Hoe komt ‘polarisatie’ tot stand?
Algemeen gezien als een giftig fenomeen dat productieve samenlevingen ondermijnt. Consequent een beschuldiging van de ene ‘Pool’ aan het adres van de andere ‘Pool, en andersom. De discussie die onder mijn bijdrage ‘Antwoorden’ ontstond onderstreept dat nog eens. Ik realiseer mij niet alleen dat ik het nooit ‘goed kan doen’ op de manier waarop ik te werk ga, maar ik wil het ook niet ‘goed doen’. Ik wil geen bijdrage leveren aan het wegnemen van twijfel waar zekerheid niet bestaat. Dat komt mij in discussies steevast op het verwijt te staan dat je nou eenmaal keuzes moet maken, omdat er anders niks uit je handen komt. Het tegenovergestelde is echter waar.
Laat mij dat toelichten.
In de productieve fase van mijn leven, waarbij ik een geldelijke beloning ontving voor wat ik produceerde, mocht ik naast het werk waarvoor ik was aangenomen zo nu en dan ook ‘Hulp-Sinterklaas’ zijn. Waarmee ik doel op uiteenlopende ‘managementfuncties’ binnen een heus ‘kantoor’. Van ‘projectmanagement’ tot ‘algemeen management’ en ‘personeelsmanagement’. Bijzonder leerzaam, en op gezette tijden ziet u de vruchten daarvan hier terug. In het bijzonder waar ik van mijn kant blijf hameren op een ‘kleine overheid’ en ‘simpele oplossingen’. Wat ik namelijk leerde, ‘op kantoor’, ook al wist ik dat eigenlijk al wel veel langer, dat was dat men daar vooral veel tijd en energie steekt in ‘office politics’. Hier met enige regelmaat het ‘gelul’ genoemd, waar je ‘niet in kunt wonen’.
Mijn routine als ‘Hulp-Sinterklaas’ in het ‘algemeen-‘ en het ‘personeelsmanagement’ was dat ik zo vroeg mogelijk begon. Zes of zeven uur ’s ochtends, voordat de kantoren volstroomden. Voordat mijn collega’s kwamen, had ik al meer geproduceerd dan zij samen de rest van de dag. Tevens had ik als routine het ‘briefen’ van mijn collega’s over wat ik had gedaan, om ‘dubbel werk’ te voorkomen, en de ‘communicatie’ te stroomlijnen. ‘Dubbel werk’ was niet alleen twee keer zo kostbaar, omdat het ‘dubbel’ werd gedaan, maar het leidde nagenoeg altijd tot misverstanden, die dan weer opgelost moesten worden, en exploderende kosten. In geld, tijd en energie uitgedrukt. ‘Economies of Scale’, de winst door ‘schaalvergroting’, die écht was, werd erdoor weggewassen, of het bleek niet genoeg om de exploderende kosten als gevolg van ‘Office Politics’ te compenseren.
Nu ik gepensioneerd ben zit ik niet achter de geraniums. Ik verdoe mijn tijd niet met ‘Netflix’, ‘Google-News’, of ‘gelul’, en ik zeg wel eens gekscherend: ‘Ik begrijp niet hoe ik dat werk er vroeger nog bij kon doen!’ U leest hier iedere dag, zeven dagen per week, een stukje van mijn hand. Ik moet dat schrijven, maar ik doe uiteraard ook ‘research’, wat u terugziet in de bijgevoegde links. Daarnaast schrijf ik onregelmatig commentaren elders. Ook op buitenlandse sites. De meeste professionele columnisten komen niet verder dan een enkele column per week, zelden onderbouwd door ‘research’, als ik zie wat ze schrijven, maar eerder herverpakte propaganda, niet zelden zichtbaar in conflict met de actualiteit. Zij doen daarnaast ook nog andere dingen. Maar datzelfde geldt voor mij. Ik reis, bezoek musea, ‘klus’ en bouw, vaartuigen, voertuigen, tuinhuizen, hekken, schuttingen, sculpturen. Waarbij ik allerlei materialen gebruik, van hout, via metaal tot epoxy. Ik ‘ontwerp’ wat ik construeer zelf. En ik volg de actualiteit, maar kom in mijn sociale leven en ontspanning ook niks tekort. De sleutel is ‘efficiëntie’. Het ‘wegsnijden’ van de ‘office politics’, gekoppeld aan een heldere ‘taakverdeling’ tussen mijn vrouw en mij. Zij heeft haar ‘dingen’, en ik de mijne. We lopen elkaar niet voor de voeten. We hebben geen ‘werkoverleg’ nodig, hoeven niet te ‘vergaderen’, en niet elke dag opnieuw het ‘wiel’ uit te vinden. We zijn twee ‘Polen’ die elkaar aanvullen. Tussen de ‘Polen’ bevindt zich de landmassa waar het om gaat. We zijn een ‘Team’.
