Indignatie redactie 
Toen de lockdowns in heel Europa begonnen te bijten, begon het Amerikaanse establishment met zijn ‘wiebelen’. De meer elegante onder elitaire cirkels wezen op een gevaarlijke verkeerde match in tijdlijnen: Het medische advies was: ‘lockdown totdat het virus begint te verdwijnen’, maar dat advies omvatte ook de mogelijkheid dat Covid-19 later in het jaar terugkeerde in een fase twee, waardoor verdere persoonlijke afstand nodig is. Handen schoten hoog in absolute afschuw bij sommige zakelijke en Wall Street-leiders: zou de Amerikaanse economie zo’n vooruitzicht kunnen behouden? Kan een langdurige stilstand geen blijvende schade veroorzaken? Zou er na de piekcoronavirus zelfs nog een economie overblijven – om op te wekken?
Het mis-match-proefschrift verwierf vervolgens een derde onderdeel: om onmiddellijke economische angsten te weerstaan die in tegenspraak zijn met medische perspectieven op langere termijn, werd de derde vraag toegevoegd: zijn Amerikanen cultureel ‘gebouwd’ voor afsluiting (dat wil zeggen, zal een individualistisch, libertair ingesteld zijn) – en gewapende samenleving – instemmen met de opdracht om gedurende een lange periode thuis te blijven)?
Het is niet verrassend dat president Trump – met een voortschrijdende verkiezing en zijn kleuren vastgemaakt aan de mast van gezond economisch beheer – de formule riep dat de ‘genezing niet erger kan zijn dan de ziekte’: laten we de economie open hebben voor Pasen (12 april – 15 dagen later), verklaarde hij.
De kwestie van het virus wordt niet gefabriceerd (hoewel er nog steeds veel in de VS zijn, die het beschouwen als een overdreven schrik), en evenmin het dilemma van de uiteenlopende tijdlijnen. Eigenlijk – veel hangt af van hoe deze tijdlijnen verlopen – onze wereldwijde economische en politieke vooruitzichten, niet minder.
Bijna iedereen en zijn hond beweren nu Covid-19 te hebben gemodelleerd. Maar in werkelijkheid weten we nog steeds heel weinig om het verloop van het virus nauwkeurig te voorspellen. De ‘gegevens’ worden onbetrouwbaar gemaakt: ten eerste omdat het virus niet alleen verschillende mutaties heeft, maar ten tweede omdat het op twee heel verschillende manieren werkt: de ene is mild of zelfs asymptomatisch (de 80%); en de tweede modus is ernstig (ziekenhuisopname vereist) – en voor een minderheid van de 20% – dodelijk.
Maar bijgevolg weten we eenvoudigweg niet hoeveel van de bevolking besmet is of nog moet worden besmet – juist vanwege de zeer milde aard of de asymptomatische kenmerken onder de 80 procent. Er is niet genoeg getest – en hoe dan ook, gezien de milde of niet-merkbare iteratie, hebben veel mensen het misschien, maar testen ze niet.
Datamodellering is dus meer ‘kunst’ dan voorspellend en introduceert daarom economische onzekerheid. De schade voor de economie is vanaf het eerste duidelijk, maar de minst overwogen vraag is het belang van het derde onderdeel: heeft Trump gelijk als hij zegt dat Amerika ‘niet is gebouwd voor afsluiting’?
Misschien heeft hij in zekere zin gelijk; maar als hij ervoor kiest om een snelle opening van de economie voorrang te geven boven het welzijn van het Amerikaanse volk, kan hij met onberekenbare gevolgen worden geconfronteerd – mocht Covid-19 hem in zijn rug bijten: Ofwel door te muteren (zoals de Spaanse griep in augustus 1918) ; of simpelweg door een tweede fase te starten door een heropleving van een infectie in de gemeenschap later in het jaar.
Trump is duidelijk van de ‘angsten zijn overdreven’ denkrichting en lijkt klaar om zijn presidentschap daarop in te zetten. In dit tijdperk kunnen virale sociale-mediabeelden van ziekenhuizen overweldigd worden, en van patiënten die vechten om hun laatste adem te halen, zonder hulp en op de grond liggen, volgepakt in gangen of in omgebouwde sportscholen – kan politiek giftig worden. De tegenreactie dat het financiële systeem worstelt om zuurstof te krijgen, ook als het gesloten is, kan voor veel mensen een ‘beetje tekortschieten’ in de gewone mensheid – misschien?
Het dilemma is wreed. En misschien heeft de sociale tijdlijn ‘streng’ meer inhoud dan algemeen wordt aangenomen? Amerikanen zijn op veel manieren libertair (niet in de laatste plaats in hun vastberadenheid om wapens te dragen). Dit komt ook tot uiting in hun opzettelijke afschaffing van een volksgezondheidsprogramma en in de doelbewust beperkte steun die wordt verleend aan het betaalde uur – dat wordt ontslagen. Het is het ethos van individualisme, een arbeidsethos en het gevolg van een ‘libertaire’ grondwet.
