Het derde kabinet Mark Rutte is gevallen. Op vrijdag 15 januari 2021 maakte Rutte bekend dat het kabinet zou aftreden. Dit omdat premier Rutte en voormalige bewindspersonen in zijn vorige kabinet (Rutte 2 van 2012 tot 2017) namelijk Lodewijk Asscher, Eric Wiebes en Frans Weekers de keiharde fraudeaanpak mede geïnitieerd hebben. Deze aanpak was niet alleen foutief maar ook behoorlijk discriminerend. Om politiek krachtig over te komen bij het rechtse electoraat ging het tweede neoliberale kabinet van Mark Rutte, de aanval openen op zogenaamde fraudeurs en wanbetalers van toeslagen. In werkelijkheid waren hun slachtoffers helemaal geen criminelen, het waren normale gezinnen die jaren lang door de overheid geterroriseerd werden met dwangbetalingen en incassokosten.
Het begon rond 2013. De Nederlandse overheid begon een oorlog tegen zogenaamde wanbetalers bij toeslagen kinderenopvang. Dit gebeurt nadat in de media het verhaal van frauderende Bulgaren opdook. Die zouden onterecht geld hebben ontvangen, dat had de overheid bijna vier miljoen euro gekost. Mark Rutte wilde laten zien dat hij fraudeurs keihard ging aanpakken. De Belastingdienst, de Tweede Kamer, het kabinet en de bestuursrechtspraak hadden allemaal een aandeel in de extreem harde aanpak die meer dan 26.000 mensen trof (waarvan 8.000 gezinnen met kinderen) tussen 2013 en 2019. De overheid beweerde (zonder bewijzen te hebben) dat deze mensen zich schuldig hadden gemaakt aan het frauderen met de kinderbijslag.
Jaren lang werden met name deze 8.000 ouders vermorzeld door de Belastingdienst, die enorme bedragen terug eiste met incassokosten. Minimaal 10.000 euro diende elk gezin terug te betalen en dan praten we nog niet over de boetes. Het wrede terugvorderbeleid van de Nederlandse overheid dreef de slachtoffers tot wanhoop en hoge schulden, want ze moesten het geld terug betalen. Vaak bleek dat een kleine administratiefout bij de aanvraag van kinderbijslag, al voldoende was om neerzet te worden als fraudeur. Dan eiste de staat direct al het geld terug dat ouders ontvangen hadden met rente en boetes. Toen de SP en het CDA in 2019 om opheldering gingen vragen, deed het kabinet alles om wreed beleid te verduisteren. Uiteindelijk konden ze er niet meer omheen en werd duidelijk dat de criminelen niet 26.000 mensen waren, maar ‘’brave’’ burgerlijke ambtenaren en hun meesters in het kabinet Mark Rutte 2 bestaande uit ‘’Volkspartij voor Vrijheid en Democratie’’ en ‘’Partij van de Arbeid’’.
In hun strijd tegen de zogenaamde fraudeurs keek de overheid vooral naar de achtergrond van potentiële verdachten. Het werd al snel duidelijk dat men discrimineerde op mensen die naast het Nederlandse staatsburger ook een andere nationaliteit bezitten. De overheid ging er vanuit dat deze groep Nederlanders verdacht is door hun tweede nationaliteit. Deze discriminerende gedachte is niet nieuw. Geert Wilders brult al veel langer dat mensen met een tweede passpoort (zijn eigen Hongaarse vrouw) te wantrouwen zijn. Hij denkt dat aan een passpoort automatisch loyaliteit gekoppeld wordt. Alsof een passpoort iets zegt over loyaliteit aan een land of overheid.
De Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag die onderzoek deed naar de toeslagaffaire contenteerde dat er niets veranderd is na de onthullingen. Staatsbureaucraten weigeren verantwoordelijkheid te nemen, iedereen schuift de schuld van zich af. Renske Leijten die voor de SP in de Ondervragingscommissie een belangrijke rol speelde, zegt het jammer te vinden dat er niets geleerd is door de overheid. Revolutionair socialisten kijken hier niet vreemd van op. Het is de aard van de kapitalistische staat om zonder druk van buitenaf (mede door arbeidersstrijd) niet te willen veranderen.
Lodewijk Asscher draagt als toenmalige minister verantwoordelijkheid. Hij bewees waarom wij de sociaaldemocratie niet zien als een alternatief op het neoliberalisme. Zijn wrede aanpak bij de toeslagaffaire laat zien dat Asscher deel van het probleem is. Hij heeft de PvdA niet links gemaakt, hij is geen linkse politicus geweest. Asscher is net als zijn voorganger Diederiek Samson een neoliberaal die trouw was aan de bestaande machtsstructuren. Mark Rutte zal de geschiedenis ingaan als premier die 26.000 mensen tot wanhoop gedreven heeft, door ze onterecht neer te zetten als criminelen. Hierdoor zijn schulden gemaakt, huwelijke gestrand en psychologische schade veroorzaakt. Maar daarvoor wil hij geen verantwoordelijkheid nemen. Hij treed af en komt misschien wel terug als de VVD weer de grootste partij wordt.
Ondertussen is het januari 2021 en nog geen enkel slachtoffer heeft compensatie gekregen voor het jarenlange leed veroorzaakt door de Belastingdienst. Men beloofde 30.000 euro te betalen, maar nog steeds heeft niemand een cent ontvangen. Opnieuw was het Renske Leijten van de SP die hier achteraan moest gaan. Dus na bijna acht jaar is nog steeds niets veranderd. Het kabinet is dan wel gevallen, maar geleerd heeft men bij de Belastingdienst en de staatsbureaucratie niet. Het is alleen al daarom dat er een alternatief moet komen op partijen die heilig geloven in de burgerlijke staat. De SP mag dan wel vast zitten in burgerlijke illusies, ze is wel bereid om het voor de slachtoffers van deze toeslagaffaire op te nemen, dat moet zeker verteld worden.