Het aanstaande kabinet-Rutte IV laat het geld rollen en belooft de komende regeerperiode ‘concrete verbeteringen in het leven van Nederlanders’. Dat betekent: lagere belastingen, meer woningen en een schoner land. Daarnaast stijgt het minimumloon en wordt de kinderopvang nagenoeg gratis.
Dat staat in het regeerakkoord dat de partijleiders Mark Rutte (VVD), Sigrid Kaag (D66), Wopke Hoekstra (CDA) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) woensdag presenteerden. ‘We willen ons richten op concrete verbeteringen in het leven van mensen’, stellen de vier partijleiders in hun voorwoord. ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’, heet hun regeerplan tot 2025.
Zeker is dat het geld zal rollen: het nieuwe kabinet is van plan tientallen miljarden uit te geven aan de plannen. Bijna voor alle wensenlijstjes van de partijen worden grote bedragen uitgetrokken. Vooralsnog is niet duidelijk wie er pijn moet lijden om al dat geld op tafel te krijgen. Het akkoord is nog niet doorgerekend door het Centraal Planbureau.
Wat de beoogde nieuwe premier Mark Rutte betreft gaat iedereen er de komende drie jaar op vooruit: ‘De belastingen gaan omlaag, we gaan eraan werken dat je een betaalbaar huis kunt vinden, dat je leeft in een veilige buurt, waar criminelen niet de baas zijn op straat’, zei hij bij de presentatie van de plannen.
Daarnaast wil hij dat er ‘een stevig onderwijsstelsel is dat je voorbereidt op de banen van de toekomst, dat we grip hebben op onze grenzen, dat we weten wie er binnenkomt en dat mensen die weg moeten ook vertrekken. En cruciaal: dat we dit land schoner achterlaten voor onze kinderen en kleinkinderen.’
Werkenden en ondernemers blij
De grootste partij van het land, de VVD, maakt haar kiezers in elk geval blij met een lastenverlichting van zo’n 3 miljard euro voor de middenklasse, gezinnen en werkenden. Zij gaan onder andere minder belasting betalen over het verdiende loon. Het minimumloon zal stapsgewijs met 7,5 procent gaan stijgen.
Ondernemers zullen blij worden van het voornemen van het kabinet dat zij de komende jaren minder lastig worden gevallen met regels. De economie ‘draait op ondernemers en bedrijven’, vindt dit kabinet. ‘Ze zijn onmisbaar voor Nederland’.
Nieuws is er ook voor de autorijder. Het kabinet zal voorbereidingen treffen om het rekeningrijden in een volgende regeerperiode in te voeren (uiterlijk 2030). Wie meer kilometers rijdt, zal meer belasting moeten betalen. Het is niet duidelijk wat er dan precies met de andere autobelastingen gebeurt. Huizenbezitters worden vooralsnog met rust gelaten: over de hypotheekrenteaftrek is nog geen knoop doorgehakt.
Klimaatliefhebbers, studenten en kinderen
D66 heeft ook het een en ander binnengehaald voor de achterban. Kaag benadrukte woensdag dat het nieuwe kabinet nadrukkelijk inzet op een schoner land en het verminderen van de CO2-uitstoot zodat de aarde minder snel opwarmt. In 2030 moet die CO2-reductie naar 55 procent, de Europese norm. Maar om zeker te zijn dat het kabinet niet te laag mikt, gaat het streefgetal naar 60 procent. Het kabinet trekt hier de komende tien jaar een fors bedrag – 35 miljard euro – voor uit.
Daarnaast hamert Kaag erop dat het komende kabinet de kansenongelijkheid in Nederland zal verkleinen via een make-over van het onderwijs. Studenten krijgen weer een basisbeurs. En voor de 0 tot 18-jarigen komt er een ‘rijke schooldag’: een langere schooldag met aandacht voor huiswerkbegeleiding, sport en cultuur. Soms gebeurt dat op de locatie van de school zelf, maar er wordt ook samenwerking gezocht met bibliotheken en verenigingen. Daarnaast wordt het vak van leraar op de basisscholen aantrekkelijker gemaakt door de loonkloof tussen leraren in het basis- en middelbaar onderwijs te dichten.
De meeste ouders zullen gelukkig worden van het nieuws dat de kinderopvangtoeslag nagenoeg gratis wordt. De vergoeding wordt verhoogd naar 95 procent voor werkende ouders en wordt voortaan rechtstreeks uitgekeerd aan de kinderopvanginstellingen, zodat ouders achteraf niet meer worden geconfronteerd met grote terugvorderingen. Kaag noemt alle plannen bij elkaar ‘progressief’.
CDA en CU bieden meer huizen en veiligheid
Voor iedereen die nu nog geen kans maakt op de woningmarkt breken er volgens het nieuwe kabinet ook betere tijden aan. Het kabinet zet in op de bouw van 100 duizend woningen extra per jaar. Tenminste tweederde van die woningen moeten betaalbare huur- of koopwoningen zijn.
Woningcorporaties zullen bovendien minder geneigd zijn om goedkope woningen af te stoten doordat de verhuurdersheffing wordt afgeschaft. Mensen die nu een huis huren bij zo’n corporatie krijgen bovendien de kans om hun woning onder bepaalde voorwaarden te kopen.
CDA-leider Hoekstra benadrukte dat het kabinet buurten veiliger zal maken door meer te investeren in preventie van criminaliteit en een harde aanpak van mensen die alsnog over de schreef gaan.
Wat Segers betreft draaien de plannen van het nieuwe kabinet om het ‘omzien naar elkaar en het bieden van perspectief voor de toekomst’. Hij had daarbij wel een bijsluiter: ‘Dit akkoord is geen toverstafje waarmee alles in één tik weer goed wordt.’