Indignatie redactie 
De nalatigheid van de Franse regering inzake volksgezondheid en haar autoritaire werkwijze, lokken bij een groeiend deel van de bevolking meer en meer wantrouwen en frontaal verzet uit. Dat zien we in de grote betogingen tegen de gezondheidspas en tegen de bedreigingen die wegen op de loontrekkenden en de meest bestaansonzekere werkende mensen.
Pandemie en gezondheidsbeleid in Frankrijk
In dit artikel bespreekt Léon Crémieux, actief in de NPA (Nouveau Parti Anticapitaliste), de autoritaire methodes van de regering. Hij benadrukt de noodzaak van een algemene vaccinatie en de middelen die hiervoor moeten worden ingezet. Tegelijkertijd toont hij het verband tussen het kapitalisme en deze pandemie – en helaas ook de mogelijke pandemieën van de toekomst… In die context is er een duidelijke politiek nodig die niet steunt op de logica van het privébelang en de onbegrensde winst.
Het dictaat van de verplichte coronapas is de aanleiding voor de manifestaties. Ze klagen ook terecht de politiemethodes aan van Macron en Blanquer en hun chantage met afdankingen en opschorting van het loon. Maar de tegenstrijdigheden in die manifestaties dwingen ons er ook toe een globale aanpak tegen de pandemie uit te werken.
Twee complementaire punten zijn hier belangrijk:
- Een algemeen gezondheidsbeleid en een vaccinatiebeleid voor heel de bevolking om het Covid-19 virus te bestrijden en er zich tegen te beschermen. De eis van een globaal gezondheidsbeleid dat zich niet beperkt tot een “sanitaire politiek” om ziekenhuisopnames en het vollopen van de intensieve zorg afdelingen te vermijden. Er is een beleid van ZeroCovid nodig in Frankrijk en wereldwijd – zoals dat het geval is geweest voor andere pandemieën. Vandaar het belang van de campagne voor het opheffen van de octrooirechten: de Europese landen en de landen van Noord-Amerika hebben de meeste vaccins voor zich opgekocht, daarbij beschermen ze de grote farmaceutische bedrijven en blokkeren ze de toegang tot gratis vaccins voor de andere delen van de wereld.
- Verzet tegen het beleid van Macron en de coronapas, die de vaccinatie indirect verplicht maakt op een manier die hypocriet en culpabiliserend is voor de zorgwerkers, de leerlingen van middelbare scholen en in alle vrijetijd activiteiten. In de praktijk dreigt de wet met opschorting van het arbeidscontract en met afdanking van loontrekkenden. Dit beleid van politiecontroles en criminalisering maakt dat de kwestie van de coronapas een zaak wordt van openbare orde en van politie. Hierdoor komt een echt vaccinatiebeleid en de zorg voor de gezondheid van iedereen, in het bijzonder gericht op die groepen die het minst gevaccineerd zijn en het meeste risico lopen, in het gedrang. Erger nog, de politiek van coronapas en de PCR-test tegen betaling veroorzaakt een dynamiek van ontwijken, zieken verbergen dat ze ziek zijn, anderen zoeken een valse coronapas, en nog anderen laten zich niet testen en ook niet verzorgen voor andere aandoeningen.
Deze twee eisen worden door de regering en door de anti-vaxxers als tegengesteld voorgesteld. Voorstanders van algemene vaccinatie moeten wel voor een verplichte coronapas zijn terwijl de tegenstanders ervan in naam van “individuele vrijheid” zich tegen verplichte vaccinatie uitspreken.
Wij moeten dit binaire schema verwerpen en een standpunt innemen zowel over
- De noodzaak van het organiseren van een algemene vaccinatie tegen Covid door de openbare gezondheidsdienst en door de diensten voor sociale bescherming – ook voor de jongeren.
