Wie nu nog pleit voor 2G of vaccinatieplicht, is af. Omikron, dat zich rap verspreidt, trekt zich van vaccinaties weinig aan en hoe goed boosters ertegen helpen, weten we nog niet. Dat wordt pas duidelijk nadat iedereen die dat wil, zo’n prik heeft gekregen – wat nog wel even zal duren.
Maar al eerder dacht ik: vaccinatieplicht of -drang is niet de oplossing. Niet alleen omdat het een vergaande maatregel is, maar vooral omdat zolang het virus ergens naar believen zijn gang kan gaan, de kans op mutaties levensgroot blijft. Dat is eigen aan virussen: wie ze niet onder controle houdt, is er zelf debet aan dat vaccinatie ertegen haar nut verliest.
Daarom is het gevit op ongevaccineerden kortzichtig. Niet zij zijn debet aan de grote verspreiding van het virus – of hooguit een beetje – maar de echte verantwoordelijkheid ligt bij het kabinet, dat al vrij vroeg na aanvang van de pandemie besloot tot ‘sturing op ic-bedden’.
Dat is desastreus. Vooral omdat je daarmee accepteert dat er een grote instroom van patiënten blijft komen, die de rest van de zorg ondermijnt, nu al ruim een jaar. Daar gaan mensen door dood. Bovendien weet je dat ook een deel van die coronapatiënten komt te overlijden, een deel maandenlang nodig zal hebben om te herstellen van hun ic-opname, en een nog groter deel de komende jaren met long covid te kampen heeft. Sturen op ic-capaciteit is daarom macaber beleid.
Om die reden acht ik het verwijtbaar, zelfs verwerpelijk, dat het kabinet niet hard aan de rem trok toen het aantal besmettingen boven de 10.000 per dag kwam. We zitten inmiddels al weken boven de 20.000 per dag. En goed bijhouden hoeveel het er echt zijn, kunnen we niet eens meer: de testcapaciteit heeft haar limiet bereikt. We zijn inmiddels elk zicht op het virus kwijt.
Je hoeft helemaal niet over te gaan tot vaccinatiedwang of 2G, dat is een vals dilemma: zolang je de besmettingscijfers laag weet te houden, kun je het virus goed aan. Diverse landen hebben dat bewezen. In plaats van aan te dringen op vaccinatieplicht is het zinvoller om eerst, bijvoorbeeld via een korte maar strenge lockdown, de besmettingen omlaag te krijgen en daarna volledig in te zetten op testen, traceren en isoleren. Dat is ook de aanbeveling van de WHO. Maar daar heeft het kabinet geen interesse in; vandaar dat ik meen dat we meer lijden onder het kabinet dan onder wappies.
Zet overal laagdrempelig testfaciliteiten op: in de supermarkten, scholen, in buurthuizen, bibliotheken en treinstations. Traceer de contacten van al wie besmet is. Maak zevendaagse isolatie verplicht voor wie positief is; geef deze mensen zorg en hulp, en maak hun isolatie zo prettig mogelijk. Doe hun boodschappen, bel ze dagelijks, en begeleid ze als ze daar behoefte aan hebben. Bied ze desnoods een hotelkamer aan waar ze zich kunnen terugtrekken. Vergoed de werkgever dat ziekteverzuim. Maak isolatie doenlijk en haalbaar.
Maar in ’s hemelsnaam: doe je best dat virus de kop in te drukken.