Forumland: Baudet lijkt sinds de coronacrisis geradicaliseerd. De hoop de elite te vervangen lijkt vervlogen. Hij wil nu de wereld ontvluchten.

De wereld van Thierry Baudet heeft steeds meer weg van Jurassic Park. Zijn tegenstanders zijn zo overweldigend, zo machtig, dat er niet meer tegen valt te vechten. Soms voelt hij zich net als in de film van Steven Spielberg, vertelde hij begin juli in zijn talkshow op YouTube: „Ineens denk je: holy fuck, dit is een dinosaurus en die is zó groot, ik moet rennen.”

Alleen: waarheen? Forum voor Democratie staat er in de Tweede Kamer steeds vaker alleen voor en partijleider Baudet heeft weinig politieke vrienden over. De partij probeert het tij deze zomer te keren met een nieuwe tournee, dwars door het land: donderdag strijkt de vijfkoppige Tweede Kamerfractie neer in Tilburg, na optredens in ’s-Gravenzande en Purmerend.

Het is de vraag of het helpt. In de peilingen blijft de partij steken op een handvol zetels. Tientallen volksvertegenwoordigers hebben de partij het afgelopen jaar vaarwel gezegd, volgens velen is Baudet sinds de coronacrisis geradicaliseerd.

„Ben ik geradicaliseerd? Ik ben precies dezelfde gebleven”, schreef Baudet dit weekend in een essay waarin hij reageerde op die kritiek. „Ik heb dezelfde idealen en dezelfde liefde voor ons land, onze beschaving en de 19de eeuwse visie op cultuur en politiek als vorig jaar en het jaar daarvoor en daarvoor en daarvoor. De wéreld is radicaler geworden.”

Gedemoraliseerd

De wereld is op hol geslagen, zegt Baudet, door het coronavirus en de maatregelen daartegen. In het essay voorspelt hij dat lockdowns en vaccinaties slechts de opmaat zijn naar een „Matrix-achtige” samenleving, „waarbij we op dit moment nog via injecties, maar straks natuurlijk via een chip, volledig kunnen worden gecontroleerd, aangestuurd, gestandaardiseerd, gemanipuleerd”.

De cijfers en claims in het essay die moeten laten zien dat het wel meevalt met de risico’s van het virus zijn vrijwel zonder uitzondering incorrect of onvolledig. Op Twitter is het niet anders: niet alleen deelt de Forum-leider complottheorieën die insinueren dat de pandemie een vooropgezet plan is, maar ook tweet hij overlijdensberichten van mensen die zouden zijn gestorven aan het coronavaccin, maar die helemaal niet blijken te bestaan.

Baudet heeft zich altijd ontheemd gevoeld, zowel persoonlijk als politiek

Als hij niet geradicaliseerd is, zeggen mensen om hem heen, is Baudet op zijn minst gedemoraliseerd. Hij krijgt niet meer de tegenspraak die hij vroeger kreeg, zeggen zij, en denkt in actie-reactie: wordt hij ergens van beschuldigd, dan slaat hij van zich af door die beschuldiging te ironiseren. Nemen ze hem niet serieus, dan neemt hij hén niet serieus. Alles kan een grapje zijn – of niet.

„Het is één groot theater”, vertelde Baudet in zijn talkshow aan zijn gast, Sietske Bergsma van antilockdownbeweging Moederhart. Zij stemde in: „Je kan een deurtje openmaken en daarachter zit nog een deurtje en nog een deurtje.” Toen had Baudet zich al laten ontvallen dat hij onlangs ontdekt had dat „het hele verhaal gefabriceerd is”.

Baudet heeft zich altijd ontheemd gevoeld, zowel persoonlijk als politiek. Het vormt de kern van zijn filosofie: „een wereld zonder thuis” is gedoemd te mislukken. Dat idee ontleende hij mede aan de Duitse schrijver Oswald Spengler en diens De ondergang van het Avondland. Maar anders dan Spengler hield Baudet lang vol dat die ondergang geen voldongen feit was. Je kon ’m voorkomen, als je maar de voltallige elite, van politici tot schrijvers, aan je kant had.

Inmiddels is van de „maatschappelijke beweging”, waarmee Forum dat voor elkaar wilde boksen weinig over. Ontheemd is Baudet nog steeds, maar de hoop op verandering is vervlogen. Het thuis dat hij zoekt is nu een plek om de wereld te ontvluchten. Weg van de elite die hij wilde vervangen, maar ook weg van de bondgenoten met wie hij tot voor kort optrok.

„Ik voel mij helemaal niet meer verbonden met anti-islamrechts in Europa”, zegt Baudet in zijn talkshow. Populistische partijen en politici werken net zo hard mee aan het kapotmaken van zijn thuis als de gevestigde macht, concludeerde hij. „Trump is weg, en Poetin is braaf geworden.”

Hoogwerker

Met de boeren, die hem tijdens de eerste stikstofdemonstraties nog op het podium hesen, ging het ook mis. Tijdens de laatste boerendemonstratie, drie weken geleden op het Malieveld, werd Baudet aangesproken nadat hij in een hoogwerker was geklommen zonder dat te overleggen met de organisatie. Met priemende vingers nam hij afscheid: „Jullie enige bondgenoot sturen jullie weg!”

Niet de elite vervangen, maar een eigen toevluchtsoord bouwen: dat is het nieuwe doel van Forum.

Van voormalige partijgenoten die zich afsplitsten hoeft hij al helemaal niets meer te horen. Wybren van Haga had hij „een hug gegeven”, zei Baudet nog vriendschappelijk nadat ze in mei met elkaar braken vanwege een vrijheidsposter. Kort daarna noemde hij hem „corrupt” en „omkoopbaar”. Hans Smolders, met Van Haga afgesplitst, is nu „gekke Smolders”. Theo Hiddema, de enige opstapper die weer terugkeerde, is weinig enthousiast over de partijkoers, al is een nieuw afscheid vooralsnog niet aan de orde.

Niet de elite vervangen, maar een eigen toevluchtsoord bouwen: dat is het nieuwe doel van Forum. In zijn talkshow en op tournee laat Baudet al langer doorschemeren dat hij naar manieren zoekt om gelijkgestemde zielen samen te brengen, met een Forumland-app en een ‘Forumcoin’, een eigen cryptomunt. Af en toe hint hij op een eigen stuk grond waar FVD’ers zichzelf kunnen zijn. Een landgoed? In de partijkas zit voorlopig meer dan genoeg geld, stelde oud-oprichter Henk Otten al.

Grotere ambities lijken ver weg. Over de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 heeft de partij nog niets aangekondigd. Een internationale FVD-beweging zou interessant zijn, zei Baudet in zijn talkshow, maar hij ziet nergens in de wereld gelijkgestemden met wie hij kan samenwerken: „Volgens mij is Forum op dit moment de enige in de wereld die dit zegt.”