Spaanse regering dreigt in te grijpen in Catalonië na geweld burgeroorlog dreigt
Indignatie redactie
6 min. lezen
De waarschuwing komt er nadat de protesten tegen de veroordeling van twaalf Catalaanse leiders dinsdag in verschillende grote Catalaanse steden geëindigd zijn in geweld.
De Catalaanse hoofdstad Barcelona had dinsdagavond veel weg van een slagveld. Voor de tweede dag op rij trokken voorstanders van onafhankelijkheid de straat op om hun ongenoegen te uiten over de veroordeling van twaalf Catalaanse leiders. Samen kregen ze maandag 100 jaar cel vanwege hun rol in het streven naar afscheuring van Spanje twee jaar geleden.
Ondanks wegblokkades verliepen de acties in de loop van dinsdag aanvankelijk vreedzaam. Maar dat veranderde ’s avonds toen manifestanten in Barcelona wilden optrekken naar de vertegenwoordiging van de Spaanse regering in de Catalaanse hoofdstad.
Brand
Verschillende betogers raakten slaags met de ordediensten. Actievoerders staken ook containers in brand en bekogelden de politie met stenen, Bengaals vuur en andere voorwerpen. Spaanse en Catalaanse agenten reageerden met forse charges. Ze pakten zeker 25 mensen op.
Los Mossos llaman a extremar la precaución esta noche, después de que se hayan producido altercados violentos en las cuatro capitales de provincia de Cataluña
Minuto a minuto: https://t.co/Sn5WA0AlxB pic.twitter.com/wUvPe78Unk
— RTVE (@rtve) October 15, 2019
Niet alleen in Barcelona liepen de protesten uit de hand. Ook in andere grote Catalaanse steden zoals Tarragona, Lleida en Girona liepen de spanningen tussen betogers en ordetroepen flink op. Maandag hadden boze Catalanen de luchthaven van Barcelona ook al lamgelegd.
Madrid kan bijvoorbeeld de ‘wet op de nationale veiligheid’ toepassen. Daardoor komen alle politiediensten in Catalonië onder controle van de Spaanse regering te staan. Vandaag stuurt de Catalaanse regering de regionale politie, de Mossos d’Esquadra, aan.
Volgens de ploeg-Sánchez probeert een ‘minderheid geweld te installeren in de Catalaanse straten, vooral in Barcelona, Girona, Tarragona en Lleida. ‘Dit gaat niet meer om een vreedzame burgerbeweging maar om een actie die gecoördineerd werd door groepen die geweld gebruiken in de straten om het vreedzaam samenleven in Catalonië te verstoren.’
Meer acties
De rellen laten zich ook woensdagmorgen nog voelen in Catalonië. Het verkeer verloopt niet overal even vlot omdat actievoerders op verschillende plaatsen de infrastructuur beschadigd hebben.
De regio maakt zich op voor een derde bewogen dag. Woensdag sluiten de studenten zich bij het protest aan. Tot en met vrijdag ruilen zij de schoolbanken in voor manifestaties in de straten.
Vanop vijf verschillende plaatsen in Catalonië vertrekken woensdag ook ‘Marsen voor de Vrijheid’ met bestemming Barcelona. Daar hopen ze vrijdag, na 100 kilometer stappen, te arriveren.
De vakbonden die voor onafhankelijkheid zijn, hebben de Catalanen opgeroepen die dag ook massaal het werk neer te leggen. Het valt moeilijk in te schatten in welke mate die oproep gevolgd zal worden. De grote nationale vakbonden riepen niet op tot staken.
Milers de persones acompanyades de tractors entrem a la C17!#RevoltaPopular #MarxesXLaLlibertat pic.twitter.com/s7GppZXWg5
— CDR Catalunya #RevoltaPopular 🔥 (@CDRCatOficial) October 16, 2019
Het Spaanse Hooggerechtshof heeft 9 van de 12 Catalaanse separatistische leiders veroordeeld tot zware celstraffen van 9 tot 13 jaar. De veroordelingen zijn voor opruiing en misbruik van overheidsgeld omdat ze in 2017 een door de wet verboden referendum voor onafhankelijkheid van Catalonië organiseerden. De Catalaanse oud vicepresident Oriol Junqueras krijgt de zwaarste straf en is op weg om de onbetwiste leider van de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging te worden. Volgens hem “zit er nu niets anders op dan een eigen staat te bouwen”.
