Indignatie redactie 
Nederlanders moeten nu hun papieren laten zien om een normaal leven te leiden; het zal niet stoppen met Covid.
Door Eva VLAARDINGERBROEK
Vanaf morgen, 25 september, heeft iedereen in Nederland boven de 13 jaar een “Digitaal Covid Certificaat” nodig om toegang te krijgen tot restaurants, bars, theaters, bioscopen en concertzalen. Kortom, de dingen die het leven voor de meeste mensen aangenaam maken, zijn beperkt tot degenen die in het bezit zijn van een QR-code die aangeeft dat ze zijn gevaccineerd, getest of in de afgelopen 160 dagen zijn hersteld van Covid-19.
Interessant – en naar mijn mening ongelooflijk veelzeggend – over met name de Nederlandse situatie is dat maar liefst 85 procent van de Nederlandse bevolking op dit moment al volledig is ingeënt. Meer dan anderhalf jaar in de Covid-crisis, wordt geschat dat 95 procent van de bevolking antistoffen heeft en momenteel liggen er slechts 200 mensen op de IC. Toch is het op dit moment dat onze regering besluit om de meest verstrekkende en ingrijpende maatregel te nemen die Nederland tot nu toe heeft gezien. Dit is slechts het begin.
Blijkbaar moet de laatste 15 procent van de Nederlandse bevolking geprikt worden – wat er ook voor nodig is. Degenen die om wat voor reden dan ook ervoor kiezen zich niet te laten vaccineren, zijn ofwel gedoemd tot het sociale leven van een kluizenaar of moeten, soms behoorlijk ver, naar een gecertificeerde testlocatie reizen om elke dag een wattenstaafje in hun neus te krijgen . Dat wil zeggen, als ze hun recht op deelname aan dagelijkse activiteiten willen ”terugverdienen”. Dus ook al worden mensen nog niet fysiek gedwongen om zich te laten vaccineren, wat de overheid nu doet is iets dat alleen maar dwang kan worden genoemd.
Aangezien er geen officiële of wettelijke einddatum is gekoppeld aan de handhaving van de Covid-pas, is er geen reden om aan te nemen dat de QR-samenleving waar we in veranderen niet restrictiever zal worden, laat staan dat deze zal verdwijnen. Kijk maar eens naar andere Europese landen, zoals Frankrijk, Duitsland en Italië. Ik ging onlangs naar Duitsland, waar ik uit de eerste hand heb ervaren hoe het voelde om de toegang tot een restaurant te worden ontzegd omdat ik niet was ingeënt; de negatieve testresultaten die ik op mij had, waren niet voldoende. Dit zal ongetwijfeld ook ooit in Nederland het geval zijn.
Hoewel zeer onhandig en tijdrovend, is testen momenteel nog steeds een optie in Nederland en het is nog steeds “gratis” (dwz betaald met belastinggeld). Maar niet voor lang. De Nederlandse overheid heeft al aangekondigd dat mensen vroeg of laat moeten gaan betalen voor hun eigen testen, waardoor het voor de meeste mensen, vooral kinderen en mensen met een laag of geen inkomen, onmogelijk is om het regelmatig te doen. Het is ook een gegeven dat de Covid-pas niet alleen gebruikt zal blijven voor “niet-essentiële sociale en culturele voorzieningen”. De Nederlandse overheid is momenteel op zoek naar legale wegen om vaccinatiepassen op de werkplek en in zorginstellingen af te dwingen, zoals al het geval is in landen als Frankrijk en Italië. Als gevolg hiervan zijn veel Italianen die zich nog steeds weigeren te laten vaccineren genoodzaakt onbetaald verlof op te nemen;
Juridisch vormen de handhaving van deze Covid-passen en de verstrekkende gevolgen die ze nu al hebben duidelijk een ernstige inbreuk op grondrechten en burgerlijke vrijheden zoals lichamelijke integriteit, het non-discriminatiebeginsel en bewegingsvrijheid. Vaak wordt beweerd dat deze inbreuken technisch gezien geen juridische ”schending” vormen van onze grondrechten, omdat de inbreuk gerechtvaardigd is met het oog op de volksgezondheid. Naar mijn mening is dit echter gewoon fout.
Ten eerste, als deze argumentatie achteloos zou worden aanvaard, zou elk grondwettelijk recht terzijde kunnen worden geschoven wanneer de definitie van een “rechtvaardiging” zoals volksgezondheid ver genoeg wordt uitgerekt. Dit is iets waar de meeste mensen, vooral rechtsgeleerden, meestal erg op hun hoede voor zijn. Door angst, gedragsmanipulatie en een algemene vermoeidheid als het gaat om de Covid-maatregelen (”Ik wil gewoon mijn vrijheid terug”), lijkt een substantiële groep mensen vaccinpaspoorten te accepteren of zelfs te willen. Met andere woorden, mensen accepteren deze drastische maatregel om de verkeerde redenen.
