lokale bevolking genoot van een andere gekoesterde traditie: schaatsen op de ijsbanen van de natuur (op een respectabele afstand). Nederlanders scoren gunstig op veel indexen dankzij een relatief rijke, goed opgeleide en open samenleving, geworteld in een specifieke set van gebruiken, tradities en cultuur die een unieke benadering van een wereldwijde noodsituatie vereist.

Het aantal van degenen die hebben deelgenomen aan het geweld is laag in vergelijking met de bredere bevolking, hoewel het suggereert dat er begrijpelijke ontevredenheid bestaat over het huidige COVID-19-responsbeleid en -beheer. Net als de rest van de wereld staan ​​de Nederlandse regering en de samenleving voor uitdagingen bij het aanpakken van de veelgelaagde problemen die inherent zijn aan deze ongekende crisis.