Wat was er eerder: De pandemie, of de misinformatie?

De kip? Of het ei?

Zoals Patrick Cockburn, zelf door polio in zijn bewegingsvrijheid aangetast, illustreert in DIT artikel, is de ‘waarheid’ niet alleen het eerste slachtoffer tijdens oorlogen, maar ook tijdens epidemieën. En Cockburn heeft recht van spreken als oorlogscorrespondent voor de ‘Independent’, en als auteur van een boek over de uitbraken van polio, voordat een vaccin dat gevaar beteugelde.

Je kunt geen helder identificeerbaar omslagpunt aanwijzen waarop we hysterisch werden van angst, of ‘zweverig’ van een postmoderne behoefte onze schouders te zetten onder de ‘deconstructie’ van alles van ‘waarde’ in het welvarende ‘westen’. Het ‘overkwam’ ons in de meeste gevallen. Veel meer zoals de getijden, eb, en vloed. Alles wat niet is vastgelegd aan een verankerde boei komt in beweging, en verdwijnt, als het water stijgt.

Polio is geen ‘Covid’, en de wereld van de jaren vijftig en daarvoor bestaat niet meer. Bij polio waren het juist de kinderen die het grootste risico liepen, terwijl het bij ‘Covid’ primair de mensen op leeftijd, en met een bestaande kwaal betreft. Waar Cockburn verwijst naar de reacties op polio-uitbraken door de tijd, en stilstaat bij het ruimen van katten en honden in New York in 1916, omdat ‘iemand’ had geroepen dat die de oorzaak waren van de epidemie, worden we met de neus op het feit gedrukt dat ook nu zoveel verschillende ‘experts’ maar wat roepen.

Waar Cockburn schrijft dat Boris Johnson op enig moment meende ‘draagvlak’ voor de ‘maatregelen’ te moeten creëren door mensen bang te maken voor ‘Covid’, terwijl velen al riant over hun theewater waren en juist gekalmeerd dienden te worden, belicht hij de helft van het totale plaatje. Want het is evident dat bepaalde groepen volledig de kluts kwijt zijn, terwijl anderen om het hardst roepen dat het niet meer is dan een ordinair griepje. En beiden hebben, binnen hun denkraam, het grootste gelijk van de wereld. Dat maakt het zo ontzettend verwarrend. Je kunt het eens zijn over alle meetbare factoren, en historische vergelijkingen, en nog stééds een hoog oplopend verschil van mening hebben over wat nou de juiste benadering is. Al was het maar omdat moderne technieken nu oplossingen mogelijk, en profijtelijk maken, die tien, twintig, of zeventig jaar geleden nog totaal ondenkbaar waren. En dan is de enige vraag die rest, de vraag of je dat wil, of niet.

De golf van misinformatie die gekoppeld is aan ‘Covid’, is slechts een rimpeling in een al veel langer stijgende waterspiegel die ons nu volop parten speelt in onze strijd om een manier te vinden om te overleven. De ‘opwarming’ van het publieke sentiment is een direct gevolg van de ‘eindeloze oorlog’ die sinds het begin van deze eeuw in alle ernst het ijs doet smelten, met een tsunami aan leugens, halve waarheden, ‘spin’, ‘propaganda’ en ‘reclame’ waardoor we nu verzuipen in een feitenvrije wereld. Daarbij verwijs ik niet slechts naar de oorlogen die de militairen bezighouden, maar ook de uiteenlopende pogingen om regeringen omver te werpen, en de aanzwellende golf van ‘handelsoorlogen’, om nog maar te zwijgen van de wispelturige interventies van postmoderne actievoerders die het op zich hebben genomen elke vorm van zekerheid en historisch besef met de grond gelijk te maken.

Her en der zie je nu zelfs enthousiaste cheerleaders van al dat ‘revolutionaire’ geweld die voorzichtig op de rem gaan staan. Helaas niet zozeer om een dijk op te werpen tegen al die irrationele waanzin, maar uit angst dat de winst hen zal ontglippen als de onvermijdelijke ebstroom, en afkoeling, hun intrede doen. Wat mij beklemt, is dat het best eens te weinig, en te laat zou kunnen zijn. Er is al zoveel kapot, en er vloeit zoveel geld dat er niet is naar doelen die geen begin van enige meerwaarde hebben, terwijl met elke bom, elke kogel, elke straaljager, elke raket, en elke opgefokte terrorist (‘vrijheidsstrijder’) er meer kapot gaat dat niet hersteld of vervangen kan worden, omdat daar de middelen voor ontbreken.

Kortom, het komt mij voor dat we iets hadden moeten doen aan de ‘opwarming’ om rampspoed te voorkomen. Maar dan niet zozeer de ‘opwarming’ van de aarde, maar die van haar voornaamste bewoner, als we de waarde van het leven op deze planeet indelen op basis van rationeel potentieel, en perspectief om het universum te exploreren. Wat is er in ons gevaren? Op welk moment verloren die kippen die uit die eieren zijn gekropen als kuikens hun kop?