De oproep van Engel, na de uitspraak van de rechter over afschaffen van de avondklok, onderbouwt nog eens de conclusie dat deze ast gevaarlijk is voor de maatschappij. Zijn oproep om massaal om 9 uur de straat op te gaan heeft niets te maken met vrijheid maar met het onderuit halen van de overheid. Zie ook zijn triomfantelijke blik. Het gaat Engel cs daarom helemaal niet om coronamaatregelen. Het gaat hem om het neerhalen en kapot maken van het systeem. Een systeem waar vaak over wordt geklaagd maar waar we gelijktijdig iedere dag de vruchten van plukken. Want laten we eerlijk zijn; als we diep in ons hart kijken weten we best wel dat de voorzieningen en welvaart die we hebben maar in weinig andere landen terug te vinden is.
Actiegroep Viruswaarheid behaalde dinsdag een juridische overwinning op de Staat: de rechtbank in Den Haag verbood de avondklok, zoals die nu wettelijk is opgetuigd. Oprichters Willem Engel en jurist Jeroen Pols staan weer even vol in de belangstelling. Wat hen beweegt is niet alleen de coronacrisis, maar vooral een grotere strijd tegen de macht van de overheid.
Viruswaarheid keerde met de zege in Den Haag terug in de spotlights, nadat de belangstelling voor de actiegroep sinds eind vorig jaar wat leek te zijn weggezakt.
Op Facebook kan de groep nog bogen op zo’n 60.000 volgers, maar van aansluiting bij andere coronacritici, zoals de politici van Forum voor Democratie of opiniepeiler Maurice de Hond, is het nooit echt gekomen. Die deinzen terug voor de extremere standpunten van Viruswaarheid.
Engel (44, links op de hoofdfoto), een charismatische dansschoolhouder uit Rotterdam, groeide na een veelbesproken interview met Café Weltschmerz (een YouTube-kanaal voor ‘andersdenkenden’) vorig jaar uit tot een van de prominentste voorvechters van mensen die vinden dat het coronavirus niet zo gevaarlijk is als de gevestigde orde beweert en de coronamaatregelen beschouwen als buitenproportioneel.
Viruswaarheid spande al een dozijn procedures aan
Voor de overwinning in de rechtszaal op dinsdag spande Viruswaarheid al een dozijn procedures aan tegen de maatregelen, een strategie die uit de koker van jurist Pols (52) komt. Alleen een zaak over de verplichte test voor Nederlanders die uit het buitenland terugkeren werd gewonnen, maar de overheid wijzigde de wetgeving en de verplichting bleef bestaan.
Engel, Pols en hun medestanders grijpen ook naar dubieuzere middelen. Ze strooien met nepnieuws en onjuiste informatie, vergelijken de coronamaatregelen met de Jodenvervolging en verspreiden complottheorieën over de snode plannen die een wereldwijde elite zou hebben voor de Nederlandse bevolking.
Aanhangers van Viruswaarheid werden verschillende keren opgeroepen om de namen en adressen van politieagenten online te zetten en zorginstellingen te bellen met kritiek. Dat leidde onder meer tot dreigtelefoontjes naar personeel van een verzorgingshuis in Goirle in augustus vorig jaar.
Strijd tegen de overheid is familietraditie voor Engel
In een portret van Engel schreef NRC dinsdag dat het hem lang niet alleen te doen is om de coronacrisis. Hij borduurt voort op traditie: de familie Engel bindt al sinds de jaren zeventig op allerlei vlakken de strijd aan met de overheid, met wisselend succes.
Vader Cees vocht een straf die hij als dienstplichtig militair kreeg in 1976 aan bij het Europees Hof en won. Tijdens de jaren negentig voerde hij jarenlang juridisch strijd in verband met de meer dan duizend panden die hij bezat in Rotterdam en die door hem slecht werden onderhouden. Dat leidde onder meer tot de bijnaam ‘krottenkoning’ en een celstraf van negen maanden wegens het toestaan van georganiseerde wietteelt.
Daarna werd Cees Engel eigenaar van de verloederde en in 2017 gesloten camping Fort Oranje in Zundert. De juridische strijd om het terrein loopt nog steeds. Zoon Jan en ‘familie-jurist’ Jeroen Pols zijn daarbij betrokken. Het wantrouwen richting de coronamaatregelen vond zijn oorsprong bij dat duo, waarna Willem zich aansloot en het voortouw nam. Samen met Pols richtte hij Viruswaarheid op.
Pols werd jurist nadat hij eind jaren negentig in de gevangenis had gezeten. Hij praat liever niet over de reden voor die straf. Als juridisch adviseur van Cees Engel (advocaat is hij niet, naar eigen zeggen omdat hij dat een keurslijf vindt) profileerde hij zich als regeringscriticus. “Ik voer een keiharde strijd voor onze rechtsstaat”, zei hij recent tegen de Volkskrant. “Want we hollen naar een totalitaire overheid toe.”
Viruswaarheid wil ‘volksrevolutie’
Wat Willem Engel en de zijnen voor ogen hebben strekt veel verder dan de huidige crisis. Engel wil zorgen dat “de hele boel in elkaar stort”, tekende NRC op.
Een “volksopstand” moet de regering ten val brengen in een “fluwelen revolutie”, de gevallen bewindslieden moeten worden berecht en de Tweede Kamer afgeschaft. Een politiek stelsel waarin “het volk” direct regeert via referenda moet de parlementaire democratie vervangen, vindt de dansschoolhouder.
Voor de familie Engel en Jeroen Pols is de strijd tegen de coronaregels slechts één front in die grotere oorlog.