- Het verwerpen van de autoritaire politiemethodes van de regering. Zij versterken het veiligheids- en politioneel systeem dat door Macron werd uitgebouwd en komen in de plaats van een georganiseerde vaccinatiekampanje.
Over beide standpunten kunnen we niet in het vage blijven. We moeten ermee omgaan ook in de betogingen. Wij willen een politiek progressieve dynamiek ontwikkelen in de huidige reacties en mobilisaties tegen de coronapas en tegen de regeringsmaatregelen. Die betogingen zullen ook de komende weken doorgaan (ondanks de vakantiemaand augustus en het in werking treden van de coronapas). Hierbij steunen we op de eenheidsoproep tegen de regeringsmaatregelen.
Voor collectieve vaccinatie
Laat ons niet rond de pot draaien. We moeten duidelijk stellen dat we voorstander zijn van een systematische kampanje van collectieve vaccinatie van heel de bevolking tegen Covid-19 (en dus zeker ook voor het verlengen van deze kampanje met de nodige derde prikken in de herfst …). Ze moeten de besmettingen zo marginaal mogelijk houden. Daarvoor is het systematische organiseren van vaccinatie (die vandaag in hoofdzaak steunt op individuele aanvragen, zoals het maken van een afspraak via internet op Doctolib) met een actieve inzet van de gezondheidsdienst van de Sociale Zekerheid gericht op wie nog niet gevaccineerd is, op bevolkingsgroepen en generaties die nog niet bereikt werden. Er moeten kampanjes komen niet door het opwekken van schuldgevoelens maar wel met transparante informatie en het nodige overtuigingswerk. Het is geen zaak van de politie of van chantage met tewerkstelling of opleidingskansen.
Een groot deel van de bevolking is voorstander van vaccinatie en de achterstand die Frankrijk heeft opgelopen ten opzichte van EU-gemiddelde van het aantal gevaccineerde mensen, is eerder het gevolg van een gebrekkige organisatie en middelen dan van een weigerachtige houding bij de bevolking in het algemeen.
Het heeft geen zin nu een historiek op te stellen van de fouten van de regering, de valse voorwendsels, het tekort aan mondkapjes, aan testen, aan vaccins, de organisatie van de grootschalige vaccinatie. Pas begin april 2021 werden grote vaccinatiecentra geopend (door de regering werden die als “vaccinodromen” afgeschilderd!). Pas vanaf 16 april konden de min 70-jarigen zonder onderliggend ziektebeeld een vaccinatieafspraak krijgen en pas vanaf 15 juni kunnen de 12-17-jarigen zich laten vaccineren. Maandenlang beweerde men dat jongeren geen risico lopen, wat de rechtvaardiging was voor het gebrek aan gezondheidsprotocollen in de middelbare scholen. Maandenlang bleef de regering onverschillig over de weigerachtige houding ten opzichte van vaccinatie bij de bevolking. Terwijl ze duidelijk een globale vaccinatie had moeten uitbouwen om het virus te bestrijden.
We zijn niet “neutraal” wanneer het gaat over het belang van vaccinatie in het gezondheidsbeleid. Dit gaat niet over individuele keuzes, afhankelijk van een individuele opvatting. Het is een kwestie van volksgezondheid. Dat was in het verleden voor vaccinaties altijd het geval (behalve om medische redenen). De vaccinatie van kinderen/baby’s werd zeer zelden geweigerd. Vier jaar geleden werd die verplichte vaccinatie van kinderen uitgebreid tot 11 vaccins op even autoritaire wijze als vandaag, zonder enige kritiek op de farmaceutische bedrijven en ook zonder enige democratisch debat over het nut van de vaccins en over het gebruik van hulpstoffen in die vaccins. De pandemie duurt nu al 18 maanden, de behandeling van de zieken en de vaccins hebben het scepticisme aangewakkerd, in Frankrijk mede door de dwalingen van Macron. Dat heeft de complottheorieën en de antivax gevoelens bevorderd.