Voorbeeldfunctie
Het parket vroeg tot 25 jaar cel voor Oriol Junqueras. Maar tot groot ongenoegen van heel wat haviken werd Junqueras veroordeeld tot “maar” 13 jaar cel. Eigenlijk vinden de aartsconservatieven het spijtig dat de aanklacht van “rebellie” niet werd weerhouden. De zware straffen moeten dienen als voorbeeld voor al diegenen die de eenheid van Spanje in vraag zouden stellen. Je zou haast gaan geloven dat sommigen uit zijn op geweld. Een van de vooraanstaande haviken is Albert Rivera, de leider van het rechtse Ciudadanos, die wenst dat de regering opnieuw artikel 155 inroept. Nu verschillende Catalaanse leiders achter slot en grendel zitten, zou hij nu graag zien dat ook de militanten een lesje krijgen van extra eenheden van de Spaanse oproerpolitie.
Wat de Catalaanse regiopresident Quim Torra betreft, is de uitspraak van de rechtbank “een belediging voor de democratie en een blijk van minachting ten aanzien van de Catalaanse samenleving.”
Politieke verantwoordelijkheid
Daar waar politici niet in staat waren om een politiek probleem op te lossen, heeft het gerecht de knoop moeten doorhakken. Maar door separatisten jarenlang op te sluiten, gaat een politiek probleem niet vanzelf weg. Het broodnodige politieke dialoog wordt daarmee alleen maar op de lange baan geschoven.
De voormalige Spaanse premier Mariano Rajoy (Partido Popular) die door zijn passieve houding in de Catalaanse kwestie meehielp bij het graven van een diepe kloof tussen burgers, moet geen verantwoording afleggen. Rajoy was een van de bijna 600 getuigen die tijdens de rechtszaak werden opgeroepen. Zijn ontwijkende antwoorden op de vragen van de rechters deden weinig stof opwaaien. Junqueras die door de rechtbank het vuur aan de schenen werd gelegd, gaf duidelijke antwoorden, onderging een rechtszaak waarvan hij wist dat hij een zeer zware prijs zou betalen en vluchtte niet naar Waterloo zoals Carles Puigdemont. Toen hij zijn straf te horen kreeg, was zijn eerste reactie: “Dit is geen rechtszaak, dit is wraak”.
Naast de straf van 13 jaar voor Junqueras krijgen acht anderen celstraffen van 9 tot 12 jaar. Bij hen ook Carme Forcadell, de gewezen voorzitster van het Catalaanse parlement. Zij krijgt 11 jaar en zes maanden. Ook de leiders van onafhankelijkheidsverenigingen ANC en Omnium Cultural hebben zware straffen gekregen, net als vijf voormalige Catalaanse ministers. Drie andere beschuldigden krijgen een boete. Reeds twee jaar zitten sommigen van de veroordeelde separatisten in voorarrest op de uitspraak van de rechtbank te wachten.
Omdat het Hooggerechtshof in Spanje de hoogste rechtbank is, is geen beroep mogelijk. De verdediging kan nog naar het Grondwettelijk Hof stappen, mochten ze oordelen dat de grondrechten van de beklaagden zijn geschonden of kunnen ook naar het Europees hof van de Rechten van de Mens stappen.
Woelige Catalaanse herfst
Enkele uren na de bekendmaking van het vonnis begonnen maandag de eerste betogingen in Catalonië. In Barcelona trokken duizenden mensen naar het centrale plein de Plaça de Catalunya en zeer snel riepen studenten op om de lessen te verlaten. Een oproep om de luchthaven van Barcelona te blokkeren bracht duizenden mensen op de been. Agenten probeerden te verhinderen dat de betogers binnen geraakten en voerden verschillende charges uit. “We gaan er een Hong Kong van maken”, riepen sommige betogers. Tegen het einde van de dag waren er meer dan 100 vluchten geschrapt, terwijl de toegang bij de luchthaven de hele dag chaotisch verliep. Ook de metrolijn naar de luchthaven van El Prat lag een tijdje lam. Op de toegangsweg stond een lange file. Passagiers en betogers probeerden de luchthaven te voet te bereiken.
Als gevolg van verschillende charges van de oproerpolitie in en rond de luchthaven telden de Catalaanse spoeddiensten maandag 78 gekwetsten. Volgens de politie duurde het tot na 23 uur voor alle actievoerders uit de luchthaven gedreven werden.
In Girona, nadat de sporen van de treinverbinding tussen Barcelona en Girona bezet werden, gaf de politie het bevel om alle treinverkeer stil te leggen. Meer dan 50 treinen konden op maandag niet rijden.
Onder hashtag ‘Tsunami Democràtic’ wordt er opnieuw opgeroepen tot betogen en daarmee is de aangekondigde woelige Catalaanse herfst begonnen. Met de gemoederen die opnieuw verhit raken, komt Spanje in een gevaarlijke situatie terecht, net zoals toen op 1 oktober 2017. Als bij wonder viel er toen geen dodelijk slachtoffer. Maar een ongeluk kan snel gebeuren en wat daarna volgt kan niemand voorspellen.
De Catalaanse kwestie beheerst opnieuw het politieke debat. Op 10 november trekken de Spanjaarden naar de stembus voor nieuwe parlementsverkiezingen.
