Hoewel het niet van een leien dakje ging, ligt er nu dan toch een akkoord voor een nieuw te vormen kabinet.
Bittere teleurstelling bij de grote schare tegenstanders op ‘X’, en in de media, nog voordat de inhoud van het akkoord bekend was. Weinig enthousiasme in de media, voorzover toegelaten/zichtbaar, bij de aanhang van de partijen die het akkoord bereikten, door een gevoel dat de ‘eigen’ partij toch teveel water bij de wijn heeft moeten doen.
Daarnaast begrijpt nog niemand hoe een kabinet zonder ‘herkenbare’ ministers zal gaan werken in de praktijk. En worstelen alle partijen met het onwerkelijke verschijnsel van een overdaad aan PvdA coryfeeën die aan de wieg stonden van dit als ‘Rechts’, en her en der zelfs ‘Bruin’ (fascistisch, nazistisch) getypeerde resultaat.
Laten we het er op houden dat het in zekere zin eerder een kabinet van ‘Nationale Eenheid’ zou moeten worden, maar dat de meer ‘extreme’ elementen in de samenleving nog moeten wennen. Wat tevens betekent dat de ‘fracties’ van de partijen die onderhandelaars inbrachten nog roet in het eten kunnen gooien, ondanks de snelle instemming die gisteren publiek werd gemaakt. Dat zie ik bij de PVV en de BBB niet zo snel gebeuren, maar je weet het nooit in de politieke wereld van vandaag.
De VVD en NSC? Wie zal het zeggen? Waar ‘Klimaatwappie’ Ed Nijpels op ‘X’ aangaf dat het een ‘zwarte woensdag’ was voor wat hij verstaat onder liberalen, nog voor de inhoud van het akkoord publiek was gemaakt, en van der Burg zijn verdriet over het intrekken van ‘zijn’ spreidingswet niet onder stoelen of banken stak, kan Yeşilgöz zich opmaken voor enige discussie binnen de eigen VVD. Maar wat is het alternatief?
Wie wil er nu, in de slotfase, nog een breuk, en opnieuw beginnen? Iedereen beseft dat Nederland het zich in deze spannende tijd niet kan veroorloven om door te modderen met een demissionair kabinet dat al een duiventil is, en binnenkort ook haar ‘gezicht’ aan de NAVO kwijtraakt, waar hij nu al drukker mee is dan met Nederland, terwijl zijn team links en rechts met miljarden strooit die er niet zijn, en ook nooit zullen komen.
Net nu het ‘tegenvallers’ begint te regenen, en de economische groei weer krimp is geworden, ondanks die waterval aan fictieve Euro’s. Merendeels door fouten en niet goed ‘doorgerekend’ beleid uit de achter ons liggende tijd, en economische modellen die geen relatie hebben tot de werkelijkheid. Iedereen in ‘politiek Den Haag’ heeft het er al maanden over dat het laatste kabinet-Rutte geen ruimte heeft gelaten voor beleid dat geld kost, en dat is een vriendelijke bejegening van de feitelijke situatie.
Met een weelde aan ‘langlopende verplichtingen’, grote zwarte gaten in de lopende begroting door de gulle gaven aan Oekraïne en andere hobbies, plus het gegeven dat alles wat is weggegeven aan Oekraïne vervangen zal moeten worden door nieuw, terwijl de schaarste als gevolg van de reeds voorbij de pijngrens belaste wapenindustrie voor spectaculair hogere prijzen zorgt.
Omdat er toch al weinig ruimte over is voor autonome keuzes, waar ‘Brussel’ beleid oplegt aan de lidstaten, en de bijbehorende ‘subsidies’ die dan beschikbaar komen onze neus voorbij gaan, omdat Nederland rijk genoeg is om de lasten zelf te dragen, plus een opslag om die ‘subsidies’ op te hoesten voor de ‘hulpbehoevende landen’, zal het mij benieuwen hoe de resterende ‘financiële ruimte’ uiteindelijk concreet zal worden ingevuld, als er al sprake is van enige ruimte waar het plan dat er nu ligt uitgaat van vijf miljard aan bezuinigingen.
Het zal veelal eerder neerkomen op een overheveling van bestedingsruimte van het ene ministerie naar het andere, oftewel ‘ombuigen’. De partijen willen de ‘instroom’ van nieuwkomers beperken, en als dat lukt, levert het geld op. De partijen staan positief tegenover een andere benadering van de ‘NPO’, en dat moet honderd miljoen opleveren. De geldverslindende ‘Klimaatkolder’ wordt geschrapt.
Al is het op voorhand helder dat geen van de groepen die in moeten leveren als het akkoord dat er ligt daarom vraagt zich zonder slag of stoot gewonnen zullen geven. Nog los van wat ‘de Rechter’ van eventuele plannen vindt. Want je kunt in Nederland als politiek wel wat willen, maar als ‘de Rechter’ er een veto over uitspreekt, kun je terug naar de tekentafel. En naast de Nederlandse ‘Rechter’ is er ook nog eens de ‘Europese Rechter’, en dan wemelt het nog van de ‘Internationale Rechters’, elk met een eigen agenda, en een weelde aan weinig transparante wetten om uit te kiezen om tot een vonnis te komen.
Tot op zekere hoogte kan het helpen dat het kabinet dat er komt getypeerd kan worden als een ‘zakenkabinet’, of ‘kabinet van Nationale Eenheid’, zeker als Plasterk premier wordt, die door iedereen wordt gewantrouwd. ‘Rechts’ vindt hem een ‘PvdA-er’, dus ‘Links’, en daarmee de ‘Vijand’, NSC zit nog met de eerdere scheiding tijdens de formatiebesprekingen, en de PvdA en ‘Links’ vinden hem een ‘Landverrader’ die de arme Frans Timmermans liet zwemmen, waar de EuroCommissaris wel wat steun van het ‘netwerk’ nodig had om het ‘Torentje’ te bereiken na de driehoeksruil met Wopke Hoekstra en Mark Rutte, en een zwaar teleurstellende verkiezingsuitslag voor de fusiepartij.
Maar laten we nog even geduld hebben, en rustig afwachten wat er verder nog gebeurt. Saai zal het niet zijn.