De Britten zullen deze week al 1 miljoen mensen gevaccineerd hebben. In de EU moet het echte werk nog beginnen. Waarom is het land dat niet meer tot de EU behoort, zoveel sneller en efficiënter dan de EU-lidstaten? Het antwoord zit in de vraag: omdat het Verenigd Koninkrijk net op tijd ontsnapt is uit de EU.
Het was Der Spiegel die de Europese traagheid eerst in kaart bracht. Het weekblad moest bitter vaststellen dat het contrast met de Amerikaanse aanpak groot was: “Aan de ene kant hebben we de zogezegd onbekwame Trump-administratie, die alleen al in de volgende twee weken 20 miljoen Amerikanen zal vaccineren. Aan de andere kant zijn er de zogezegd goed voorbereide Europeanen, die zullen moeten wachten op een vaccin dat is ontwikkeld in Duitsland”.
‘Solidariteit’
De EU wilde absoluut een gezamenlijk vaccinatiebeleid voor de lidstaten. De instelling wilde niet dat bepaalde lidstaten sneller hun bevolking zouden gaan beschermen dan de minder bevoorrechte landen. Het resultaat is dat iedereen trager zal kunnen vaccineren. In België kennen we de resultaten van dit soort wafelijzerpolitiek.
‘Solidariteit’ was niet de enige reden voor de vertraging. Typisch voor de EU moesten bij de aankoop allerlei evenwichten gerespecteerd worden. Volgens het Duitse weekblad kon de EU 500 miljoenen dosissen van Pfizer krijgen. Ze kocht er slechts 200 miljoen, omdat ze ook de Franse concurrent Sanofi een deel van de koek wilde gunnen. Het vaccin van Pfizer had op dat ogenblik reeds een bewezen efficiëntie van 95%. Ook van de Amerikaanse producent Moderna werden slechts de helft van de aangeboden vaccins aangekocht. De EU gaf de voorkeur aan Sanofi en Johnson & Johnson, die nochtans pas later op het jaar de goedkeuring van hun vaccin zullen aanvragen.
“Made in Europe”
Toen Boris Johnson weigerde in vaccinatieprogramma van de EU te stappen en zich daarna beroemde op de snelle start van zijn eigen programma, reageerde Alexander de Croo nijdig op Twitter dat het vaccin wel “Made in Europe” was. De Croo ziet blijkbaar niet in dat die vaststelling het falen van de EU eigenlijk nog meer in de verf zet. Hoe komt het dat Duitsland, de voornaamste financier van het vaccin van Pfizer, en België, dat het vaccin in Puurs produceert, later zullen bediend worden dan het Verenigd Koninkrijk? Het risico is reëel dat Duitsland en België zelfs in de herfst nog geen groepsimmuniteit zullen bereiken.
Ook Israël, een andere natiestaat die zich niets hoeft aan te trekken van een logge suprastructuur, is al massaal aan het vaccineren, onder andere met wat in Puurs, een paar kilometer van waar ik woon, wordt geproduceerd. Het land is zelfs wereldwijde koploper inzake vaccinatie. Israël en het VK hebben het vaccin, wij hebben de eurofiele tweets van De Croo.
De last van de EU-ideologie
Logheid en bureaucratie zijn niet de enige oorzaken van de Europese traagheid. Dat de EU nog liever traag vaccineert dan de lidstaten toe te laten sneller, maar aan een verschillend tempo te werken, is een puur ideologische beslissing.
Die EU-ideologie is trouwens al sinds het begin van de coronacrisis een rem op een efficiënte aanpak. Gesloten staatsgrenzen zijn de beste tussenschotten tegen de verspreiding van besmettelijke ziekten. Degenen die hun grenzen vroeg sloten en kordaat bewaken zijn degenen die minst door de ziekte zijn getroffen. Denk maar aan Zuid-Korea, Australië of Taiwan. Heel grote landen organiseerden zelfs tussenschotten waar geen staatsgrenzen zijn. In Indië en China werden provincies van elkaar afgesloten. De EU staat ideologisch afkerig van elk herstel van de grenzen van zijn lidstaten, zelfs voorlopig en om welbepaalde redenen.
Sommigen pleiten er nu voor om de EU meer bevoegdheden te geven inzake volksgezondheid. Alsjeblief, niet.