We hebben er jarenlang aan gebouwd. Een verzorgingsstaat van de wieg tot aan het graf was na de oorlog de wens van voornamelijk linkse politici. Er moest na de WO2 veel geregeld worden. De wederopbouw gaf nieuwe werkgelegenheid en behalve woningbouw moest er ook gebouwd worden aan nieuwe wet- en regelgeving, vooral sociale wetgeving. Het is een normaal verschijnsel dat na oorlogen maatschappij en economie totaal ontregeld zijn. De wederopbouw vereist een krachtig landsbestuur die met daadkracht de boel weer in het gareel krijgt. Het vertrouwen van de bevolking moet worden herwonnen.
Verzorgingsstaat in optima forma
Politici presenteren zich slim door mooie plannen voor te leggen die ze, eenmaal gekozen in het parlement, slechts deels kunnen uitvoeren. De financiën voor de mooie plannen liggen niet direct voor het oprapen en met belastingverhogingen wordt je later weer weg gestemd. Door investeren in de wederopbouw en de industriële revolutie is er een lange periode van economische groei geweest waardoor de overheid de sociale verzorgingsstaat verder wist uit te breiden. Helaas niet zonder de bijbehorende bureaucratie en het instellen van diverse uitvoerende overheidsinstanties met talrijke ambtenaren. Het resultaat van 76 jaar regeren in vredestijd. Door voornamelijk links georiënteerde kabinetten is een verzorgingsstaat in optima forma opgericht waarin bijna alles is geregeld door vadertje Staat. Volgens sommigen nog te weinig, volgens anderen veel te veel. Te veel, zo is ook mijn persoonlijke mening.
Het is nooit genoeg
We hebben teveel geregeld in ons polderlandje waar niet alleen de weg- en waterbouw een hoog aanzien heeft maar ook de sociale voorzieningen beter zijn dan waar dan ook. We zijn verwend en beginnen direct te klagen als een overheidsinstelling iets te lang doet over de behandeling van een verzoek of bezwaarschrift. Er is teveel wet- en regelgeving gecreëerd door bewindslieden en door de Kamerleden met hun amendementen. Voor ieder poppetje en minderheidsgroeperingen moest er wat geregeld worden. Uitsluiting was uit den boze. Als het niet gaat om een toeslag, een uitkering of verstrekking, dan gaat het wel om vergunningen, aangetaste rechten, of om (civiel)rechtelijke procedures om gelijk te krijgen in de ontelbare meningsverschillen in een complexe verzorgingsstaat. We zijn verworden tot een volk van zeurpieten, het is nooit genoeg, en ja, de schuldige is altijd de overheid.
Zorgen om de zorg
Mijns inziens zijn we hiermee het einde genaderd van een doorgeschoten democratische rechtstaat. Er is teveel wet- en regelgeving neergelegd bij de uitvoerende macht waardoor we langzaam zijn overgeheld naar een technocratische overheid. Sinds we zijn overvallen door een gezondheidscrisis is dit proces versneld en zijn we aanbeland in een pure technocratie zonder een greintje medezeggenschap van het volk. Door de coronacrisis beslissen ineens een handjevol beleidsmakers op voordracht van medische deskundigen over niet alleen onze gezondheid maar over alles. De zorgen om onze zorg, nee niet onze individuele gezondheid, krijgen de hoogste voorrang boven de economische belangen van alle andere sectoren. De regeldrift van het Ministerie van Volksgezondheid heeft inmiddels geleid tot het invoeren van een noodwet en een avondklok. De discussie over de schadelijke lockdown en avondklok wordt weggewuifd als asociaal en ongepast want er gaan mensen dood. Discussie over hoe het percentage doden zich verhoudt tot de economische schade en tot de totale 17,4 miljoen inwoners van een ooit democratisch land is uit den boze. Discussie over de eenzijdige samenstelling van het OMT dat de regering adviseert mag niet in een tijd dat we samen strijden tegen corona.
Zelfredzaamheid
Wanneer komt het moment dat de samenleving ziet dat we te ver zijn doorgeschoten en dat we niet meer zelfstandig mogen denken omdat alles door de overheid wordt geregeld. Dat we moeten luisteren naar de persconferenties en doen wat er gezegd wordt. De overheid heeft het goed met ons voor; kijk eens wat er is geregeld in 76 jaar vredestijd. We mogen niet klagen. Maar waar is onze zelfontplooiing gebleven, onze zelfredzaamheid, ons recht op zelfbeschikking, onze zelfreflectie? Waar is onze zelfzucht die ons aanzet om zelf na te denken gebleven?
Bevrijdingsdag
We zijn lui geworden door de regeldrift van onze overheid die het zo goed met ons voor heeft en ons alles voorkauwt. We hebben het zo goed dat we ons gewillig hebben onderworpen aan de regeldrift van onze overheid. Intussen zien nog weinig mensen dat we onze democratie hebben ingeruild voor een technocratie. Het is toch goed zo? Als we straks allemaal zijn gevaccineerd en braaf onze vaccinatie- dan wel testbewijzen en ID tonen, dan krijgen we onze vrijheid terug en mogen we weer feesten. Dan is het eindelijk afgelopen met de lockdown en de avondklok en vieren we bevrijdingsdag. Bevrijd waarvan?
GW