De St Louis Chair van de Fed voorspelde eind juni 30% werkloosheid en 50% van de economie in stilstand. Is het duurzaam om deze ontslagen arbeiders op straat te laten sterven, omdat ze de ‘boetiek’-gezondheidszorg van Amerika voor de rijken niet kunnen betalen? (we hebben video’s gezien van mensen die onverwachts op straat naar beneden vielen, stervend, als voorbijgangers die het getroffen slachtoffer omzeilen – zowel uit China als uit Iran). Dergelijke video’s zouden in de VS opruiend zijn
Wat gebeurt er als de ‘lockdown’ wordt verlengd en werklozen supermarkten zouden aanvallen op voedsel dat ze niet kunnen betalen? of omdat de schappen van de supermarkt leeg zijn (dit is in Europa gebeurd)? Hoe zouden video’s van de Amerikaanse Nationale Garde eruit zien als ze arriveren, gewapend voor oorlog, om de ‘plunderaars’ neer te halen? Wat gebeurt er als de relschoppers boos zijn op hun benarde situatie – en zonder geld – hun recht om wapens te dragen gebruiken om te vechten tegen de nationale wachters? Kan het Amerikaanse nationale weefsel met dergelijke soorten omgaan? Zou het niet kunnen uiteenvallen?
Hier verschillen de VS van Europa. Amerika heeft sinds de burgeroorlog niet meer te maken gehad met de barre omstandigheden in ziekenhuizen die op oorlogstijd lijken, op eigen bodem.
Dus, heeft Trump dan gelijk om prioriteit te geven aan het openhouden van de Amerikaanse economie? Ten eerste lijkt het idee dat delen van de economie kunnen worden geopend waar de besmettingsgraad laag is, terwijl andere delen worden geblokkeerd, vreemd: Covid-19 – we weten het wel – is zeer besmettelijk. Degenen die geen symptomen vertonen – of ze nu jonger zijn dan 50 jaar of jonger dan 40 jaar – zouden niet beletten dat ze geen ‘super-dragers’ van de ziekte zijn. We hebben niet gehoord dat er een test is voor antilichamen, wat erop zou kunnen wijzen dat een persoon immuniteit geniet. Maar tenzij een gebied geen infecties heeft, zou het voldoende zijn om zelfs maar één drager op een werkplek te plaatsen om een lokale infectie in de gemeenschap te veroorzaken.
Misschien heeft Trump dan misschien gelijk dat iets anders dan een korte (en mogelijk ineffectieve) afsluiting in de VS niet beheersbaar is: dat het een reeds gepolariseerd, gewapend en onrechtmatig, sociaal weefsel zou kunnen verscheuren. Hier is dan een wezenlijk punt: hoe ver en hoe lang kan een Amerikaanse of Europese samenleving een ‘bevel’ of staat van beleg aanvaarden – voordat burgers in opstand komen en naar de stranden gaan voor de zomer? Wat dan?
Is het mogelijk dat Trump uit deze gebeurtenissen naar voren kan komen als de ‘redder van de Amerikaanse economie’? Hier komen we aan bij de kernvraag van het aanpassingsvermogen van elites. Zijn de Amerikaanse elite in staat tot een ware transformatie van bewustzijn als de omstandigheden veranderen? Op het antwoord op deze vraag hangt de geopolitieke toekomst. Het was het onvermogen van de Sovjet-elites om hun corrupte en bevoorrechte status-quo op te geven, wat leidde tot de implosie van de USSR in 1987.
Er wordt ons vaak verteld dat Amerikanen grote vernieuwers zijn en kansen grijpen. Maar vandaag zijn de Amerikaanse elites er absoluut op uit om een status-quo te behouden – aangezien de levensvatbaarheid en zelfs de realiteit van die status-quo in twijfel wordt getrokken door belangrijke insiders. Maar voor de elite is de denkwijze onverzettelijk en onvermurwbaar. De status quo past goed bij hen. Ze willen niet dat het hervormd of veranderd wordt. Ze weigeren anders te denken.
Uiteindelijk zal het coronavirus afnemen; maar hoe zal Amerika eruit zien als het dat doet? Voorlopig denken de elites dat Amerika er in februari net zo uit zal zien als de gevolgen van de pandemie op de Amerikaanse markten. We hebben dus de Fed, de Bank of England en de Bank of Japan allemaal hetzelfde gedaan, keer op keer, in de hoop dat de economie weer ‘normaal’ wordt. Maar het werkt niet .
