Indignatie redactie 
Leuk, hoor, die toegezegde hulp aan ondernemers. ‘We zorgen ervoor dat er niemand door het coronavirus failliet gaat’, hoorde ik zelfs een politicus zeggen. Klinkt leuk, maar zijn de huidige steunmaatregelen wel echt zo effectief als wordt gedacht? Persoonlijk ben ik van mening dat we deze crisis maar op één manier het hoofd kunnen bieden en dat is door iedereen van 18 jaar en ouder in Nederland een basisinkomen te geven.
Ook deze crisis toont het aan: het is hoog tijd voor een basisinkomen. Mijn oog viel op een bericht van minister Wiebes waarin hij zegt dat je als zzp’er zelf bewust hebt gekozen voor het risico van inkomensverlies. Er is al veel over geschreven op social, en ook vandaag in Trouw. Er werd woedend gereageerd. Maar dat neemt niet weg dat ik hier ook mijn visie graag deel.
De kleine zelfstandige, zzp’er of ondernemer ligt aardig onder het vergrootglas van dit kabinet. Corona, het minimum tarief, verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. De arbeidsmarkt is inderdaad ingewikkeld, maar dat wil niet zeggen dat zzp’ers weggezet moeten worden als profiteurs. Het omgekeerde is het geval. Wiebes vergeet dat er veel mensen tijdens de vorige (bancaire) crisis niet vrijwillig zzp’er zijn geworden. Ze werden ontslagen. Het was een ww-uitkering of ondernemerschap en men koos voor het laatste. Veel ondernemers hebben niet bewust gekozen voor het nemen van het risico waar de minister het over heeft, ze werden er toe gedwongen. Ook nu weer.
Wij, zelfstandig ondernemers, zijn uiteraard niet verantwoordelijk voor het Coronavirus en de economische gevolgen daarvan (om maar weg te blijven van het menselijk leed dat deze pandemie veroorzaakt), maar dragen onevenredig mee aan de lasten.
Het Coronavirus is een wereldwijde crisis en het zal niet de laatste crisis zijn. Door klimaatverandering, overbevolking en economisch gewin zal de wereld steeds vaker worden geconfronteerd met zijn grenzen. Het is dus zaak om te zoeken naar een duurzame en reële oplossing zodat niet bij iedere crisis de staatskas hoeft te worden geplunderd en er keuzes gemaakt moeten worden wie daarvan wel een deel uit krijgt en wie niet. Het kan veel simpeler.
Ik kan alleen maar hopen dat na deze pandemie dit besef ook bij de politiek komt bovendrijven. Al zal dat voor vele (kleine) ondernemers te laat zijn. Die zullen, ook al is de pandemie dan alweer overgewaaid, toch nog aan het coronavirus ten onder gaan. Daarom stel ik slechts één noodmaatregel voor iedere volwassene in Nederland voor: regel dat basisinkomen vandaag nog!
Bijzondere Bijstand Zelfstandige
Ondernemers die door corona in zwaar weer komen, kunnen bijstand aanvragen via het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz). Niet langer zal gekeken worden naar het inkomen van een partner. Dat biedt hoop voor als je als ondernemer je omzet ziet verdampen. Leuk, dat ‘gratis’ geld, maar wat als je het uiteindelijk moet terugbetalen en je dat niet kunt omdat het ook na deze crisis nog steeds niet super gaat? Wat dan? Wat als je net boven de norm uitkomt en je er achteraf toch geen recht op had? Ik weet zeker dat vele ondernemers dan alsnog in de problemen komen. Want terugbetalen zal lastig worden. Vooral omdat er voor de ondernemer meer valkuilen zijn opgeworpen die als ‘hulp’ worden gepresenteerd. Hulp? Ga toch weg! Ik durf te stellen dat je ermee van de wal in de sloot wordt geholpen. Alleen een basisinkomen helpt!
Fiscus
Neem alleen al de fiscus: we kunnen uitstel van betaling aanvragen. Zodat we niet alleen de inkomstenbelasting later mogen voldoen, maar ook de omzetbelasting kunnen doorschuiven. Klinkt leuk, niet? NIET! Want uiteindelijk moet je het wél allemaal betalen. En tegen de tijd dat je dit moet terugbetalen, zit je niet alleen met een achterstand bij de fiscus, bij de gemeente (Bbz), maar bij (wellicht) nog veel meer instanties.
Hypotheek
Zoals bij je bank. Want ook die heeft aangegeven soepel om te gaan met hypotheekachterstanden voor die mensen die door corona in de financiële problemen zijn gekomen. Klinkt leuk, maar uiteindelijk zal er wel betaald moeten worden. Tenslotte hoorde ik van een collega-ondernemer dat hij zijn hypotheektermijnen wel drie maanden mocht opschorten, maar dat hij daarna wel geacht werd alles met terugwerkende kracht alsnog te voldoen. Wat schiet je hier nu mee op? Niets!
