Koning Willem-Alexander krijgt tot 2028 in totaal ongeveer 4,5 miljoen euro subsidie voor het beheer van het Kroondomein op de Veluwe. De subsidie wordt verstrekt voor het deel van het Kroondomein dat het hele jaar open is voor publiek. Dat heeft minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) maandag in een brief aan de Tweede Kamer laten weten.
Koning krijgt zijn zin: forse subsidie én Kroondomein blijft drie maanden per jaar dicht
Met het toekennen van een subsidie van 4,5 miljoen euro krijgt koning Willem-Alexander wat hij wil. Kroondomein Het Loo blijft de komende zes jaar een deel van het jaar op slot. Saillant: de subsidie geldt niet voor het deel dat drie maanden dicht blijft, maar is toch bijna net zo hoog als voorheen. De Faunabescherming reageert giftig en laat het er niet bij zitten.
Volgens de Faunabescherming worden de subsidieregels namelijk overtreden. De koning mocht bij wijze van uitzondering van het kabinet jaarlijks een fors deel van het gebied afsluiten (3400 ha), terwijl de subsidieregels voorschrijven dat het gebied 358 dagen per jaar open moet zijn voor het publiek.
Nieuwe aanvraag
Het bezwaar van de Faunabescherming tegen de 4,7 miljoen euro die het Kroondomein de afgelopen zes jaar ontving loopt nog, maar ondertussen diende Willem-Alexander alvast een nieuwe aanvraag in voor de komende zes jaar. Dat deed hij echter alleen voor de gebieden buiten het deel dat jaarlijks tussen september en december op slot gaat.
De koning heeft geen subsidie meer aangevraagd voor het deel van het natuurgebied dat elk najaar wordt afgesloten, omdat dat op grond van subsidieregels niet meer mag. Volgens de regels moet een natuurgebied dat subsidie krijgt vrijwel het hele jaar geopend zijn voor publiek.
Tot dit jaar kreeg de koning, die economisch eigenaar is van het Kroondomein, ondanks de jaarlijkse sluiting 4,8 miljoen euro subsidie voor het hele landgoed. Dat hij nu niet veel minder subsidie krijgt voor een veel kleiner deel van het gebied komt doordat de vergoedingen voor natuurbeheer zijn gestegen. Ook is rekening gehouden met inflatie, aldus de minister.
Daarmee omzeilt de koning feitelijk de openstellingsplicht, die Landbouwminister Carola Schouten per 2022 verbindt aan dit soort subsidies. Haar ministerie heeft de nieuwe aanvraag inmiddels toegekend en heeft dat vandaag per brief aan de Tweede Kamer bekendgemaakt.
Het gaat om een bedrag van 760.000 euro per jaar, voor een periode van zes jaar. In totaal is dat ruim 4,5 miljoen euro, bijna net zoveel als het Kroondomein de voorgaande zes jaar voor het gehele terrein ontving. Dat zou te maken hebben met de inflatie en verhoging van het subsidiepercentage.
Het is een publiek geheim dat de koning graag jaagt tijdens de driemaandelijkse afsluiting. Het Kroondomein stelt echter dat die afsluiting nodig is ‘om het unieke karakter van het natuurgebied en de rust en stilte die daarbij hoort, te kunnen behouden.’
‘Op deze manier kunnen recreanten ook de komende jaren genieten van de bossen en heidelandschappen met de daar verblijvende edelherten, damherten, reeën en wilde zwijnen,’ staat in de brief.
Niko Koffeman, voorzitter van de Faunabescherming, moet daar een beetje schamper om lachen. “Het zijn dezelfde drogredenen die we zo vaak horen. Met als doel: hoe kunnen we blijven doen wat we altijd al deden.”
Zijn organisatie laat het er in elk geval niet bij zitten. “Op dit moment zijn we volop bezig met de hoorzitting van ons bezwaar tegen de vorige subsidie die voor volgende week gepland staat bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.” Die hoorzitting werd afgedwongen in een rechtszaak tegen het ministerie, die Faunabescherming afgelopen mei won.
Koffeman, tevens senator voor de Partij van de Dieren: “We gaan de nieuwe aanvraag net zo kritisch volgen als de eerste. Hier is het laatste woord nog lang niet over gesproken.”
Kroondomein drei maanden dicht
Elk najaar gaat 3400 hectare van het natuurgebied voor drie maanden op slot. Volgens de rentmeester is dat nodig om de natuur rust te gunnen en te grote aantallen wild te reguleren door afschot. De koning jaagt in die tijd zelf ook in het gebied, aldus de rentmeester. Hij betaalt het beheer in dat gebied vanaf 1 januari van dit jaar nu zelf. Recreanten zijn het hele jaar welkom in 1300 hectare bos- en heidegebied. Zo’n 1600 hectare van het Kroondomein is altijd gesloten, omdat de natuur daar te kwetsbaar is voor bezoekers.
Het Huis Oranje-Nassau is al sinds 1648 verbonden met het Kroondomein. Onder koningin Wilhelmina is veel grond bijgekocht. Wilhelmina schonk het natuurgebied aan de Staat onder voorwaarde dat de kroondrager het volledige vruchtgebruik zou behouden. Dat maakt de koning economisch eigenaar met alle lusten en lasten.
Actiegroep Stichting De Faunabescherming wil dat de koning de miljoenensubsidie van de afgelopen vijf jaar terugbetaalt, omdat die niet volgens de regels voor natuurbeheer zou zijn verstrekt. De Faunabescherming heeft daarover bezwaar ingediend bij het ministerie van Natuur en Stikstof. Minister Van der Wal moet nog reageren op dat bezwaar. Ze sluit een juridische procedure niet uit, blijkt uit haar brief.
Het is een publiek geheim dat de koning graag jaagt tijdens de driemaandelijkse afsluiting van Kroondomein Het Loo.