De fakkelterrorist die voor de deur van D66-leider Sigrid Kaag stond, heeft geen angst meer. Net als de tienduizend demonstranten die in Amsterdam zonder vrees de mobiele eenheid trotseerden. We kunnen er niet langer omheen: Nederland staat aan de vooravond van een enorme crisis.
‘Ik ben Dr. Love,’ zegt hij heel innemend. Terwijl mijn vrouw en ik afgelopen herfst aan het hardlopen zijn in het Amsterdamse Westerpark, stuiten we op een paar duizend demonstranten die protesteren tegen de coronamaatregelen. Wat ons meteen opvalt, is hoe divers de groep is. Van ‘linkse yogavrouwen’ en het type bakker en slager tot ‘tokkies’ aan wie je kunt zien dat ze arm zijn. En dus ook ‘Dr. Love’. Een knappe Antilliaans-Nederlandse man van middelbare leeftijd met een doktersjas aan en een stethoscoop om zijn nek.
‘Ik ben Dr. Love. Maar ik verklap jullie meteen dat ik geen echte dokter ben,’ zegt hij. ‘Toch deel ik een medicijn uit. Het medicijn van liefde.’ Hij drukt een plastic plakhartje op de bovenarm van mijn vrouw. Terwijl ik cynisch denk: mooi trucje gap, om vrouwen te versieren op deze demonstratie, vertelt Dr. Love zijn verhaal. Hij praat over de ‘blinde vlek van de politiek en de media tegen ongevaccineerden’. Dat de duizenden demonstranten allemaal ‘respect en liefde’ hebben voor ‘alle mensen’. Kortom, een prima, beschaafd verhaal.
Samenzwering van de elites
Tot ik hem, expres op een naïeve toon, vraag: ‘Maar hoe zit het dan met Bill Gates en zo? Bestaat dat virus nou wel of niet?’ En toen kwam het eruit. Zijn verhaal kent u inmiddels wel: het is een samenzwering van de elites om met een ‘nepvirus’ de samenleving op slot te zetten en de vrijheid van mensen af te pakken. We leven in een ‘verborgen dictatuur’, zei hij er nog achteraan. De liefdevolle Dr. Love veranderde plotsklaps in een Dr. Hate. Het was opeens ‘wij’ tegen ‘zij’. Het vuur dat uit zijn mond kwam, was gelijk aan dat van een dichtgetimmerde salafist. Of van iemand die woke is, of kies welk sektarisch wereldbeeld dan ook maar uit.
Aan deze episode met Dr. Love moest ik denken toen ik de beelden zag van de man die afgelopen woensdag 5 januari met een brandende fakkel voor de deur van het woonhuis van D66-leider Sigrid Kaag stond. Allereerst maken die beelden duidelijk dat Nederland heel snel volwassen moet worden waar het de bedreiging van politici betreft. Het filmpje van de man duurt zeven minuten. We weten niet wanneer hij uiteindelijk wordt meegenomen, want de beelden stoppen terwijl hij nog bezig is. Ergens aan het eind zie je dat Kaag aan het bellen is met – neem ik aan – de politie. Deze fakkelterrorist is eerder ook aan de deur geweest van demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA). Toen heeft de politie hem niet meegenomen, maar de wijk uitgestuurd.
Waarom is er geen permanente bewaking?
Mijn hemel. Hoezo liet de politie een doorgedraaide vent die De Jonge thuis belaagde weer gaan? Hoezo kan diezelfde vent later minstens zeven minuten lang met een brandende fakkel in de portiek van Kaag staan? Waarom is er voor Kaag en alle andere fractieleiders en bewindslieden geen permanente bewaking rondom hun huis geregeld? De fakkelterrorist zegt het zelf eerlijk in zijn YouTube-filmpjes: ‘Ik ga niet meer wachten tot de mensen wakker zijn.’
Dat is niet erg verhulde codetaal voor ‘ik ga een minister vermoorden’. Het lijkt wel of de Nederlandse veiligheidsdiensten zich – ondanks eerdere moorden, van politicus Pim Fortuyn tot en met misdaadverslaggever Peter R. de Vries – obstinaat blijft verliezen in een houding van ‘zo’n vaart zal het vast niet lopen’.
