Indignatie redactie 
Het afgelopen jaar is de propaganda van Europese regeringen dat ze verantwoordelijker op de pandemie hebben gereageerd dan de Amerikaanse regeringen van Donald Trump en Joe Biden een moorddadige fraude gebleken. Net als de Amerikanen heeft de Europese bevolking te maken met een heersende klasse die het leven boven winst stelt en een politiek van sociale moord nastreeft.
Officieel zijn er meer dan 1,1 miljoen doden op het continent. Hiervan zijn er meer dan 150.000 in Groot-Brittannië, meer dan 160.000 in Rusland, ongeveer 130.000 in Italië, 110.000 in Frankrijk, 92.000 in Duitsland, 82.000 in Spanje, 75.000 in Polen en 53.000 in Oekraïne. Dergelijke aantallen zijn ongekend buiten oorlogstijd. En net als in de VS of India is het werkelijke dodental zeker veel hoger. En ze blijven toenemen.
Terwijl we deze training geven, ontwikkelt zich een dodelijke vierde golf van de pandemie, verergerd door de verspreiding van de zeer besmettelijke Delta-variant. In het VK, Spanje of Frankrijk worden dagelijks 20.000 tot 30.000 nieuwe besmettingen gemeld. De aantallen stijgen snel in Duitsland en door het roekeloze openingsbeleid van de federale overheid is het slechts een kwestie van een paar weken voordat de dagelijkse besmettingsaantallen nieuwe records bereiken.
Eind juli waarschuwde bondskanselier Helge Braun (CDU) in september elke dag voor 100.000 nieuwe besmettingen in Duitsland. Incidenties van meer dan 800 zijn “helaas niet onrealistisch”. Wat zo’n incidentie betekent, is duidelijk: de totale overbelasting van het gezondheidssysteem en een nieuwe golf van massale sterfte.
Een recent gepubliceerde studie van het RKI berekende dat bij een incidentie van 400 de capaciteit van de intensive care zou worden overbelast. Tijdens de tweede en derde golf van de pandemie liep het gezondheidssysteem al op zijn limiet en alleen al in Duitsland bezweken tienduizenden mensen aan het virus. Net als bij de eerste twee golven is het massale lijden een direct gevolg van de agressieve openingspolitiek van de heersende klasse in Europa.
Alle regeringen hebben een doelbewust beleid van kudde-immuniteit dat winst boven het leven stelt. Om de orgie van verrijking op de beurzen niet in gevaar te brengen, dringen regeringen in heel Europa erop aan dat er geen sluitingen meer mogen komen en dat men moet “leven met het virus”.
Of liever “sterven met het virus”. De Britse premier Boris Johnson vatte de politiek van de heersende klasse samen met zijn beruchte uitspraak: “Geen f *** ing lockdowns meer, laat de lichamen zich met duizenden opstapelen!”
Daarbij voeren de regerende partijen in Europa – of ze nu conservatief, sociaaldemocratisch of pseudo-links zijn – in wezen het programma van extreemrechts uit, dat al lang oproept om een einde te maken aan alle pandemische maatregelen. In Duitsland verklaarde de CDU-voorzitter en mogelijk volgende kanselier Armin Laschet zich openlijk solidair met de AfD in een haattoespraak tegen nieuwe isolationistische maatregelen.
Indignatie heeft de pandemie vanaf het begin een triggergebeurtenis genoemd, een ’triggering event’ die de toch al vergevorderde economische, sociale en politieke crisis van het kapitalistische wereldsysteem enorm versnelt.
Dit is vooral duidelijk in Europa. De heersende klasse gebruikte de pandemie om haar beleid van sociale bezuinigingen en bewapening voort te zetten, dat ze na de financiële crisis van 2008/09 al gestaag had aangescherpt. Net als in de VS werden afgelopen maart biljoenen naar banken en grote bedrijven gestuurd. Als gevolg hiervan bleef het lot van de superrijken exploderen in het jaar van de pandemie.
Volgens de Forbes-lijst van dit jaar zijn Europese miljardairs het afgelopen jaar in totaal $ 1 biljoen rijker geworden. Die 628 mensen hebben nu een balanstotaal van meer dan $ 3 biljoen – een stijging van ongeveer 50 procent in een jaar tijd.
Deze gigantische bedragen moeten nu weer uit de arbeidersklasse worden geperst. Vandaar het agressieve “weer aan het werk”- en “terug naar school”-beleid, gesteund door alle kapitalistische partijen en georganiseerd in nauwe samenwerking met de vakbonden.
