Het lijkt wel of ik naar een slechte B-film zit te kijken. Zo langzamerhand is de tweedeling in de samenleving naar aanleiding van het vaccinatie-debat op zijn minst zorgwekkend te noemen. In Nederland en in de omringende Europese landen. Ik verzet me tegen het indirect verplichten en de sociale dwang en drang die er momenteel wordt uitgeoefend op ongevaccineerden.
Politici en IC-hoofden die beweren dat besmettingen met tienduizenden zullen oplopen als die minderheid niet geprikt wordt en beperkende maatregelen worden los gelaten. De honderden nieuwe ziekenhuisopnames waartoe dat zal leiden. De nieuwe varianten die er zullen komen. De vrijheidsbeperkende maatregelen die zullen moeten voortduren. Het beschuldigende vingertje zwaaiend naar de ongevaccineerde minderheid. Iedere dag kun je in de mainstream media en social media lezen over de zelfzuchtigheid en het egoïsme van deze groep mensen. Onbeschaamde shaming and blaming.
‘De overheid verliest zijn geduld met deze groep mensen.’ ‘We kunnen de druk op de ongevaccineerden nog wat verhogen, bijvoorbeeld met indirecte drang, zoals toegangseisen,’ aldus een IC-hoofd. Een kleine greep uit de vele berichten in voornamelijk De Volkskrant en Trouw.
Neerbuigend
Zo makkelijk gaat dat dus: uitsluiting. Als ik iets mag noemen wat deze pandemie pijnlijk duidelijk heeft gemaakt, is dat we wel heel makkelijk in staat zijn tot uitsluiting van de ander. Het gemak waarbij we het recht van de ander aan de kant schuiven, voorspelt weinig goeds. Het begon allemaal hoopvol: “We doen het samen.” Dit gevoel van verbondenheid heeft niet erg lang mogen duren. Nee, liever scheren we alle ongevaccineerden over één kam, labelen we ze als wappies, anti-vaxxers, complotdenkers, spiris, extreem rechts aanhangers, niet bijster intelligente mensen en laag opgeleiden. Kortom: we kijken neer op de ongevaccineerde minderheid en praten neerbuigend over ze.
Medische apartheid
De nuance is volledig zoek. De media hebben je al als schuldig gebombardeerd en met deze ongekende beïnvloeding en propoganda dragen zij bij aan een scherpe polarisatie in de samenleving. En dat is nooit zonder gevaar. Een medische apartheid is in aantocht. In landen als Frankrijk is het al zover. De Fransen kennen een ‘pass sanitaire’ en moeten deze tonen willen ze naar een café, restaurant, bioscoop of museum gaan. Elke keer een test laten doen is niet meer leefbaar. Dan maar die prik. En zo word er indirect drang uitgeoefend. Honderdduizenden Fransen zijn de afgelopen weken op de barricaden gegaan om tegen de pass sanitaire te protesteren, zonder resultaat. De Franse overheid heeft het coronabewijs binnen no time tot beleid gemaakt, in navolging van Israël, waar al wat langer een ‘groen paspoort’ bestaat, het document dat je als gevaccineerde toegang verleent tot het openbare leven. Hiermee is het coronapaspoort een middel geworden om drang uit te oefenen op ongevaccineerden.
Misselijk makend is dat er mensen zijn, die zich ‘trotse eigenaar’ noemen van zo’n pas. Mag ik even.. Ze hebben immers gedaan wat van hen verwacht werd: zogenaamde solidariteit tonen door die naald in hun arm. De wereld is daarmee weer voor hen opengegaan. Ze kunnen weer in het vliegtuig stappen zonder gedoe en genieten van hun vakantie. Zo lang er mensen zijn die niet solidair zijn, moeten we vooral de druk blijven opvoeren en hen de schuld in de schoenen schuiven als er weer nieuwe besmettingen zijn, of een of andere variant de kop opsteekt en de ziekenhuizen weer vol liggen. Dat is het klimaat waarin we momenteel leven.
Tot inkeer gekomen
Op social media zag ik vorige week een filmpje voorbij komen van een wanhopige arts die laat zien wat intubatie betekent: kijk, als je blijft weigeren en je wordt ziek, kan er dit met je gebeuren.
Ook komen deze dagen krantenartikelen van geïnterviewden voorbij die zeggen dat ze verkeerd beïnvloed waren door het vaccin te weigeren, en erop terugkwamen nadat ze ziek werden. Het besef dat ze fout zaten, werd nog eens goed benadrukt door de krant. Of artsen die zeggen dat mensen ‘nu lang en breed de kans hebben gehad om zich in te enten.’ Nee, maar natuurlijk mag je als arts nooit iemand medische hulp weigeren. Er wordt nog net niet ‘eigen schuld, dikke bult’ achteraan gezegd, mocht je als ongevaccineerde geïnfecteerd raken en in het ziekenhuis belanden.
Zorgpersoneel dat dag en nacht werkte gedurende de gehele pandemie en waarvoor eerder hartstochtelijk geklapt werd, verliezen nu in omringende Europese landen hun baan wanneer zij besluiten het vaccin om wat voor reden dan ook niet te nemen. Is dat wat we willen? Willen we in zo’n wereld leven?