Slachtoffers van de uitholling van de verzorgingsstaat
Tegelijkertijd is het hoog tijd dat we eerlijk gaan uitzoomen op waarvoor deze uitwas nou echt staat. Zo behoort deze fakkelterrorist tot een groep mensen die al demonstreren sinds het begin van de coronacrisis. Ik heb al hun YouTube-filmpjes bekeken. De allereerste filmpjes beginnen in 2019 – voor de coronapandemie uitbrak dus. Die filmpjes gaan bijvoorbeeld over ‘Stichting Buiten de Boot’ en over ‘armoede in Nederland’. Of over een kerstactie van het Leger des Heils.
https://www.youtube.com/watch?v=a_2Lpf0usn8
Kortom, een handjevol slachtoffers van de uitholling van de verzorgingsstaat die solidariteit en steun zoeken. In 2020 zijn er ook filmpjes waarin sympathie wordt geuit jegens George Floyd, die is vermoord door ‘mishandeling’ door ‘de politie, Amerika’. Ze steunen zelfs de ‘Demonstratie blacklives, Rotterdam’.
https://www.youtube.com/watch?v=CIvFYexbfzk
Maar ook zijn er filmpjes van de allereerste kleine anti-lockdown-demonstraties. Dan de aansluiting bij boerenprotesten. Nog meer anti-lockdown-protesten. Dan opeens filmpjes van demonstranten samen met voetbalhooligans die ‘all lives matter’ scanderen, álle levens tellen. De steun voor black lives is duidelijk voorbij.
https://www.youtube.com/watch?v=0drnRLjGZwg&feature=youtu.be
Groeiende beweging die de massa weet te mobiliseren
Een van de meest recente filmpjes is van vorige week zondag 2 januari in Amsterdam. Toen zo’n tienduizend demonstranten – dat is ontzettend veel voor Nederland – op de been waren, totaal niet bang meer voor politie en de mobiele eenheid. Als de stoet door de straten van Amsterdam loopt, zie je allerlei Amsterdammers vanaf hun balkon zwaaien en hun steun uitspreken. De fakkelterrorist is in dat filmpje ook te zien, als een ervaren organisator en agitator.
Dit is niet langer een handjevol betreurenswaardige figuren, maar een groeiende beweging die de massa – inclusief steeds meer gewone burgers die het ‘zat’ zijn – weet te mobiliseren.
Naar aanleiding van de belaging van D66-leider Kaag roepen politici en opiniemakers: ‘Woorden doen ertoe!’ verwijzend naar Thierry Baudet en zijn Forum voor Democratie (FVD). Een verbod op FVD is zelfs onderdeel van het discours geworden. Hoewel ik dat sentiment aan de ene kant begrijp, vraag ik me tegelijkertijd af of je met het verbieden van de woorden van Baudet en consorten het probleem aanpakt. Anders gezegd: er lijkt me geen causaal verband tussen de woorden van FVD en het ressentiment achter de coronaprotesten.
Baudet sloot zich aan bij de ‘wappies’
Zeker, types als Baudet en Willem Engel weten dat ressentiment te kanaliseren naar hun eigen agenda. Maar in de filmpjes van de fakkelterrorist en zijn vrienden gaat het nauwelijks over Baudet of Engel. Sterker nog: aan het begin van de coronacrisis was Baudet nog erg voor een algehele sluiting van de samenleving. Terwijl deze ‘wappies’ toen al aan het demonstreren waren, met alle samenzweringstheorieën van dien. Het is dus eerder andersom: Baudet sloot zich op een gegeven moment juist aan bij hen.
Het echte probleem zit dus veel dieper. Zie bijvoorbeeld al die onderzoeken die uitwijzen dat het vertrouwen in Nederlandse instituties keldert.
Die tienduizend demonstranten in Amsterdam scandeerden als eenheid: ‘Vrijheid, liefde, geen dictatuur!’ Net als Dr. Love ‘liefde en vrijheid’ proclameerde toen hij een sticker plakte op de arm van mijn vrouw.
https://www.youtube.com/watch?v=XEX162dEpzc
Iets veranderen aan de voedingsbodem
Wat borrelt en gist er in de samenleving? Wat zit er achter die hunkering naar ‘vrijheid en liefde’? Waar komt dit groeiende ressentiment vandaan? En hoe heeft de gevestigde politiek daaraan bijgedragen?
Ik hoop dat ‘weldenkend’ Nederland niet blijft vastzitten in de reflex ‘FVD verbieden en dan is alles opgelost’. Als we de echte vragen niet durven te stellen en niet bereid zijn iets te veranderen aan de voedingsbodem achter het groeiende ressentiment, zal het niet lang meer duren voor er niet tienduizend, maar twintigduizend, dertigduizend, vijftigduizend en meer mensen opstaan.
Het is vijf voor twaalf. Nederland staat aan de vooravond van een enorme crisis. En dan is alles denkbaar. Inclusief een bloeddorstige bestorming van de Tweede Kamer door duizenden die ‘liefde’ willen.