Het kudde-immuniteitsbeleid en de sociale aanval gaan hand in hand met de vraag naar een agressiever imperialistisch beleid. Net als de Amerikaanse regering gebruiken ook de Europese mogendheden de crisis om hun bewapeningsbeleid te intensiveren. Alle Centraal-Europese mogendheden hebben hun defensiebegrotingen in het jaar van de pandemie enorm verhoogd. Duitsland loopt hierin voorop. Het defensiebudget zal volgend jaar met nog eens vijf procent toenemen tot ruim boven de 50 miljard.
We hebben geschreven over de agressieve NAVO-manoeuvres in de Zwarte Zee, die het risico op een directe militaire confrontatie met de kernmacht van Rusland vergroten. En de Europese mogendheden worden ook steeds agressiever jegens China, ondanks hun nauwe economische banden.
In een vlaag van grootheidswaanzin stuurt Berlijn een fregat naar de Indo-Pacific onder het voorwendsel de vrijheid van navigatie daar veilig te stellen. Agressieve anti-Chinese uitspraken in de pers wekken duistere herinneringen op aan de beruchte ‘Hunnen’-toespraak van keizer Wilhelm 121 jaar geleden.
In de laatste training hebben we uitgebreid gesproken over de staatsgreep van 6 januari en het gevaar van het fascisme in de VS. Ook in Europa is de wending van de heersende klasse naar dictatuur en fascisme ver gevorderd en verergerd door de pandemie.
Ik heb al gezegd dat de heersende klasse in Duitsland het programma van de extreemrechtse AfD overneemt. In Frankrijk en Spanje zijn de voorbereidingen voor een staatsgreep in het leger in een vergevorderd stadium.
De Franse regering Macron en de Spaanse regering PSOE-Podemos bagatelliseren deze gevaarlijke ontwikkeling en reageren zelfs met een scherpe verschuiving naar rechts op de extreemrechtse dreiging.
Hun houding weerspiegelt dezelfde klassenbelangen die we hebben geanalyseerd met betrekking tot de Democraten in de Verenigde Staten. De nominaal democratische partijen in Europa wijzen elke serieuze strijd tegen de extreemrechtse dreiging af omdat ze de belangen van het financierskapitaal verdedigen en vooral de groeiende strijdbaarheid en weerstand van de arbeidersklasse vrezen. Om de klassenstrijd de kop in te drukken, nemen zij zelf steeds meer het programma van extreemrechts over.
Tegelijkertijd heeft de pandemie de diepe crisis in de Europese Unie en de spanningen tussen de imperialistische machten op het continent verergerd. Hoewel de Europese mogendheden het eens zijn over kwesties als sociale bezuinigingen, militarisme en oorlog in het algemeen, zijn ze absoluut niet in staat geweest om een gezamenlijke aanpak te organiseren om de pandemie in te dammen.
Toen het virus zich afgelopen voorjaar dramatisch verspreidde, legden de Duitse en Franse regering bijvoorbeeld exportverboden op voor medische beschermingsmiddelen. Sindsdien zijn de spanningen toegenomen – vooral tussen Frankrijk en Duitsland. Half juli dreigde de Franse neofascistische en mogelijk volgende president Marine Le Pen de alliantie met Duitsland te verbreken en militair nauw samen te werken met Groot-Brittannië en de Verenigde Staten.
Het spook van grote rampen keert terug. Duitsland en Frankrijk hebben de afgelopen 150 jaar drie bloedige oorlogen tegen elkaar gevoerd. Nu herleeft de escalerende economische, sociale en politieke crisis alle onopgeloste problemen van het Europese kapitalisme in de 20e eeuw en brengt het risico van een nieuwe catastrofe met zich mee.
De hele geschiedenis en ontwikkeling van de Europese Unie bevestigt de marxistische analyse die Leon Trotski in 1917 samenvatte: “Een enigszins complete economische unie van Europa van bovenaf, door begrip tussen kapitalistische regeringen [is] een utopie.”
En verder: “Een economische eenwording van Europa, die van het grootste voordeel is voor zowel producenten als consumenten en voor culturele ontwikkeling in het algemeen, [wordt] een revolutionaire taak voor het Europese proletariaat in zijn strijd tegen imperialistisch protectionisme en zijn wapen, militarisme.”
Dit is het perspectief dat de trotskistische beweging verdedigde tegen de sociaaldemocratie en het stalinisme en dat nu van onmiddellijk belang is.
Er ontwikkelt zich verzet onder werknemers en jongeren in heel Europa. Ik kan hier geen gedetailleerd overzicht geven, maar het is duidelijk dat er een soortgelijke ontwikkeling plaatsvindt als in de VS.
