‘Het CDA is zo dood als een pier, zielloos, waardeloos, alleen nog maar geschikt als betekenisloze bijwagen van de VVD’

De onrust binnen het Christen-Democratisch Appel als gevolg van ‘Omtzigt-gate’ houdt ook de gemoederen onder de Volkskrant-lezers bezig, zo blijkt uit de vele ingezonden brieven die de redactie ontvangt.

‘Het is wel duidelijk dat de letter ‘C’ (toch eigenlijk een synoniem voor naastenliefde) in het CDA bijzonder ernstig aan inflatie onderhevig is’, zo verwoordt Hans Noppert uit Borne een breedgedragen sentiment.

‘Nu het CDA is veranderd in een slangenkuil, kunnen ze het beste, net als in Limburg, voor langere tijd verdwijnen uit het openbaar bestuur en tijd voor reflectie nemen met medeneming van de vraag: kunnen wij ons nu niet beter opheffen?’, suggereert Jan Derksen uit Nijmegen. Minder ingrijpend is het ­advies aan de partijleden van John Ramaekers uit Cadier en Keer: ‘Misschien moeten de CDA’ers gewoon weer eens naar hun talloze, diverse kerken om Gods zegen af te smeken in plaats van met elkaar te praten.’

Jan Tolsma uit Leiden wijst graag op de geschiedenis: ‘Door de eeuwen heen heeft de kerk vaak de zittende macht gesteund en niet de waarden die ze verkondigden. Die lijn werd doorgezet door het CDA tot in de Rijnhal in Arnhem (wel met PVV in zee gaan). Dat werd vanzelfsprekend een fiasco en de hoop was daarna dat de top van de partij nu wel zou begrijpen dat het CDA zijn waarden eindelijk eens moest gaan waarmaken. Omtzigt deed alle moeite om de partij in die richting te laten bewegen, maar werd door diezelfde partij − met stimulerende hulp van VVD’er Rutte − maximaal tegengewerkt. Het gevolg : de partij is zo dood als een pier, zielloos, waardeloos, alleen nog maar geschikt als betekenisloze bijwagen van de VVD.’

Volgens Marlies Jansen uit Oegstgeest is het opstappen van Omtzigt en de huidige opwinding rond het CDA een plot dat zo door Shakespeare geschreven had kunnen zijn: ‘Het CDA als klassiek koningsdrama vol gefnuikte eer en verloochende beloftes. En net als in de klassieke tragedies zijn er geen winnaars of verliezers, slechts de rokende puinhoop van wat eens een trotse partij was. En o ja, er moet ook nog een kabinet worden geformeerd.’

Niek Vink uit Den Helder kent wat die formatie betreft weinig twijfels: ‘Je moet toch maar hopen dat GroenLinks, PvdA en D66 de moed hebben uit de formatie te stappen nu de VVD en het CDA elkaar in een dodelijke omhelzing blijven vasthouden. De moedwillige beschadiging van Omtzigt, beschadigt het aangezicht van de politiek in zijn geheel. Als je daar niet van doordrongen bent, keer je je als volksvertegenwoordiger definitief van de kiezers af.’

Al meent Nico Floris dat paradoxaal genoeg Omtzigt zijn tegenstanders binnen het CDA ook een grote dienst heeft bewezen. ‘Door stelselmatig de publiciteit niet even te mijden en evenmin ‘stil te zitten terwijl hij door velen wordt geknipt’ voldoet ­Omtzigt feilloos aan het sjabloon van de getormenteerde moeilijkdoener. Zichzelf aldus precies positionerend in de hoek waar de regenten hem willen hebben. Zodat Hoekstra de oude politiek kan blijven bedrijven en krokodillentranen kunnen worden ­geplengd over het afscheid van Omtzigt. Er is nog weinig zicht op tegenmacht en nieuwe politiek en dat is beide kampen te ­verwijten.’

Maar een ‘einde van het CDA’, zoals drie CDA-stemmers bevreesd in de krant voorspelden, ‘als de onderste steen niet boven komt’ in Omtzigt-gate? Daar gelooft Marcel Verspeek uit Rotterdam helemaal niks van: ‘De voorspelling die je wist dat zou komen, en over elke politieke partij weleens gedaan is. Zolang je Henk Krol niet in de gelederen hebt, zal het wel loslopen.’