Indignatie redactie 
De wetgeving was al lang stilletjes gepasseerd, de uitwerking in de dagelijkse praktijk komt nu snel naderbij met de jaarwisseling. Werknemers ontslaan, vooral als die een lang dienstverband hebben, wordt na 1 januari een stuk goedkoper voor de werkgevers. De ontslagvergoedingen waren de afgelopen jaren al fors uitgekleed, daar komt nu nog een schepje bovenop.
Vanaf januari hoeven werkgevers veel minder transitievergoeding te betalen. Voor een 50-plusser kan die transitievergoeding na 1 januari meer dan halveren. Arbeidsrechtsadvocaten signaleren nu dan ook dat werkgevers in zwaar weer even de voet op de rem hebben wat betreft het afscheid nemen van werknemers met een lang dienstverband, na 1 januari kost dat een pak minder. Een werknemer met een lang dienstverband die dit jaar nog wordt ontslagen krijgt een transitievergoeding van maximaal 81.000 euro, in 2020 wordt dit de helft.
Er komen een paar dingen samen. Per 1 januari 2020 gaat de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) in, waardoor de transitievergoedingen bij ontslag lager worden. Tegelijk loopt een uitzonderingsregel daterend uit 2015 af, waarbij oudere werknemers tijdelijk werden ontzien. In die uitzondering kregen 50-plussers bij ontslag in plaats van 1/3e maandsalaris een volle maand salaris per dienstjaar als vuistregel voor de ontslagvergoeding.
Met dit sluitstuk van de wetgeving rond ontslagen krijgen de werkgevers eindelijk hun zin, contracten voor het leven zijn er niet meer, in goede tijden kun je personeel aannemen waar je dan ook weer redelijk makkelijk en goedkoop van af kunt komen in slechtere tijden. Goed voor de flexibiliteit van de arbeidsmarkt, is de motivatie. En een flexibele arbeidsmarkt is weer goed voor de concurrentiepositie van ons land.
Allemaal waar, de tegenhanger is dat er een steeds onzekerder leger werknemers ontstaat dat niet meer weet waar het morgen aan toe is. Banken bevestigen dit gevoel door spaarzaam met hypotheekverstrekkingen te zijn. Het gevolg is een grote spaardrift (ondanks de nulrente), waardoor geld niet meer rolt. En dat is weer niet leuk voor de producenten die hun waren willen afzetten. Zie wat er met reisorganisatie Thomas Cook is gebeurd sinds de Britten de hand op de knip houden in verband met de naderende Brexit.
De inkt van de koopkrachtplaatjes is nauwelijks droog of er blijkt al weer dat de ziektekostenpremie vermoedelijk hoger uit gaat vallen. Voor oudere werknemers in marginaal opererende bedrijven gaan volgend jaar de sluizen open. Werkgevers zijn nu ongetwijfeld al bezig met hun zakjapanner om te kijken hoe ze volgend jaar hun bedrijfskosten kunnen verlagen door oud voor jong om te ruilen. Ook deze koopkrachtontwikkeling zit niet in de cijfers voor een groep ouderen die straks geen kant meer op kan en ook geen pensioen meer opbouwt. Pensioen dat toch al onder druk staat.
De politiek mag zich de komende tijd bezighouden met het zo goed mogelijk verkopen van de afbouw van de verzorgingsstaat, want daar blijft steeds minder van over. Door de eeuwen heen was het al ieder voor zich, de enorme welvaart na de oorlog leek daar even verandering in te kunnen brengen. Merkwaardig genoeg zijn het de moderne algoritmes die ons weer terug brengen op het pad van de ‘survival of the fittest’. Zou de enorme winst van de PvdA in de peilingen van de laatste tijd gestoeld zijn op nostalgie en de connotatie van naderend onheil? Wellicht, maar ook dat blijft een achterhoedegevecht.