Kijk nou even naar de politiek. In Nederland. In Europa. In de westerse landen. Dat is allemaal, en veelal uitsluitend, ‘office politics’. Het gaat over de verpakking. De presentatie. Voor mij is het onbegrijpelijk dat een man als Zelensky, president van een land in oorlog, nog tijd zou hebben voor al die publieke conferenties, en al dat ‘gelul’. En die bejaarde in het ‘Witte Huis’ kan toch ook nooit tijd hebben voor meer dan wat we van hem zien? Als het in Nederland over politiek gaat, dan gaat het over wie er een ‘functie elders’ moet krijgen, welke ‘splitsing’ er aanstaande is, wie het met wie doet, hoe een politicus omgaat met de koffiejuffrouw, wat zijn of haar seksuele geaardheid is, of hij of zij thuis ook wel de piepers schilt.
Er wordt wel gesproken over ‘Grote Thema’s’, maar consequent door de bril van de ‘relatie’, uitgediept in ‘praatprogramma’s’. ‘Besluitvorming’ gaat exclusief over hoeveel geld er naartoe gaat. Iets is ‘belangrijk’ als er veel geld (van de belastingbetaler) wegvloeit naar het ‘oplossen’, zonder dat de beleidsmakers zelfs maar bij benadering weten hoe die ‘oplossing’ er dan in de praktijk uit gaat zien. Deze ‘Hulp-Sinterklaas’ redeneerde juist dat het belangrijk was om oplossingen te vinden die weinig, of zelfs niks kostten. Ik was tevreden als ik de helft van mijn ‘budget’ terug kon storten, en ik zelf vroegtijdig ontslag kon nemen als ‘projectmanager’, terwijl het project draaide als een tierelier. Het maakte autonoom dat ik ongeschikt was voor het ‘Hogere Management’, omdat ik geen ‘rekening hield’ met collega-managers die ‘inspraak’ wilden. Het kon mij ook niks schelen als een gepasseerde manager vervolgens het project presenteerde als het resultaat van zijn eigen noeste werk, terwijl hij er geen bek aan had gezet, en eerder zelfs alleen maar had tegengewerkt, want voor je het weet verzuip je in de ‘office politics’, en komt er niks meer uit je handen.
‘Polarisatie’ komt tot stand als mensen uit het oog verliezen dat efficiëntie geld in het laatje brengt, waarmee je brood kunt kopen, een huis kunt bouwen, het warm kunt houden, en de opleiding van je kinderen mee kunt betalen, opdat ze het minstens net zo goed hebben als jij. Laat de twijfel bestaan. Werk exclusief met wat je weet. En vertrouw alleen mensen die weten waar ze het over hebben, en die geen loze beloften doen die ze niet waar kunnen maken. Reken mensen niet af op menselijke fouten, maar straf de leugenaars, en schuw het werken met fantasten. Zet mensen die afspraken maken die ze niet nakomen, die contracten en akkoorden sluiten die ze bij eerste gelegenheid breken, overboord. Niet meer mee praten. Beleefd negeren. En als ze hun voet tussen de deur zetten? Bom erop! Opzouten! Ga je moeder pesten!