Tegen complottheorieën en verwarring
Complottheorieën zijn vandaag meer verspreid en spelen nu een rol die verder reikt dan hun traditioneel milieu. Ze leven nu ook bij loontrekkenden en in syndicale kringen. Ze kregen versterking door de fouten in de regeringscommunicatie en de tegenstrijdige verklaringen en beslissingen van Macron, Castex en Co. Maar het is ook het boemerangeffect van het gebrek aan transparantie en het feit dat de bevolking nu alles wat te maken heeft met Covid-19, verbindt met de winsthonger van de farmaceutische bedrijven ten koste van de gezondheid van de patiënten; de schandalen uit het recente verleden bij het op de markt brengen of verkeerde gebruik van Mediator en andere geneesmiddelen, waarbij de overheid niet ingreep.
Hetzelfde moet gezegd worden over het chlordecon schandaal (een pesticide dat sinds 1993 verboden is) in de Antillen waardoor de bevolking weigerachtig staat tegenover vaccinatie. Dat alles heeft de geloofwaardigheid van regeringsmededelingen over gezondheidsproblemen aangetast en dan is er nog het gebrek aan transparantie en een echt onafhankelijk beleid tegenover de farmaceutische sector.
Ook de verwarrende wetenschappelijke informatie bood bepaalde sociale netwerken en commerciële zenders (CNews en BFM) de kans om onduidelijkheid te scheppen, zonder dat, bij een deel van de bevolking, er nog rationele vertrekpunten voor de discussie waren. In het algemeen kunnen we stellen dat het verlies aan geloofwaardigheid van de politieke leiders, de slechte organisatie en de tekorten in de gezondheidsdienst en in de Sociale Zekerheid, de groeiende kloof met de bevolking samen met de zwakke stem van de sociale en arbeidersbeweging, deze verschijnselen nog hebben versterkt.
Het is dus van levensbelang dat er een duidelijke stem over publieke gezondheid kan weerklinken. Zij moet het verband leggen tussen de concrete eisen en de strijd voor een maatschappij die steunt op gemeenschapsbezit, op het publiek en transparant beheer van elke productie en van de vitale diensten aan de bevolking. Dit gaat zowel over gezondheid als over vervoer en energie. De pandemie maakt ook zichtbaar in welke omstandigheden de gewone mensen vandaag moeten leven. Meerdere factoren vergroten hun kwetsbaarheid voor het virus en voor ziekten in het algemeen (woning, voeding, werkomstandigheden, familiaal geweld).
Die kwetsbaarheid is duidelijk het gevolg van een economisch en politiek systeem. Al deze problemen zijn met elkaar verbonden en versterken ons verzet tegen het culpabiliseren van wie uitgebuit en onderdrukt wordt en bovendien nog verantwoordelijk worden geacht voor het feit dat ze minder goed beschermd zijn door vaccinatie dan de welstellende heersende klasse. Veel tegenstanders van vaccinatie nemen deel aan de betogingen, de antivaxxers en uiterst-rechts willen hier de overhand krijgen, maar er zijn ook betogers die zelf al gevaccineerd zijn. Zij willen strijden tegen deze regering omdat ze zich verzetten tegen de dictaten van Macron en zijn autoritaire repressieve regering.
We hebben het dus wel over de algemene volksgezondheid, heel de bevolking moet tegen het virus beschermd worden. Het is dus een kwestie van de gemeenschap zoals elke wereldwijde strijd tegen dodelijke epidemieën. Dankzij de ontdekking van het vaccin door de Engelse dokter Jenner op het eind van de 18de eeuw, konden de pokken uitgeroeid worden. Kinderverlamming (polio), difterie, roodvonk, tetanus, tuberculose zijn nu geen rampen meer dankzij de vaccins. Wij waren altijd voorstander van een gezondheidsbeleid en van preventie om de bevolking te beschermen. Het vaccineren van kinderen is hier een deel van.
