Zal deze dinsdag duidelijk worden wat er volgens de Tweede Kamer moet gebeuren met de uithuisgeplaatste kinderen van toeslagenouders? Ex-VVD’er Wybren van Haga, van de partij BVNL, vroeg vorige week in een motie aan het kabinet om te regelen dat die „zo snel mogelijk” terug naar huis gaan, en elke dinsdag stemmen de twintig fracties in de Tweede Kamer over moties. Dus je zou denken: ja.
Als je zo’n stemming serieus neemt: dan maakt het de meeste Kamerleden niets uit als de bakker of de slager failliet gaat door de hoge energierekening. Vorige week vroeg FVD’er Ralf Dekker de Tweede Kamer om in een motie steun uit te spreken voor de kleine ondernemers. Als reactie op een ambtelijk advies aan minister van Financiën Sigrid Kaag: dat het „niet maatschappelijk ontwrichtend” was als mkb’ers moeten stoppen. De motie van FVD werd gesteund door PVV, JA21, FVD, SP, SGP, BIJ1, Groep Van Haga, Pieter Omtzigt en ex-50Plusser Liane den Haan – 43 van de 150 zetels.
Het kabinet wilde de mkb’ers wél helpen, en Mark Rutte zei op tv dat ambtenaren alles moesten kunnen zeggen tegen hun ministers. In de gang van de Tweede Kamer zegt Omtzigt dat Rutte „een punt” had. Maar hij zag aankomen dat FVD na de stemming een screenshot op sociale media zou zetten van de uitslag, zoals die in de Debat Direct-app verschijnt: met een groen bolletje bij de vóórstemmers, rood bij wie tegen was. „Ik wil best één keer per maand een rood bolletje uitleggen, maar elke dag, dat werkt niet.”
De ambtenaren van Kaag denken dat het omvallen van het mkb géén “maatschappelijk ontwrichtende werking” heeft. Het volledige kartel onderstreept die visie in de Tweede Kamer. Dat belooft weinig goeds voor de komende winter. #FVD pic.twitter.com/Jq638cKVio
— Forum voor Democratie (@fvdemocratie) October 12, 2022
De FVD-motie, zegt SGP-leider Kees van der Staaij, „slaat nergens op”. „Het is een vlag om mee te zwaaien.” Maar zijn fractie heeft bedacht: ze steunen, op uitzonderingen na, alle moties waar ze het mee eens zijn als je alleen kijkt naar de titel en de uitleg. Om niet steeds te hoeven verklaren, soms jaren later nog, waarom ze tegen een voorstel waren dat past bij hun opvattingen. Bij de stemming over het mkb hadden de SGP’ers nog wel om zich heen gekeken: stond FVD alleen? „Soms kun je zo’n motie neutraliseren met een breed front.” Dat was er niet.
Caroline van der Plas (BBB) was naar voren gelopen om te zeggen dat ze „de groene-en-rode-bolletjespolitiek helemaal zat” was. Je stemt mee, zei ze, omdat je „de shit op sociale media niet over je heen wil krijgen”. Daar deed zij niet meer aan mee. Ze had, zei ze later, zelf ook wel uitslagen op Twitter gezet. Dat ging ze niet meer doen.
Toen Van Haga zijn motie over de kinderen had ingediend, na een debat met Rutte, stonden Van der Staaij, Renske Leijten (SP) én Omtzigt bij de interruptiemicrofoon. Het debat ging niet over de toeslagen, niet alle kinderen kunnen zomaar terug en Rutte had gezegd dat de minister voor Rechtsbescherming ermee bezig was. Kon Van Haga niet gewoon wachten?
Van Haga wilde niet wachten.