Mark en Hugo hebben met de aankondiging van de coronapas een paardenhoofd op het matras van de toch al zo gepolariseerde maatschappij gelegd. ‘Vaccineren, of anders…’ is de ondertoon van een boodschap die gebracht werd in een persconferentie van twee demissionaire ambtenaren die een uur lang in lelijke retoriek probeerden te ontkennen dat een hogere vaccinatiegraad via zachte dwang de kern van hun maatregel is, en niet slechts een handig ‘neveneffect’.
Hugo de Jonge was in een debat op 18 november 2020 van mening dat een vaccinatieplicht ‘averechts werkt in de bereidheid van mensen om te willen vaccineren’. Daarop doorredenerend dacht hij dat je ‘misschien’ een vorm van wettelijke bescherming moet inbouwen om ‘te voorkomen dat er plichten zouden kunnen worden verbonden’ aan vaccineren.
Ingekleed in veel handreikende, maar structureel inerte uitingen van ‘wellicht’ en ‘daar wil ik graag mee aan het werk’ echode hij woorden van Gert-Jan Segers, die om een ‘ethisch kader’ vroeg als ‘onderlegger voor de politieke discussie’, dat volgens Hugo ‘een dynamisch debat’ beloofde te worden.
Helaas worden we via cynische beeldvorming bestuurd door simpele schoolmeesters. De gehele bevolking wordt als klein kind behandeld door ambtenaren die weten dat dociele media hun uitgekookte woorden nagenoeg kritiekloos voor waarheid aannemen en als zodanig zullen overbrengen aan de burgerij. Want ook journalisten lezen liever de individuele kiezer de les dan de almachtige gekozene.
Dus als Hugo de Jonge ten overstaan van de Kamer een paar keer gedoceerd heeft over de onwenselijkheid van vaccinatiedwang of coronapaspoorten, is het debat over diepere morele, grondrechtelijke en ethische kaders wat hem betreft daarmee niet louter voor de bühne, maar juist zeer uitgebreid gevoerd. En de conclusie van het kabinet is dat de indirecte dwang er toch komt, en wel in de vorm van een coronapaspoort. Want in Frankrijk leidde dat tot veel meer vaccinaties.
Enkel door ethische kaders te benoemen, zijn ze daarmee niet ‘geschetst’. Er is geen oprecht inhoudelijk debat geweest. Niet met de Kamer, nog minder met de bevolking. Het chagrijn van de horeca en de evenementensector, die zich plotseling en door zichzelf zeer ongewenst als handhaver van vaccinatiesturing ingezet ziet, wordt afgekocht met verlengde steunmaatregelen. Zwijggeld, waar forse boetes en sluitingsdreiging tegenover staat voor wie niet ‘vrijwillig’ aan handhaving van een QR-samenleving meewerkt.
Het verzet onder de bevolking lijkt van een luidruchtige minderheid te komen, maar is vastberaden. Uit een peiling van EenVandaag (door de politiek toch vaak serieus genomen) blijkt dat slechts 2 procent van de ongevaccineerden de coronapas als aansporing ziet om te gaan prikken.
Qua ethisch kader is het een kip-eiverhaal, maar een overheid die zijn bevolking als opstandige kinderen behandelt, verdient geen appel op het bureau, maar het klokhuis naar de kop.