De Fed vreest een ineenstorting van krediet (met de juiste reden), maar ‘normaliteit’ keert niet terug van de stroom van liquiditeit die over kredietmarkten is gespoeld. In de crisis van 2008 reageerde de Fed met allerlei versoepelingen. Deze keer gooit de Fed het ‘aanrecht’ op markten en biedt ‘faciliteiten’ voor bijna elke activaklasse. Bij het huidige groeitempo zal de Fed-balans in dagen $ 6 biljoen bedragen – en tegen juni een totaal equivalent hebben van bijna 50% van het Amerikaanse bbp. Nog een, onvoorstelbaar stuk schuld.
Het probleem is dat de maatregelen van de Fed zullen mislukken als stimulans – omdat het geen probleem is van vraagtekort, maar van aanbodschok – aangezien de wereld ‘shut-down’ implementeert om infectie te vertragen. Maar nu de recessie of depressie dreigt, dalen de activaprijzen. Bloomberg heeft opgemerkt dat kernprincipes zoals wat een veilige asset vormt, of de verwachting van rendementen in het komende decennium, allemaal uit het raam worden gegooid – terwijl centrale banken ernaar streven een wereldwijde recessie te voorkomen: deze laatste hebben een geld-tsunami losgelaten , in tegenstelling tot wat eerder is gezien, en de angst voor inflatie neemt toe, samen met het gevoel dat alle oude maatstaven van wat veilige investeringen zijn voorgoed verdwenen zijn.
Ondertussen heeft het Amerikaanse congres een wetsvoorstel van $ 2 biljoen aangenomen om de effecten van Covid-19 tegen te gaan. Het werd een tijdje goed ontvangen op de Amerikaanse markten, voordat ze weer daalden. Het wetsvoorstel kan helpen om een deel van de big business status quo in leven, voor nu, maar de bottom line is dat deze uitgaven facturen – als Jim Rickards notes – “Zorg voor de uitgaven, maar ze bieden geen stimulans”. En al die uitgaven – zoals die van de Fed – zullen in wezen helikoptergeld zijn : dwz schulden in geld.
Het essentiële dilemma is dat de Heilige Graal – stimulus – van de Centrale Bankiers afhankelijk is van consumenten, die 70% van de Amerikaanse economie uitmaken; en of ze besluiten om te consumeren – en in welke mate. En dat hangt af van hun psychologie in het post-Covid-19-tijdperk, en niet van wat de Fed nu wel of niet doet.
Als consumenten eraan wennen – tijdens lockdown – om zonder te doen; bezuinigen; zij kunnen wellicht besluiten dat meer sparen en schuldvermindering de beste manier zijn om voor te bereiden op benarde tijden. 83% van de Amerikaanse bedrijven zijn kleine of middelgrote bedrijven. Sommigen kunnen het overleven en het werk hervatten, maar anderen zullen niet opnieuw openen na de vergrendeling. Het wordt een andere sfeer: een ander economisch tijdperk.
Natuurlijk willen de elites zo snel mogelijk ‘weer normaal’ worden, maar de ‘bottom line’ die voortvloeit uit het falen van de Fed om de marktverlamming te bedwingen, is datgene wat de elites ‘normaal’ dachten te hebben, blijkt niet te zijn zijn helemaal normaal geweest. Het is nu duidelijk dat het een gefinancierde zeepbel is geweest – en Covid-19 was toevallig de speld die erop viel. Deze zeepbel was gewoon de grootste, in een lange rij door de Fed opgeblazen bellen (NASDAQ, subprime-hypotheken, enz.) – en nu is de laatste ‘alles-zeepbel’ gesprongen. Er blijft nu niets meer over voor de Fed om te ‘borrelen’. Het is waarschijnlijk voorbij.
Hier is het grotere – wereldwijde – punt. Nogmaals, het draait om psychologie : zijn deze gebeurtenissen de ‘speld’ geweest die ook een soort massale psychologische bubbel (een verzegelde cartesiaanse, mentale reactie) oproept? Zal het publieke vertrouwen in de status-quo crashen, samen met de gefinancierde ‘alles-zeepbel’? Zal een kortstondige flits van verlichting in de realiteit van het kaartenhuis dat Amerikanen geleefd hebben, ervoor zorgen dat ze hun wereld opnieuw gaan zien, en in zijn rauwe, harde realiteit? Als dat zo is, staat de wereldorde aan de vooravond van verandering.
Al geruime tijd broeit er een algemeen populaire onrust uit. Het is de vraag of, in de koude realiteit van na Covid-19 , Amerikanen hun berusting aan – en hun samenwerking met – de status quo zullen staken.
Dit kan problemen opleveren, aangezien Amerika en sommige Europese staten de pandemie proberen te beheersen door de noodzaak van een oorlogsbestuur in te roepen. Zullen mensen zo’n commandosysteem accepteren, als ze zien dat het voornaamste doel ervan is de terugkeer naar een mislukte status quo ante?