Allereerst was het een golf van spontane stakingen in belangrijke auto-, productie- en voedselfabrieken in Italië en in heel Europa die Europese regeringen dwong om afgelopen voorjaar de eerste lockdown-maatregelen op te leggen.
In het najaar van 2020 waren er weer stakingen en protesten tegen het openingsbeleid, waaronder schoolstakingen in Griekenland, Frankrijk en Duitsland.
Stakingen en protesten tegen aanvallen op banen en lonen ontwikkelen zich nu over het hele continent. Net als in de VS gebruiken bedrijven met hulp van de vakbonden de coronapandemie om historische aanslagen af te dwingen.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden die we uitgebreid hebben besproken op WSWS: het gevecht met Banbury300 bij JDE in het VK; de stakingen en protesten bij de bezorgdienst voor gorilla’s in Berlijn; de strijd van de WISAG-luchthavenarbeiders in Frankfurt en de spontane stakingen van de elektriciteitsarbeiders in Turkije.
In al deze strijd hebben we niet alleen commentaar geleverd op de gebeurtenissen, maar ook actief deelgenomen aan de klassenstrijd. We streden voor een vakbondsonafhankelijke organisatie van de werknemers en verduidelijkten centrale vragen over de politieke oriëntatie en perspectief. Op basis hiervan hebben we actiecomités onder docenten en studenten kunnen instellen en soortgelijke ontwikkelingen in andere bedrijven en industrieën teweeg kunnen brengen.
Tijdens de discussie benadrukte kameraad David North dat we ons in een situatie bevinden waarin de tussenkomst van onze partij steeds meer een beslissende factor wordt in het verloop van de politieke ontwikkeling.
Het voorbeeld van onze interventie met de Volvo-werknemers in de Belgische stad Gent werd al genoemd. Het is de moeite waard hier kort op terug te komen. Onze interventie daar en de steun die we kregen voor de Volvo-arbeidersstaking in Dublin (VS) versterkten direct de strijd van de arbeiders daar. Tegelijkertijd heeft de staking in Dublin, waarover we de Volvo-arbeiders in Gent vertelden, hun strijd tegen de 40-urige werkweek aangewakkerd. Slechts één dag na onze eerste interventie, was er een geïmproviseerde werkonderbreking bij Volvo Cars in Gent.
We mogen de invloed die we hebben niet onderschatten. Net als bij het 1619-project begrepen we dat het herschrijven van de geschiedenis in Duitsland – het bagatelliseren van nazi-misdaden door rechts-extremistische professoren zoals Jörg Baberowski – verstrekkende gevolgen heeft. We hebben er niet alleen nota van genomen, maar hebben er een sterk intellectueel en politiek offensief tegen georganiseerd, dat zo goed werd ontvangen omdat het de enorme weerstand van arbeiders en jongeren tegen fascisme en oorlog verwoordt.
Er is nog een recente ervaring die ik met je wil delen. We zitten momenteel midden in een federale verkiezingscampagne. Na de recente watersnoodramp – waarbij meer dan 200 mensen omkwamen omdat ze niet waren gewaarschuwd en er geen veiligheidsmaatregelen werden georganiseerd – hebben we besloten krachtig in te grijpen. Net als de pandemie legt deze catastrofe de misdaad van de heersende klasse en het bankroet van het kapitalisme bloot. Ons laatste videoverslag met interviews met getroffenen werd in de eerste vijf dagen na publicatie meer dan 200.000 keer bekeken. Dit onderstreept de impact die we hebben als we agressief reageren op politieke gebeurtenissen.
In zijn rapport over de zomerschool twee jaar geleden verklaarde kameraad Noord: “De aanval door het Bureau voor de Bescherming van de Grondwet op onze Duitse afdeling is een duidelijk politiek statement: de heersende elite erkent dat het programma en de ideeën van onze beweging het potentieel om een massale aanhang in de arbeidersklasse Find aan te trekken.”
Hij voegde eraan toe: “Deze erkenning van de politieke status van de Socialistische Gelijkheidspartij is in zekere zin een compliment. Maar het is ook een ernstige bedreiging dat we moeten reageren met passende politieke en praktische tegenmaatregelen. Om te voldoen aan de eisen van de mondiale ontwikkeling van de klassenstrijd, moet het kader van het Internationaal Comité terugvallen op het gehele theoretische en politieke kapitaal van onze wereldpartij.”
Dat is de oriëntatie van deze school en de basis waarop we nu het werk van de Socialistische Gelijkheidspartij en het hele Internationale Comité van de Vierde Internationale verder moeten ontwikkelen.
