Als ouderen over seks gaan praten weet je dat het foute boel wordt.
Elke dag vraag ik me af ‘kan het nog gekker’ en elke dag is het antwoord op die vraag: ‘ja’, zei ik in het voorjaar van 2020 in een radio-interview. Aanleiding waren de aanhoudende ruzies en gekkigheid in de politieke partij 50PLUS waarvan ik op dat moment voorzitter was.
Vandaag, een jaar na het einde van mijn voorzitterschap, is die tekst nog steeds actueel. Absoluut hoogtepunt van de dagelijkse 50PLUS gekkigheid was het interview met partijvoorzitter Jan Nagel op Bevrijdingsdag 5 mei. Jan ging ineens over seks praten.
Hij beging de zeldzame indiscretie om gewag te maken van een –inmiddels verbroken- geheime verhouding tussen het enig overgebleven Tweede Kamerlid Liane den Haan en vice-partijvoorzitter Gerard van Hooft. In die relatie was onmin ontstaan en dat gooide Nagel via de nationale televisie op straat, wetend welke verwoesting hij daarmee aanrichtte in privé-levens van mensen die dit vermoedelijk liever voor zich hadden gehouden.
Nagel suggereerde daarbij ook nog, quasi-verontwaardigd kijkend, dat er van onwenselijkheden sprake was geweest, door te melden dat de vice-voorzitter een integriteitsklacht tegen het Kamerlid had ingediend. Den Haan was over de schreef gegaan, moesten we hieruit opmaken. Je zag de woorden ongewenst/intimiteit/#metoo door het beeld zweven. Jan genoot zichtbaar. Dit was zijn moment.
Die truc om anderen te beschadigen door valse beschuldigingen en dusdoende veren op de eigen hoed te planten herkende ik meteen. Nagel heeft zoiets ook met mij geprobeerd door roddels te verspreiden en bij de pers in te steken dat ik het zou hebben aangelegd met een junior medewerker van het partijkantoor (zie www.geertdales.com/publicaties: het artikel ‘Een omgekeerd #metoo’tje’). Met dat kletsverhaal, dat ik gelukkig dankzij een attente informant onschadelijk kon maken voordat het zijn verwoestende werking kon krijgen, probeerde hij gezag voor zijn voorzitterschap te verwerven. Die Dales deugde niet. Hij, Nagel, zou het wel even regelen.
Dat is smadelijk mislukt. Krol en ik brachten 50PLUS op tien zetels in de peilingen. Nagel heeft er in driekwart jaar nul in de Tweede Kamer van weten te maken. “Ik weet hoe je een goede lijsttrekker moet vinden. Ik weet hoe je verkiezingscampagne moet voeren. Ik weet hoe je reclamespotjes moet maken. Ik weet hoe je lijsttrekkers aan tafel krijgt in de talkshows. Ik weet hoe je een krantencampagne voert. Na vijftig jaar weet ik wat effectiever is. Alleen ik kan de partij redden”. Hij zei het letterlijk zo in een even hilarisch als krankzinnig interview in de NRC, kort na zijn hernieuwde aantreden als voorzitter.
Met het vertrek van het enige overgebleven Kamerlid Liane den Haan uit 50PLUS is de partij dood. Het hoofdpodium is weg. Er zitten nog wel twee 50PLUS’ers in de Eerste Kamer en een aantal in provinciale staten en gemeenteraden, maar daar regel je niet de corebusiness van 50PLUS –behoud van een goed pensioenstelsel en inkomenszekerheid op latere leeftijd- dus de kans dat 50PLUS herrijst is nihil. En dat is maar goed ook. Die partij kan de beloften aan de kiezers nooit waarmaken.
In mei 2020 besloten de reeds gekozen lijsttrekker Henk Krol en ik het dolhuis te verlaten. In mijn boek Tien Zetels; hoe 50PLUS ten onder ging en wat we daarvan leren (uitgeverij Prometheus, november 2020, te bestellen via www.bol.com of te koop in de boekwinkel) heb ik de doldrieste avonturen in die partij beschreven, legde ik uit dat het 50PLUS-DNA zich niet laat muteren en waaraan dat ligt.