Bezorgdheid
Dat de gevaccineerde vriend bezorgd is om me en daarom maar blijft aandringen om die prik nu eens eindelijk te nemen. Dat daarbij de woorden er beroerd uitkomen en dat het bijna op een ruzie aankomt – er gaat nog net geen glas kapot tegen de vloer – nee, zo is het allemaal echt niet bedoeld. Het geeft alleen maar aan dat hij om mij geeft, en niet wil dat ik ziek word. Dit heb je ongetwijfeld binnen families en vriendschappen waar mensen tegenover elkaar komen te staan. Je geeft om de ander en wil dat diegene gezond blijft. En dat geldt ook voor die zus die besluit tot vaccinatie over te gaan. Je wilt niet dat zij hierdoor ziek wordt.
Maar ik ben het die bepaalt wat er met mijn lichaam gebeurt. Of die naald door mijn huid gaat, is mijn beslissing.
Zo kan ik ook bepalen wie er aan mijn lichaam komt en waarmee ik het voed. Of ik mijn lichaam vol stop met plofkip, knakworsten en MacDonalds, besluit drugs te nemen, en teveel drink om even te ontsnappen uit de sleur, of elke ochtend een groene smoothie neem en dierlijke producten uit mijn leven ban, het is mijn keuze.
Het overgaan tot vaccinatie is een afweging die ieder mens voor zichzelf in vrijheid dient te maken. Drang, ook indirect, hoort hier niet thuis. Het is ongrondwettelijk.
Vaccinatieplicht?
Het recht op onaantastbaarheid van het lichaam is in Nederland in artikel 11 van de Grondwet opgenomen: Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op onaantastbaarheid van zijn lichaam.
Uitzonderingen op dit recht zijn alleen toegestaan bij wet. Een voorbeeld van een inbreuk op dit recht is het belang van de volksgezondheid. Op dit moment bestaat er in Nederland geen wettelijke uitzondering, die een inbreuk rechtvaardigt.
In het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) staat in artikel 8 het recht van eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven. Ook hier kan de wet uitzonderingen maken, bijvoorbeeld voor de bescherming van de gezondheid of de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen.
Kleuterschool mag ongevaccineerd kind weigeren
Op 14 april 2021 heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in de zaak Vavřiĉka and Others V. The Czech Republic bepaald dat kleuterscholen kinderen mogen weigeren die niet zijn gevaccineerd tegen bepaalde kinderziekten (mazelen, bof en rodehond) en boetes opgelegd mogen worden.
Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens stelt voorop dat verplichte vaccinaties inderdaad een inperking vormen op het recht op respect voor de lichamelijke integriteit en daarmee inbreuk maken op het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Deze inbreuk is alleen gelegitimeerd als die dringend noodzakelijk is voor een legitiem doel en het middel proportioneel en geschikt is om dit doel te bereiken.
Het Europese Hof oordeelde dat in de onderhavige zaak sprake was van een legitieme inbreuk: het beschermen van de individuele – en volksgezondheid. Deze uitspraak van het Hof betekent echter niet dat elk land nu zomaar verplichte vaccinaties mag opleggen. De legitimiteit moet namelijk per geval beoordeeld worden. Een vaccinatieplicht voor andere ziektes of voor andere doelgroepen, plaatsen of activiteiten, zal telkens in de specifieke context beoordeeld moeten worden.
Veilig, geschikt, en proportioneel middel
In het geval van het Covid 19-vaccin is het nog maar de vraag of het middel (het vaccin) veilig, geschikt en proportioneel is om het legitieme doel te bereiken. We hebben inmiddels gezien dat het vaccin zich nog in de experimentele fase bevindt, de werking van het vaccin afneemt en dat boosters nodig zijn. Bovendien kunnen mensen ziek worden of zelfs komen te overlijden. Ondertussen komen er andere varianten van het virus. Hoeveel injecties zijn er straks nodig, drie, vier, vijf, zes? Niemand weet het nog. Het is helemaal niet gezegd dat een inbreuk op het recht van bescherming van de persoonlijke levenssfeer en het respect voor de onaantastbaarheid van het lichaam hier gerechtvaardigd is.
Wel is duidelijk dat het coronavirus voorlopig niet van plan is te verdwijnen. Gezond blijven dus.
We moeten weer leren om in een risico-samenleving te leven. En hiervoor is het belangrijk, voor wie dat kan, om aan een gezond immuunsysteem te werken. Het zal infectie nooit helemaal kunnen voorkomen, maar helpt het lichaam het gevecht aan te gaan en te herstellen.
Ongrondwettelijk
Het maar blijven hameren op vaccinatie als enige uitweg voor iedereen en het shamen van degenen die om wat voor reden dan ook besluiten het vaccin te weigeren, is verkeerd. Temeer nu is gebleken dat het vaccin niet zo effectief en niet zo veilig is als het had moeten zijn. Het recht op onaantastbaarheid van het lichaam blijft overeind. Indirecte verplichting, dus het stellen van voorwaarden om deel te kunnen nemen aan het openbaar leven (het digitaal corona-certificaat) en zo mensen tot vaccinatie te bewegen, is een ongerechtvaardigde inbreuk op dit recht en dus ongrondwettelijk. Het is discriminatie en uitsluiting.
Het verbaast me dat we bijvoorbeeld nooit horen over die jaarlijks 800.000 extra doden in Europa. Dood door luchtvervuiling. Wereldwijd zijn dat jaarlijks zelfs 8.8 miljoen doden. Tegen tot nu toe 1.221.930 Europese dodelijke slachtoffers als gevolg van COVID-19 en 4,44 miljoen COVID-19 sterfgevallen wereldwijd. En die vervuilde lucht ademen we in. We ontkomen er niet aan. Waar blijven de krantenkoppen?