We bestrijden dus de ideeën van de antivaxxers. Volgens ons moet heel de wereldbevolking snel en gratis toegang krijgen tot de nodige vaccins om beschermd te zijn met gratis dosissen en een publieke en transparante controle op de producten die op de markt komen. Bij de huidige stand van de wetenschappelijke kennis bieden de anticorona vaccins een goede bescherming en geen bijzondere risico’s in vergelijking met andere veel gebruikte vaccins. We moeten natuurlijk niet ontkennen dat er kleine of meer ernstige mogelijke nevenwerkingen zijn maar die zijn helemaal niet catastrofaal zoals de antivaxxers beweren als reden voor het weigeren van vaccinatie – sommigen weigeren zelfs alle vaccins.
Er waren vroeger ook polemieken rond de vaccins tegen pokken, hepatitis B, tegen tuberculose. Sommige vaccinatiekampanjes hebben reële maar beperkte moeilijkheden ondervonden. En nog eens, dat geldt voor veel medicatie, behandelingen of voor het risico van ziekenhuisbesmettingen. Daarom is controle op nevenwerkingen belangrijk om ze zo klein mogelijk te houden dankzij een stevig openbaar gezondheidssysteem, socialisatie van de farmaceutische bedrijven, een openbare waakhond die onafhankelijk is van die farmaceutische bedrijven …maar daarvoor moeten we niet het kamp vervoegen van de sceptici.
Al voor 2020 waarschuwden alle epidemiologische rapporten voor nieuwe gezondheidsproblemen, met name voor zoönosen zoals Covid-19, door het toegenomen internationaal vervoer van mensen en koopwaar, door de verstedelijking, de ontbossing en klimaatsopwarming, door de gezondheidstoestand en de slechte behuizing van vele economisch zwakke groepen. Laat ons dus duidelijk en logisch zijn. De strijd tegen de pandemie, tegen de klimaatsverandering en tegen de kwalijke gevolgen van de kapitalistische globalisering zijn rechtsreeks en blijvend met elkaar verbonden.
De hypocrisie van de regering
Het is hypocriet van de regering dat ze de nood aan een echt publiek gezondheidsbeleid met de hiertoe noodzakelijke middelen, en een algemene vaccinatie, wegmoffelt. Het zorgpersoneel en de jongeren worden verantwoordelijk gemaakt om de vierde golf te stoppen. Er wordt daarom een “urgentie” kampanje tegen hen op touw gezet om de cijfers te doen dalen. Al maandenlang is het duidelijk dat politiecontroles, het dreigen met boetes, opschorting van loon en zelfs afdankingen niet helpen.
In ons land en overal ter wereld is een gezondheidskampanje voor collectieve vaccinatie, met name bij de meest precaire groepen het enige juiste antwoord. In volkswijken en bij oudere mensen moeten gezondheidswerkers en sociale diensten op bezoek gaan, informatie verspreiden en het vaccin ter beschikking stellen bij wie er het minst toegang toe heeft; hiervoor kunnen de diensten van de sociale zekerheid (die er middelen voor hebben) volop worden ingezet. Zij moeten instaan voor een duurzaam gezondheidsbeleid dat de bevolking beschermt tegen nieuwe epidemieën, met genoeg bedden en personeel in de ziekenhuizen en in de diensten van sociale bescherming.
De kwestie van collectieve vaccinatie verwijst onmiddellijk naar de tekortkomingen van het kapitalistisch systeem: hospitaalvoorzieningen werden afgebouwd, er kwam een tekort aan bedden en personeel in verschillende regio’s, de toestand in de woonzorgcentra, die voor de helft geprivatiseerd zijn, werd onzeker, de productie van geneesmiddelen blijft in privéhanden. In arme departementen zoals Seine-Saint-Denis is er een schrijnend gebrek aan sociale dienstverlening. Dat blijkt duidelijk uit het feit dat ze niet de middelen hebben om de meest precaire groepen van de bevolking te vaccineren. Ook het praktisch en financieel ondersteunen van alleenstaanden blijft een immens probleem. Een groot deel van de gezinnen in de armere bevolking woont in omstandigheden waarbij quarantaine thuis niet mogelijk is en er wordt geen geld voorzien voor hotelkosten of andere aangepaste verblijfsvoorzieningen.
