De ECB verandert in een duizendpoot. Eerst werden banken gered, daarna de euro, Griekenland, Italië, daarna de financiële markten en uiteindelijk de hele EU. Maar als je denkt dat dit het einde van de lijn is, heb je een grote fout gemaakt. Nu ga je ook het klimaat redden! Ja, je leest het goed! De ECB wil steeds grotere dingen bereiken, zelfs als het tot nu toe niet is gelukt met alle reddingsorgieën. Is dat overmoed? Is dit late Romeinse decadentie of gewoon pure actie muze? Is dat een schending van het mandaat? Kan de ECB dat doen? Vragen na vragen. Het zou zoiets zijn als de SNB die campagne gaat voeren voor bedreigde diersoorten of die veroudering tegengaat.
Maar terug naar de ECB. Eerste staatsobligaties werden gekocht van de facto failliete staten zoals Italië, Griekenland …, gevolgd door bedrijfsobligaties van de facto failliete bedrijven zoals Italiaanse banken, in de volksmond bekend als zombiebedrijven, en nu moet de Europese Centrale Bank (ECB) concrete actie ondernemen in de context van klimaatverandering actie ondernemen. Niets anders dan het gehele monetaire beleid van de ECB moet op de proef worden gesteld. De ECB probeert nu duidelijk het klimaat te redden met een nieuwe “groene” stroom geld, waarvoor de belastingbetalers van de eurolanden aansprakelijk zijn via hun centrale banken. Kan dat goed?
Geplande economie 2.0
De dagen van het kapitalisme, wanneer de markt alles reguleert, zijn al lang voorbij. Het motto is socialisme en geplande economie, hoewel bekend is dat het in het verleden geen enkel land in Europa heeft gepromoveerd tot de economische Olympus, maar alleen op de rand van faillissement. Maar het track record van de geplande economie wereldwijd is op zijn zachtst gezegd ellendig. Venezuela en Noord-Korea zijn afschrikwekkende voorbeelden. Maar hoe dan ook, vandaag moet het heil duidelijk in de geplande economie liggen.
De eurozone is onmiskenbaar op weg naar de geplande economie – de geplande economie van de centrale bank ECB. Nu zou deze geplande economie ook een groene verflaag moeten krijgen! Eerst werden de banken gered, nu wordt het klimaat gered met de centrale bankpers. De nieuwe Masters of the Universe zijn niet langer de investeringsbankiers, maar de centrale bankiers.
Volgens de Europese Verdragen is de primaire doelstelling van de ECB het waarborgen van prijsstabiliteit. Zoals bekend, ziet de nieuwe ECB-chef Christine Lagarde deze situatie fundamenteel anders. Het wil het monetaire beleid afstemmen op “klimaatverandering, milieubescherming en duurzaamheid als aanvullende kerntaken”. Niemand weet nog hoeveel extra geld de ECB van plan is uit het niets onder hun nieuwe koningin Lagarde op te roepen, en hoeveel euro’s zal de gigantische centrale bankbalans verder worden opgeblazen. De ECB is er uiteraard nog steeds van overtuigd dat het afdrukken van geld problemen kan oplossen. Dit is echter fundamenteel verkeerd. Ze kunnen onder geen enkele omstandigheid worden opgelost, ze kunnen alleen in de toekomst worden geplaatst.
De ECB zal in de toekomst beslissen wat “groen” is
Door het invoeren van klimaatbeleid voert de ECB een industriebeleid. Het kan niet zo zijn dat de ECB besluit wat ‘groen’ is en alleen de lening ontvangt die geschikte investeringen voor de ECB doet. Lid van de Raad van Bestuur en president van de Bundesbank, Jens Weidmann, ziet ook terecht elke poging om de monetaire beleidsmaatregelen van de ECB om klimaatverandering te bestrijden, als “zeer kritisch” om te buigen. Als de ECB bewust “groene” obligaties koopt als onderdeel van haar geplande economische maatregelen, is het principe van marktneutraliteit niet langer van toepassing. De ECB mag immers geen individuele ondernemingen of staten begunstigen bij de aankoop van obligaties. Afgezien daarvan: hoe is de ECB van plan na te gaan welke groepen eigenlijk “groen” zijn en welke alleen greenwashing, zodat de ECB hun obligaties koopt?
De strijd tegen klimaatverandering is de taak van regeringen en parlementen op staats- en EU-niveau, maar zeker niet de taak van een centrale bank. Omdat maatregelen op het gebied van klimaatbeleid die een aanzienlijke impact hebben op onze economie en samenleving moeten worden bepaald door politici die door het electoraat kunnen worden gestemd, maar zeker niet door centrale bankiers die niemand van ons heeft gekozen en die nooit verantwoordelijk zijn voor hun acties kan worden getrokken. De onafhankelijkheid van de centrale banken was zeker niet bedoeld voor hen om hun mandaten continu uit te breiden.
Niet alleen wij, maar ook de al lang bestaande ECB-econoom Otmar Issing komt tot de conclusie: ‘Er kan geen’ groen ‘monetair beleid zijn. Een beleidsterrein dat ver buiten het eigenlijke mandaat van de centrale banken valt, hoort niet thuis in het monetaire beleid. Passende pogingen zullen onvermijdelijk tot een min of meer slecht einde komen. ”