Laten we beginnen met angst. De Nederlandse regering stond erop het veel minder gevaarlijke Covid-19 te classificeren als een zogenaamde ”A-label ziekte” – dezelfde categorie als Ebola – omdat dit hen een wettelijke basis gaf voor verreikende maatregelen zoals lockdowns, avondklokken, en nu de Covid passystemen. Geen wonder dat de regering er vaak van wordt beschuldigd het virus te instrumentaliseren om haar eigen wettelijke bevoegdheden en bevoegdheden te vergroten. Voor de meeste mensen is het virus immers helemaal niet levensbedreigend, zeker niet voor jongeren, die een heel groot deel uitmaken van de 15 procent van de Nederlandse bevolking die niet gevaccineerd is. Hoewel sommige mensen natuurlijk erg ziek kunnen worden van Covid, zijn de sterftecijfers lang niet zo hoog als in het geval van een virus als Ebola, dat een sterftecijfer heeft van 50 procent.
Niemand zal ontkennen dat angst een prima basis vormt om mensen te bewegen zich te onthouden van rationeel denken en disproportionele overheidscontrole te accepteren. De Covid-pas zal de overdracht van het virus op geen enkele manier vertragen, aangezien zowel gevaccineerde als niet-gevaccineerde mensen Covid kunnen dragen en overdragen. Toch zijn alleen niet-gevaccineerde mensen verplicht een test te doen om toegang te krijgen tot openbare voorzieningen. Het systeem maakt niet alleen een juridisch onterecht onderscheid tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden – het discrimineren tussen burgers op basis van hun medische gegevens, waar in de eerste plaats om privacyredenen niet naar gevraagd mag worden – maar het is ook ineffectief.
Hoewel onze regering zich natuurlijk terdege bewust is van het feit dat gevaccineerde mensen nog steeds Covid kunnen krijgen en doorgeven, streven ze er nog steeds naar om niet-gevaccineerde mensen te verbannen en hen te markeren als de vijanden van de volksgezondheid. Net zoals president Joe Biden tegen Amerikaanse burgers zei dat de regering “geduldig is geweest, maar ons geduld raakt op”, verklaarde de Nederlandse minister van volksgezondheid, Hugo de Jonge, dat “de vrijheid van één groep [degenen die niet willen worden gevaccineerd] kan de vrijheid van een andere groep [degenen die zijn gevaccineerd] niet blijven bedreigen”, wat doet denken aan het utilitaire schadebeginsel van John Stuart Mill.
Dit soort verdeeldheid zaaiende retoriek door de overheid is ongelooflijk gevaarlijk. Onze minister stelt een volkomen vals dilemma voor: deze twee groepen bedreigen elkaars vrijheid niet. Het is eigenlijk de overheid en alleen de overheid hier die een fundamentele bedreiging vormt voor de vrijheid van beide groepen. Deze verliezen aan vrijheden worden opgelegd door het beleid. Het vaccin beschermt niemand behalve de persoon die het inneemt. Desalniettemin hebben veel mensen die helemaal niet bang zijn voor het virus, of het misschien al hebben gehad en natuurlijke immuniteit hebben, het vaccin genomen omdat ze bang zijn voor de overheid en de sociale gevolgen van het niet vaccineren, meer dan voor het virus zelf. Sinds wanneer zijn we dergelijk gedrag of keuzes als ‘normaal’ gaan beschouwen?
Frustrerend genoeg ziet slechts een zeer beperkt aantal mensen in het Westen wat hier echt op het spel staat. De meesten zien niet in dat, als deze QR-systemen eenmaal worden toegepast en mensen eraan gewend zijn geraakt, deze systemen ook voor allerlei andere doeleinden kunnen worden gebruikt. Het is hoogstwaarschijnlijk geen toeval dat een paar weken geleden plotseling een landelijke peiling werd gehouden om te vragen hoe Nederlanders de mogelijkheid van een ‘persoonlijk koolstofkrediet’-systeem zagen. Desalniettemin lijkt een grote meerderheid te geloven – of te willen geloven – dat dit allemaal voor het algemeen welzijn is, of dat het op zijn minst allemaal tijdelijk is en “zo ver niet zal komen”.
Ik hoop dat ze gelijk hebben, maar ik heb het gevoel dat Tocqueville de spijker op de kop sloeg, zoals hij vaak deed, toen hij schreef dat het soort despotisme dat democratische mensen moeten vrezen in geen geval zal lijken op het despotisme en de tirannie van onze voorouders volhardde: „Het zou uitgebreider en milder zijn; het zou mannen degraderen zonder hen te kwellen’, schreef hij in 1840. En in zekere zin maakt het feit dat het geleidelijker gebeurt, het aantoonbaar nog gevaarlijker. Een volk dat niet beseft dat het zijn vrijheid verliest, zal er immers niet voor vechten. Ze laten het gewoon door hun vingers glippen.