Macron heeft de verplichte vaccinatie afgekondigd voor “bepaalde” beroepen. “Onverantwoord” zorgpersoneel wordt aangeklaagd, de coronapas wordt verplicht voor de vrije tijd (bars, restaurants, vliegtuig- en treinreizen) winkelcentra, klanten en handelaars. Onderwijzenden, politiemensen, militairen, spoorwegpersoneel, personeel bij de post en het personeel van vliegtuigmaatschappijen (behalve stewards en hostessen) moeten nog niet verplicht gevaccineerd worden. Terecht hebben de vakbonden in de gezondheidssector de beschuldigingen aangeklaagd. De regering had immers enkele maanden geleden het zorgpersoneel verplicht te blijven werken wanneer ze positief getest waren maar zonder symptomen. SUD Santé en de CGT verzetten zich tegen deze houding. Ze eisen een beleid dat effectief vecht tegen de pandemie … en mogelijk andere komende zoönosen!
In het onmiddellijke en in de komende weken moeten we natuurlijk naar een volledige vaccinatie gaan in Frankrijk, met opheffing van de octrooirechten, de productie en het vlug en gratis verdelen van de vaccins in alle delen van de wereld waar nog geen vaccin ter beschikking staat. Met voldoende personeel, bedden en diensten. Een gezondheidsbeleid dat alle vroeger gedane besparingen terugschroeft.
Vechten voor collectieve vaccinatie tegen Covid-19 als algemene gezondheidsmaatregel en niet als “individuele vrije keuze”, betekent niet dat we vandaag een verplichte vaccinatie wettelijk opleggen omdat dit opnieuw repressief optreden met straffen zou betekenen. We moeten ons verzetten tegen de hypocriete vaccinatieverplichting van Macon die geen collectieve kampanje wil opzetten.
De vraag of we voor of tegen een collectieve vaccinatie tegen Covid-19 zijn, valt niet te ontwijken. We moeten het zien als een publieke gezondheidsmaatregel om heel de bevolking te beschermen. We kunnen ook niet anders dan voorstander zijn van de huidige vaccinatieregels bij kinderen (hoewel we zouden moeten discussiëren of de 11 verplichte vaccinaties nog wel allemaal nuttig zijn). Vaccinatie tegen Covid-19 zal waarschijnlijk de komende jaren op wereldvlak noodzakelijk zijn, waarbij dan de eis van gratis vaccinatie en opheffing van het octrooirecht uiteraard moet gesteld worden.
De hypocriete en autoritaire methode die wordt nu wordt gebruikt met de coronapas maakt natuurlijk vele mensen woedend, wat bij vroegere vaccinaties nooit het geval was. Het tekort aan ziekenhuizen en voorzieningen, de ondoorzichtige controle op de farmaceutische bedrijven, de opeenvolgende leugens en blunders van de regering, de vele leugens, het streven naar winst van de geneesmiddelen trusts, het autoritair en autocratisch optreden van de regering hebben voor gevolg dat sommigen zowel vaccinatie als de coronapas verwerpen, met een breed ongenoegen en grote betogingen die ons doen denken aan het begin van de beweging van de gele hesjes.
Vandaag zijn de betogingen vooral gericht tegen de verplichte coronapas en de verplichting tot vaccinatie met het dreigement van afdanking of opschorting van loon. We steunen dat verzet, maar dat betekent niet dat we de onduidelijkheid steunen en zeker niet het standpunt van de anti-vaxxers.