Wie dus denkt dat met bovengenoemde ‘maatregelen’ de pijn bij de ondernemers (en vooral bij de kleine zelfstandigen) wegneemt, heeft werkelijk geen idee van wat hen nog te wachten staat!
Groeiend aantal openstaande facturen
Nu al besluiten bedrijven op hun geld te gaan zitten. Openstaande facturen worden minder snel betaald dan voorheen. Dat geeft, buiten het feit dat er nauwelijks nieuwe omzet wordt gemaakt, ook nog eens een extra liquiditeitsprobleem. Immers: geld dat nog in de pijplijn zit, komt nu nog langzamer los. Dat gaat iedereen merken en gaat de crisis alleen nog maar versterken!
Ik hoor je denken: dan is het toch fijn dat die eerder genoemde maatregelen er zijn om de ondernemer te helpen? Ja. En nee.
Crisis zal lang duren
Ja, tijdelijk heel leuk, maar op de lange termijn een groter probleem dan mensen nu lijken in te zien. Nee, want deze crisis gaat langer duren dan we denken. Wanneer het virus allang weer is verdwenen en niemand zich daar nog zorgen om maakt, zijn de economische gevolgen van deze weken (maanden?) ‘intelligente lockdown’ nog het hele jaar door goed merkbaar. Ondernemers, nu (wellicht) even gered door ‘hulp’, zullen merken dat ze hun oude omzetten niet meer gaan halen. Dat levert gaandeweg het jaar gigantische problemen op (en trekt ons allemaal nog verder de economische afgrond in).
Koorddansende bedrijven
Want over een tijdje, wanneer we ons weer veilig wanen, is de financiële steun opgedroogd. De problemen zijn dat niet. Die beginnen nu pas echt. Banken willen hun geld. En ook de fiscus wil nu toch wel de BTW ontvangen. En ga zo maar door. Dan zul je merken dat bedrijven, eerder op het randje van het faillissement en nog even bijgestaan in hun hachelijke koorddans, nu toch echt wél het ravijn instorten. Het kaartenhuis gaat geheid onderuit en de gevolgen zullen desastreus zijn.
Vaste basis
Daarom pleit ik nu, vandaag (en anders vanaf morgen) voor een basisinkomen voor iedereen van 18 jaar en ouder. Een inkomen waarmee een ieder gegarandeerd een minimuminkomen ontvangt. Een goede basis, juist in deze bange tijden. Een inkomen dat blijft, ook als corona wegwaait en de gevolgen ervan nog steeds merkbaar zijn. Een inkomen dat voor altijd blijft, zodat ondernemers een basis hebben om op terug te vallen. Daarmee schakelen we ook al dat gezeur over verplicht verzekeren in één keer uit! Hoeven we niet meer massaal deeltijd-WW voor werknemers aan te vragen, et cetera (Al is dat niet eens waar ik met dit pleidooi naartoe wil).
Ontslag nemen en leven
Ter geruststelling voor alle mensen die nu noodgedwongen thuis zitten (en wel inkomen krijgen omdat ze voor een ‘baas’ werken): een basisinkomen geeft ook jullie de mogelijkheid om deze weken/maanden na te denken over wat je nu echt met je leven wilt gaan doen. Misschien wil je wel gaan schilderen, een boek schrijven, of wil je parttime werken en biedt het basisinkomen je daarvoor nu de mogelijkheid. Misschien ook wil je je ‘klotebaas’ gewoon vertellen dat je ontslag neemt en dat hij maar een andere voetveeg moet zoeken. En zo kan ik nog tal van voordelen bedenken die, door het NU invoeren van een basisinkomen, aan heel veel ellende een einde maakt. De maatschappelijke besparing die dit teweeg gaat brengen zal enorm zijn (en is bij lange na niet alleen maar in geld uit te drukken, vergeet dat niet!).
Revolutie vraagt lef
Ja, dat vraagt lef. Duh! Het is een revolutie! Maar als we iets kunnen leren van deze crisis dan is het wel dat we eindelijk los moeten komen van een oud systeem dat allang zijn beste tijd heeft gehad. Na corona is er nog meer één ding dat een betere toekomst garandeert voor een ieder, dat ons minder afhankelijk maakt van iedere toekomstige crisis, en dat is een basisinkomen voor iedereen. Dat haalt voor altijd de pijn weg. Dat maakt gelukkig. En weet je wat het mooiste is? Mensen die gelukkig zijn, die minder stress hebben, zijn veel gezonder, zodat ze veel beter bestand zijn tegen iedere volgende pandemie en crisis. Kortom: waar wachten we nog op?