Toen al voorspelde ik de dood van 50PLUS, ondanks zijn grote kiezerspotentieel. De krankjorume reglementen die voorzien in een kleine honderd statutair vastgelegde functies voor ‘apparatsjiks’, in een partij zo klein als 50PLUS, vormen een garantie voor permanente ruzie. Eenmaal op een of ander pluche gezeten –lid van het partijbestuur, lid van een afdelingsbestuur, lid van een of andere commissie, lid van een adviesraad- laten de immer betwetende senioren zich nimmer meer verdrijven en gaan ze zich te buiten aan gekonkel, geroddel, gestook en geruzie.
Daarmee ontstaat de tweede factor die 50PLUS naar de ondergang heeft gebracht: de partijcultuur. Die is negatief, achterbaks, conflictueus, polariserend en afgunstig. Kwaliteit is een bedreiging, middelmaat en minder zet de toon.
“We zijn gesaboteerd, geïntimideerd en gepest” schreven Liane den Haan en haar twee naaste medewerkers in een evaluatiedocument. “Niets van waar” loog Jan Nagel. ‘Heel voorstelbaar’ dacht ik. Het overkwam mij ook. Ik was nog geen week voorzitter of het gedonder begon al met een idiote mail van de 50PLUS-fractievoorzitter te Venlo aan alle 50PLUS-Kamerleden, waarin in dronkemanstaal nare dingen over mij werden geschreven. Zelf kreeg ik die mail niet. Niet veel later kreeg mijn echtgenoot thuis een anonieme brief vol vuilspuiterij en beledigingen aan mijn adres met het dringende advies mij te bewegen me terug te trekken als voorzitter. Het zou anders heel slecht met me aflopen. En zo ging dat maar door. Tot de allerlaatste dag en ook nog daarna. Jan Nagel speelde in dat alles de hoofdrol.
De bekende Leidse hoogleraar Afshin Ellian vroeg op Twitter of iemand de beleefdheid kon hebben deze partij op te heffen. Hij heeft groot gelijk. 50PLUS verbrandt jaarlijks zo’n 700.000 euro belastinggeld in de vorm van partijsubsidie. Tel daarbij de kosten voor circus 50PLUS in de Tweede Kamer en je zit zo op anderhalf miljoen euro per jaar. Voor dat enorme bedrag koopt de kiezer niets anders dan gezeur, geruzie, gekonkel en gênant wangedrag. Met een Kamerlid dat hele andere koek verkoopt dan waarvoor de kiezers op 50PLUS stemden.
Met het concept van een ouderenpartij is niets mis. Met de uitvoering wel. Zeker bij 50PLUS. Het nieuwe bestuur dat zaterdag 8 mei wordt gekozen staat dan ook maar één taak te wachten: zo keurig mogelijk de liquidatie van de Vereniging regelen, met goede zorg voor de medewerkers die al op straat zijn komen te staan en voor wie nog ontslag wacht. Met een nette afronding van de financiën en verantwoording aan het Ministerie van BZK. Met het opzeggen van het huurcontract van het partijkantoor. En vooral met beleefde excuses aan de leden en aan de kiezers die in de steek zijn gelaten door een stel roekeloze egotrippers zonder geweten. Jan Nagel wist zo goed hoe je een krantencampagne moest voeren. Ik zeg: grijp je kans!
De compositie ‘The Last Post’, een voor trompet geschreven stuk in Cmajeur bedoeld als muzikale dagafsluiter na het controleren van de militaire posten, heet in Frankrijk ‘Aux Morts’. Ik speel piano en geen trompet. Was het anders zou ik nu gaan blazen. Hoe dan ook, dit was mijn laatste ‘post’ over 50PLUS. Nu ben ik er wel klaar mee. Tijd voor wat nieuws!
Geert Dales
6 mei 2021