Ik heb geen vergelijkende studie gedaan, maar het is waarschijnlijk veilig om te zeggen dat er zelden zo veel woede is geweest tijdens relatief ‘ vreedzame ‘ tijden, in zoveel landen in zowel de ‘zich ontwikkelende’ als de ‘ontwikkelde’ wereld. De oorzaak van de woede lijkt overal hetzelfde te zijn: de onvrede van de bevolking over de manier waarop overheden omgaan met de complexiteit van het moderne leven.
Aan de positieve kant zien we onderhandelingen in plaats van opstanden in delen van het zuiden, vooral in Afrika, waar Soedan zijn weg zoekt naar een machtsverdeling tussen populaire strijdkrachten en het leger; en misschien vanwege een lange geschiedenis van de Franse kolonisatie, hebben het Arabische noorden, Algerije, Tunesië en Marokko allemaal positief gereageerd op de druk van het volk op vernieuwing: in Algerije nam de leider van de onafhankelijkheidsstrijd Abdelaziz Bout i flika ontslag na twintig jaar in vermogen; Tunesië verwierp de sharia-wetgeving als basis voor wetgeving in 2012, en heeft sindsdien het modernste regime, terwijl sinds de zeventiende eeuw Marokko wordt geregeerd door Ala o u i tes, die syncretische moslims zijn, de huidige koning, Mohammed VI, een reformist.
Aan de andere kant van de wereld leidt Hong Kong al enkele weken het nieuws, met protesten over een plan om aangeklaagde burgers naar China te sturen voor vervolging. (De enclave werd overgedragen aan China door Groot-Brittannië in 1997, en werd een speciale administratieve wiens regering en economische systemen gescheiden zou zijn van die van de het vasteland. Na twintig jaar, zijn vooral jongeren, te identificeren als hoogste prijs betalen in plaats van als Chinees. Volgende weken van demonstraties die leidden tot een toenemende vraags, de door China aangestelde Chief Executive, Cary Lamb, trok het plan terug, waarbij China dreigde meer troepen te sturen dan die al gestationeerd waren op het liberale schiereiland. Tegen de derde week hekelde Beijing de opstand als een kleurenrevolutie, toen de demonstranten westerse geperfectioneerde weerstandstechnieken overnamen, zoals flitsoptredens op onvoorspelbare plaatsen of op de luchthaven.
Terwijl hij in Zuid-Azië verblijft, is de kleine berg enclave van Jammu en Kashmir in beroering en bedreigt de vrede tussen zijn twee machtige opzieners. Gemaakt op het tijdstip van de verdeling van India en de oprichting van de moslimstaat Pakistan, in 1947. Het toezicht op zijn speciale autonome status werd gedeeld met India, dat in 1954 een afzonderlijke grondwet verleende. Hoewel oorlogsdreigingen tussen India en Pakistan, beide nucleaire gewapende landen, zijn nooit uitgekomen, de verkiezing van een hindoe-nationalist, Narendra Modi, als premier van India in 2014 betekende een keerpunt. Onlangs besliste Modi in een verrassende beweging dat Jammu en Kashmir voortaan onder de Indiase grondwet zouden vallen, met hindoes vrij om zich daar te vestigen en een nieuwe impasse met Pakistan te creëren.
Op weg naar het noordwesten, in Rusland, viert Vladimir Poetin twintig jaar heerschappij, terwijl de oppositie hunkert naar ‘democratische’ chaos, en Washington Europa waarschuwt om serieus te worden over een imminente ‘Russische dreiging’, die op zijn minst, zal hun verkiezingen beïnvloeden. (Afhankelijk van de dag van de week, geloven de Europeanen dit, kopen ze duur Amerikaans gas of houden ze zich aan de goedkopere Russische pijpleiding).
Hoewel de Fransen hun gele vesten hebben neergelegd tijdens de heilige augustusvakantie, zit Macron op een tijdbom, terwijl de populistische regering van Italië op spectaculaire wijze ten onder gaat en Noord-Ierland de Brexit van Boris Johnson gegijzeld houdt door herinneringen aan onbeheersbaar geweld.
Thuis zijn Amerikanen nog steeds machteloos om het tweede wijzigingsrecht van de grondwet voor individuen te confronteren om vuurwapens te dragen, opgesteld in koloniale tijden, omdat vrij ondernemerschap vuurwapens van militaire kwaliteit voor iedereen beschikbaar maakt. Decennia lang hebben democraten tevergeefs gesmeektvoor ‘gezond verstand geweer hervorming’, omdat de National Rifle Association congres rijkelijk betaalt ‘om het tweede amendement te beschermen’. Hoewel de houding van Donald Trump ten opzichte van ras duidelijk was tijdens zijn campagne, faalde de pers om het aan de kaak te stellen, maar nu pas te ‘ontdekken’ dat hij een blanke supremacist is – of op zijn minst bereid is om de groeiende beweging dekking te geven. Eens in de zoveel tijd meldt het Trump’s waarschuwing dat als hij volgend jaar niet herkozen wordt, zijn goed bewapende basis ‘de straat op zal komen’. Na twee recente massale schietpartijen, waarvan er één gericht was op Mexicaanse immigranten in een grens Walmart, heeft de president afwisselend beweerd dat “het gestoorde individuen zijn”, en geen wapens, die mensen doden “, en dat de NRA achtergrondcontroles voor kopers bij ‘gun’ mogelijk maakt beurzen ‘(ja, dat lees je goed, wapenbeurzen)!
De media wijzen vaag terug naar de jaren dertig, zonder melding te maken van Trump’s imitatie van Mussolini’s kin-duw, of Hitler’s macht over een menigte, of het feit dat in beide gevallen burgers machteloos waren. Voorbij de ‘loutere’ dreiging van fascisme is er bewijs dat in het tijdperk van mobiele telefoons en televisie, ongeacht hun streep, overheden worden uitgedaagd als nooit tevoren. Wat dat “van, voor en door de mensen” betreft, in de gedenkwaardige woorden van Lincoln, laat klimaatverandering het misschien geen tijd om realiteit te worden.